Gasboringen in Groningen lieten het afgelopen jaar de aarde beven, waardoor bewoners met forse schade werden opgezadeld. Dat liet niemand in die noordelijke provincie onberoerd. Daardoor doemde een probleem op toen bewoners de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) voor de rechter wilden dagen. Hoe kon de NAM ervan op aan dat Groningse rechters onpartijdig zouden zijn? Om twijfel daarover te vermijden werd een speciale aardbevingskamer opgericht, bemand door drie rechters uit Overijssel. ‘Het is een eer als je voor zo’n megazaak wordt gevraagd’, zegt rechter Hemke Bottenberg-van Ommeren terugkijkend.
Bewoners van het aardbevingsgebied werden geconfronteerd met scheuren in de muren, deels onbewoonbaar verklaarde huizen en waardevermindering, want wie wil dáár nou een huis kopen? Ze bundelden hun krachten en stelden de NAM aansprakelijk. Zo vond in juni voor het eerst in de geschiedenis een rechtszaak plaats in een speciale aardbevingskamer. ‘We hebben 1 zittingsdag gehad, maar zijn uiteindelijk ieder tegen de 140 tot 150 uur met de zaak bezig geweest’, zegt de rechter. ‘We onderzochten vragen als: is de NAM wel aansprakelijk? Is er sprake van waardevermindering? Komt dat door gasboringen? En kan je waardevermindering van een huis berekenen zonder dat het in de verkoop gaat?’
Er was veel mediabelangstelling. ‘Normaal gesproken zitten wij bij civiele zaken klaar als de partijen binnenkomen’, zegt Bottenberg. ‘Nu kwamen we op terwijl de camera’s draaiden. We stonden in een warm hokje te wachten tot de bode de deur naar de rechtszaal opendeed. Dan voel je toch spanning opkomen, dat heb ik anders nooit.
De bijzondere kamer oordeelde dat de NAM het waardeverlies aan de eigenaren moet vergoeden. ‘Ook als zij niet verhuizen en het huis geen fysieke schade heeft’, licht de rechter toe. ‘De waardedaling wordt niet bepaald bij de verkoop van het huis, maar op het moment dat de claim wordt ingediend. Dat is nieuw.’ Ze is benieuwd hoe het gerechtshof daarover denkt. ‘De NAM is in hoger beroep gegaan. Dat ga ik op de voet volgen.’
