De pastoor belt onmiddellijk de politie, die weinig moeite heeft om de parkeerzuildieven met hun buit van 125 euro te onderscheppen. De agenten kennen de vrouwelijke dief: dat is Michelle* (33). Ze heeft al heel wat op haar kerfstok in Emmen en omstreken. Michelle gaat op die 13e februari van dit jaar onmiddellijk achter slot en grendel in Zwolle. 2 weken later staat ze al voor de politierechter in Assen, maar tot een uitspraak komt het niet. De rechter wil eerst van de reclassering weten welke behandeling er voor de GHB-verslaafde Michelle is en of die behandeling snel georganiseerd kan worden. Michelle blijft wel in voorarrest.

Weer 2 weken later staat de tengere Michelle wederom voor de rechter; ze is de grote rechtszaal binnengebracht door 2 politieagenten. Verdachten die vastzitten, komen altijd onder politiebegeleiding naar de rechtszaal. De reclassering heeft haar werk in sneltreinvaart gedaan. Politierechter Monte van Capelle laat de samensteller van het reclasseringsrapport de eed afleggen (‘zo waarlijk helpe mij God almachtig’), waarna zij kan vertellen wat voor Michelle gedaan kan en moet worden. Zelf heeft Michelle haar zinnen gezet op een afkickbehandeling bij het Intramuraal Motivatie Centrum (IMC) in Beilen. Een goed idee, vindt de vertegenwoordigster van de reclassering. ‘Ze zitten alleen propvol. We moeten denken aan opname in juni of juli.’ Geen nood, want 2 behandelaren werken ook in de polikliniek van het IMC in Emmen. ‘Daar kan mevrouw een voorbereidende behandeling krijgen. Zodra er plaats is, stroomt ze in de zomer door naar het IMC in Beilen. Op die manier kan de psychologische behandeling mooi worden voortgezet.’

De reclassering denkt dat Michelle geholpen kan worden, vooral omdat ze geholpen wíl worden. ‘De knop is omgegaan’, zegt de vertegenwoordigster van de reclassering. Dat is mooi, vindt ook politierechter Van Capelle, maar de vraag is wel hoe Michelle haar dagen gaat slijten zolang ze nog niet is opgenomen in Beilen. ‘Want ik wil niet dat u weer gaat stelen.’ Er staat nog 120 uur werkstraf op de lat, dus die uren is Michelle in principe van de straat, maar er blijven tot de opname in het IMC in Beilen nog zóveel uren over. ‘Wat vindt u van een enkelband? Dan krijgt mevrouw gewoon huisarrest en kan ze alleen de deur uit als de reclassering dat goed vindt. Geen onzin buiten de deur, niet bij nacht en ontij de straat op’, vraagt de politierechter pardoes. Het blijft stil. ‘Die zag u niet aankomen?’ vraagt de rechter. Nee, is het eerlijke antwoord van de vertegenwoordigster van de reclassering. ‘Ik ben van de veelplegerskant en daar geven we eigenlijk nooit dat advies, omdat je vantevoren wel weet dat het misgaat. Ik schiet tekort om u een advies te kunnen geven.’

Van officier van justitie Bas von Bartheld hoeft een enkelband ook niet. ‘Het gaat te ver om de zaak daarvoor weer aan te houden.’ Maar Michelle verdient wel een ‘stevige’ straf, vindt hij, ‘vooral in voorwaardelijke zin als signaal en als stok achter de deur. Als mevrouw toch niet meewerkt aan een afkickbehandeling of weer de fout in gaat, dan hangen haar maanden gevangenisstraf boven het hoofd.’ De officier stelt een gevangenisstraf van 4 maanden voor, waarvan 3 maanden voorwaardelijk. De bijzondere voorwaarde daarbij is dat Michelle zich meldt bij de reclassering als de reclassering dat wil, zij zich voor maximaal 6 maanden laat opnemen in Beilen en zich voor die tijd laat behandelen in Emmen. Michelle zit al 28 dagen in voorarrest, dus over 2 dagen zou ze dan vrijkomen. Er staan ook nog 15 gevangenisdagen op de lat van een veroordeling begin vorig jaar. Die kunnen worden omgezet in 30 uren werkstraf. Komen de 120 uren bij die Michelle nog moest werken, waardoor ze 150 uren van de straat zou zijn.

Michelle is met haar gebrekkige groei naar volwassenheid altijd een speelbal van haar omgeving geweest, meent raadsman Hugo Pellinkhof. Ze moet daarvan af, en dat wil ze nu ook, zegt hij. ‘Foute jongens waren het probleem. Mevrouw kan absoluut geen nee zeggen en ze laat zich leiden door anderen. Dat realiseert ze zich nu en dat is een goede basis voor een succesvolle behandeling.’ Raadsman Pellinkhof is ook geen voorstander van een enkelband, waardoor politierechter Van Capelle met de vraag blijft zitten hoe Michelle uit de buurt van fout volk kan worden gehouden. Hij neemt de eis van de officier van justitie volledig over, maar voegt er daarom wel wat aan toe. ‘Voordat u naar het IMC in Beilen gaat, moet u bij uw vader in Emmen wonen. Na uw vrijlating overmorgen gaat u daar onmiddellijk naartoe. Ik bepaal daarbij dat u tot uw opname in Beilen tussen ‘s avonds 7 uur en ‘s ochtends 8 uur niet op straat mag komen. Als u dat wel doet, dan wordt u in uw nek gepakt en gaat u pats achter de deur. U weet ook: de politie kent u. Werk nu gewoon mee.’ ‘Ja’, antwoordt Michelle. Veel meer heeft ze vanmiddag niet gezegd.

* Michelle is niet haar echte naam.