De belangenorganisatie stuurt (via de deurwaarder) een dagvaarding naar degene die volgens haar schade veroorzaakt. Degene die de dagvaarding krijgt, is de gedaagde.

De (advocaat van de) belangenorganisatie stuurt de dagvaarding naar de administratie van de rechtbank (griffie) en registreert de dagvaarding in het Centraal register voor collectieve vorderingen.

Voordat de rechter de procedure behandelt, hebben andere belangenorganisaties drie maanden de tijd om ook een eigen collectieve vordering voor dezelfde gebeurtenis in te dienen. Als er meerdere belangenorganisaties zijn, dan wijst de rechter de organisatie die hij het meest geschikt vindt aan als ‘exclusieve belangenbehartiger’. Die organisatie mag dan de procedure voeren namens u en alle andere belanghebbenden. Als er geen belangenorganisatie is die aan de wettelijke eisen voldoet, dan stopt de procedure. U kunt dan overwegen om zelf een procedure voor uw vordering op te starten.

Als de procedure een tijdje loopt (dat kan een jaar of meer duren) wijst de rechter een exclusieve belangenbehartiger aan in een uitspraak. Dat is een tussenbeslissing. Die gaat nog niet over de aansprakelijkheid of de schadevergoeding. Als de rechter de tussenbeslissing heeft genomen, komt dit in het Centraal register voor collectieve vorderingen te staan.

Bent u een belanghebbende (gaat de zaak over uw belangen), dan krijgt u er soms van de belangenorganisatie bericht over. Het is ook mogelijk dat het via een perspublicatie of in de media bekend wordt gemaakt. U kunt ook in het Centraal register voor collectieve vorderingen kijken. De belangenorganisatie kan u informeren over de mogelijkheid van opt-in of opt-out (dit is het doorgeven of u wilt dat de uitspraak van de rechter wel of niet voor u geldt; het hangt van de situatie af of u iets moet doorgeven). Iedere claimorganisatie heeft een eigen website, daar vindt u alle informatie.

Het hangt onder andere van de advocaten en van de drukte bij de rechtbank af hoe snel er een zitting is. Meestal is dat minstens een halfjaar na het begin van de procedure, maar het kan ook veel langer duren. De belangenorganisatie en de gedaagde(n) krijgen een uitnodiging voor een zitting.

De zitting is openbaar. Dit betekent dat u er in principe bij mag zijn. De belangenorganisatie kan aan u doorgeven wanneer de zitting is. Er zijn in veel collectieve acties meerdere zittingen. Soms gaat een zitting alleen om formele en juridische punten. U kunt bij de belangenorganisatie navragen en vaak ook op de website zien waar de zitting over gaat.

Collectieve schikking en tweede opt-out

Het kan zijn dat de belangenorganisatie en de gedaagde(n) een collectieve schikking sluiten. De rechter moet dan beoordelen of het een redelijke schikking is. Vaak komt er een zitting. Het kan zijn dat de rechter vindt dat er nog iets aan de schikking veranderd moet worden.
In de schikking staat uitgewerkt wie schadevergoeding krijgt en hoeveel. U kunt dan kijken wat er voor u geldt. De belangenorganisatie legt u uit hoe u het geld kunt krijgen.

Als u het niet eens bent met de schikking, kunt u een opt-out-verklaring afleggen. 

Als de procedure niet is ingetrokken of er geen collectieve schikking is gesloten, doet de rechter einduitspraak.

Als de rechter het eens is met de collectieve vordering, krijgt u in principe de schadevergoeding die de belangenorganisatie heeft gevraagd. U krijgt uitleg hoe u het geld krijgt.

Als de rechter het gedeeltelijk eens is met de collectieve vordering, kan het zijn dat u de gevraagde schadevergoeding niet krijgt of een lager bedrag, dat hangt van de zaak af. U krijgt daar uitleg over.

Als de rechter het niet eens is met de collectieve vordering, krijgt u niets.

Hoger beroep

Als de belangenorganisatie of de gedaagde(n) het niet eens is/zijn met de uitspraak, dan kunnen zij onder voorwaarden in hoger beroep bij het gerechtshof. Na de uitspraak in hoger beroep is cassatie mogelijk bij de Hoge Raad. Meestal krijgt u dan nog geen geld, ook niet als de eerste rechter het eens was met de collectieve vordering. U moet dan wachten tot de procedure bij het gerechtshof of bij de Hoge Raad is afgelopen. Dat duurt vaak meerdere jaren. De belangenorganisatie houdt u op de hoogte en u kunt de zaak in het register volgen. Meestal is er bij het gerechtshof ook een zitting waar u heen kunt.