De vorige opdracht tot het afschieten van de herten liep tot 1 januari 2020. De provincie besloot deze nieuwe ontheffing en vergunning af te geven om het aantal edelherten in de Oostvaardersplassen terug te brengen naar 500. Tegen de eerdere opdracht tot het afschieten van de edelherten is tot de hoogste bestuursrechter geprocedeerd, die uiteindelijk ook concludeerde dat de provincie de opdracht mocht verlenen.

Omdat edelherten beschermde diersoorten zijn is voor het terugbrengen van de populatie – afschot dus – een ontheffing nodig. In deze nieuwe procedure vindt de rechtbank ook dat de ontheffing verleend mocht worden omdat die eigenlijk om dezelfde redenen als de eerdere opdracht uit 2018 is verleend. De provincie mocht deze ontheffing op grond van de Wet natuurbescherming verlenen. De edelherten vallen onder de Wet natuurbescherming, omdat het wilde dieren zijn, en geen gehouden dieren zoals in de procedure is aangevoerd. Een te grote populatie edelherten is schadelijk voor de natuur. Dat geldt ook voor de Oostvaardersplassen, daar is de populatie te groot geworden voor het gebied waarin zij leven. Zo is er te weinig voedsel voor alle herten, waardoor er in de winter veel sterfte is. Daarnaast is er op dit moment geen goed alternatief voor het afschieten van de dieren. Het beperken van de groei door middel van anticonceptie is momenteel nog niet mogelijk. Ook heeft de provincie voldoende aangetoond dat het risico op inteelt bij een populatie van 500 herten niet aan de orde is. Tot slot heeft de provincie voorwaarden aan de ontheffing gekoppeld zodat het afschieten op een goede manier gebeurt.

Naast de ontheffing is ook een vergunning nodig omdat de Oostvaardersplassen een Natura-2000 gebied is. De leefgebieden van bepaalde vogelsoorten moeten worden beschermd om te voorkomen dat het aantal vogels afneemt. Een vergunning kan alleen worden verleend als zeker is dat de natuur in dat gebied daardoor niet zal worden aangetast. Volgens de natuurstichtingen gaven de ecologische rapporten van de provincie die zekerheid niet. De rechtbank vindt dat die zekerheid wel wordt geboden. Er is goed onderzocht wat de gevolgen zijn van een kleiner aantal herten. Het zal wél leiden tot veranderingen in de leefgebieden van sommige vogels, omdat er minder gegraasd zal worden. Maar uit de rapporten blijkt dat die verandering geen effecten zullen hebben op het aantal vogels dat behouden moet blijven in de Oostvaardersplassen.