De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is de hoogste algemene bestuursrechter van het land. Zij doet uitspraken over meningsverschillen tussen burgers en de overheid (gemeente, provincie en rijksoverheid ) en over meningsverschillen tussen overheden onderling.

De Afdeling bestuursrechtspraak doet uitspraken in individuele gevallen, bijvoorbeeld over asiel- en verblijfsvergunningen, een vergunning om een huis te bouwen, of een besluit over huur- of zorgtoeslag.

Ook andere zaken gaan langs de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Bijvoorbeeld als een gemeente een bestemming voor een locatie heeft en de wijk is het daar niet mee eens. Of het Rijk heeft een omgevingsplan voor een rijksweg of een windpark vlak bij een natuurgebied.

Soms kunt u direct tegen een besluit van de overheid in beroep gaan bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Bijvoorbeeld bij meningsverschillen over een omgevingsplan of een projectbesluit. In andere gevallen moet u eerst naar de rechtbank. Tegen de uitspraak van de bestuursrechter kunt u dan in hoger beroep.

U kunt in hoger beroep gaan tegen uitspraken bij conflicten over asiel- en verblijfsvergunningen, omgevingsvergunningen en subsidies. 

In de meeste zaken organiseert de Afdeling bestuursrechtspraak een rechtszitting. De zittingen zijn openbaar en toegankelijk voor publiek en pers. Tijdens deze zitting stellen de rechters van de Afdeling bestuursrechtspraak vooral vragen. De partijen kunnen dan ook hun eigen standpunten toelichten.

Wordt uw zaak tijdens een rechtszitting behandeld, dan ontvangt u van tevoren een uitnodiging om deze bij te wonen. Een rechtszitting kan op de rechtbank zijn, maar kan ook via een videoverbinding plaatsvinden. 

Een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak kan enige tijd duren.

Kunt u vanwege de gevolgen van het besluit niet wachten op de uitkomst van de (hoger) beroepsprocedure, dan kan u aan de voorzieningenrechter vragen om alvast een snelle uitspraak te doen. Dit heet een verzoek om een voorlopige voorziening. De voorwaarde is dat er spoed bij een uitspraak. Het verzoek om voorlopige voorziening kunt u ook tijdens de procedure indienen.

De voorlopige voorziening is altijd een voorlopige uitspraak, die meestal geldt totdat de Afdeling bestuursrechtspraak de definitieve uitspraak heeft gedaan.