De Hoge Raad is een cassatiegerecht. Dat betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of een lagere rechter (rechtbank/gerechtshof) bij een uitspraak het recht juist heeft toegepast en of de procedure op de juiste wijze is gevolgd. De Hoge Raad vervult deze taak ook voor Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Saba en Sint Eustatius.

Als cassatierechter beantwoordt de Hoge Raad rechtsvragen en draagt zo bij aan de ontwikkeling van het recht en de rechtsbescherming. Ook zorgt de Hoge Raad voor rechtseenheid. Zo vervult de Hoge Raad een belangrijke maatschappelijke taak.

Parket

Aan de Hoge Raad is een parket verbonden, waarvan advocaten-generaal en de (plaatsvervangend) procureur-generaal deel uitmaken. Aan het hoofd van het parket bij de Hoge Raad staat de procureur-generaal. Het parket bij de Hoge Raad staat los van het Openbaar Ministerie en de leden zijn onafhankelijk van regering en parlement.

De voornaamste taak van de procureur-generaal is het geven van juridische adviezen, zogenoemde conclusies, aan de Hoge Raad. Meestal worden de conclusies door de advocaten-generaal (AG’s) in het parket namens de procureur-generaal genomen. De advocaten-generaal dragen zelfstandig verantwoordelijkheid voor de inhoud van hun conclusies. De advocaten-generaal zijn werkzaam in de secties civiel recht, strafrecht of belastingrecht.

De advocaten-generaal worden in hun werkzaamheden ondersteund door het wetenschappelijk bureau.

Drie rechtsgebieden

De raadsheren in de Hoge Raad en de advocaten-generaal van het parket bij de Hoge Raad werken in één van deze rechtsgebieden:

• Civiel recht
• Strafrecht
• Belastingrecht

De raadsheren in de Hoge Raad werken in ‘kamers’ per rechtsgebied: civiele kamer, strafkamer en belastingkamer. De Hoge Raad kent ook een vierde kamer. Daarbij gaat het om de behandeling van vorderingen van de procureur-generaal bij de Hoge Raad tot schorsing of ontslag van rechters, verzoeken tot wraking die zijn ingediend tegen een raadsheer en onderzoek naar gedragingen van rechters over wie bij de procureur-generaal bij de Hoge Raad is geklaagd. De vierde kamer wordt gevormd uit leden van de andere kamers.