De arrondissementen van rechtbank Den Haag spreken recht in eerste aanleg. Dit betekent dat er voor het eerst een juridisch oordeel over een zaak wordt gedaan. 

Als de veroordeelde of het Openbaar Ministerie het niet eens is met het oordeel, kan een procespartij in hoger beroep gaan bij gerechtshof Den Haag.

Rechtbank Den Haag behandelt zaken in de volgende rechtsgebieden:

• Bestuursrecht: belasting- en vreemdelingenrecht (conflicten tussen overheid en personen of bedrijven)
  
• Civiel recht: insolventierecht (schulden en faillissement)
  
• Civiel recht: personen- en familierecht
• Strafrecht
  

Civiele zaken tegen de Staat worden vaak door de rechtbank Den Haag behandeld. Dat is niet omdat alleen rechtbank Den Haag bevoegd is om dat te doen, maar omdat de Staat gevestigd is in het arrondissement Den Haag.