Het slachtoffer zit in de nacht van 23 juni 2024 in de binnenstad van Dordrecht met zijn vrienden buiten op een bankje. Dan komt er een man schreeuwend op hen af. Hij is boos, omdat de groep lawaai maakt. De man is dronken en agressief. Deze man is de vader van de verdachte.

De verdachte is op dat moment op zijn slaapkamer. Hij hoort zijn vader schreeuwen. De dan 17-jarige verdachte raakt in paniek. Hij gaat naar beneden en pakt een mes uit de keuken. De verdachte verklaart hierover dat hij het mes heeft gepakt om zichzelf en zijn vader te beschermen. Hij was bang dat zijn vader iets zou overkomen.

Op straat ziet hij leeftijdsgenoten. “Hij wilde de situatie kalmeren en zijn vader weer mee naar binnen nemen. Toen hij beneden kwam, gaf hij een van de jongens nog een boks. Tegen zijn vader zegt hij: kom, het zijn maar kinderen”, zegt persrechter Annemieke Boer. “Toch is helemaal uit de hand gelopen.”

De verdachte probeert zijn vader mee naar huis te nemen. De vader wil echter niet weg en komt steeds dichter bij de groep staan. Het slachtoffer staat op van het bankje en loopt op de verdachte en zijn vader af. Als dat gebeurt steekt de dan 17-jarige verdachte het mes met kracht in de borst van het slachtoffer. Het slachtoffer rent weg en zakt verderop in elkaar. Hij overlijdt later in het ziekenhuis.

De advocaat van de verdachte bepleitte tijdens de rechtszaak dat de 17-jarige nooit het opzet heeft gehad om het slachtoffer te doden. Op dat moment was hij volledig in paniek en handelde in een flits. Het zou een impulsieve handeling zijn geweest. Hij wilde niet dat het slachtoffer zou komen te overlijden.

Daarnaast heeft de advocaat zich beroepen op een noodweerexces situatie. De verdachte heeft het gedrag van het slachtoffer die op zijn vader kwam aflopen, ervaren als een aanval op zijn vader. Daarom mocht hij zich verdedigen waarbij hij de grenzen heeft overschreden in een situatie van paniek, maar daar is hij niet strafbaar voor, stelt de advocaat.

De rechtbank ziet dit anders. De verdachte heeft een groot mes meegenomen naar buiten, terwijl hij wist dat zijn vader ruzie had met een groep mensen. Ook wist hij dat zijn vader eerder die avond agressief was geweest en dat er geweld was gebruikt. Vervolgens heeft hij met het mes ook een keer met kracht gestoken. Hieruit leidt de rechtbank af dat de verdachte wel degelijk (voorwaardelijk) opzet heeft gehad op de dood van het slachtoffer.

Ook neemt de rechtbank niet aan dat er zich een situatie voordeed dat de verdachte zich moest verdedigen. Zijn vader was juist in deze situatie de agressor, niet de groep jongeren, waaronder het slachtoffer. De rechtbank veroordeelt de verdachte voor doodslag.

Bij de verdachte zijn meerdere diagnoses gesteld waaronder ADHD, een posttraumatische stressstoornis en een bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling. “De verdachte heeft een zeer belaste jeugd gehad", zegt persrechter Boer. Zijn ouders waren verslaafd. Er was veel geweld tijdens zijn opvoeding. Hij heeft vanaf zijn geboorte te maken gehad met verwaarlozing en agressie door zijn ouders.

“Maar die jeugd is geen excuus voor wat hij heeft gedaan, dat zei hij zelf ook tijdens de zitting", zegt persrechter Boer. Toch speelt zijn belaste voorgeschiedenis wel een grote rol tijdens het drama in de binnenstad van Dordrecht.

Deskundigen die de verdachte onderzochten vinden namelijk dat het trauma en de staat van hyper alertheid gericht op gevaar waarin verdachte zich altijd bevindt, veel invloed had op zijn handelen. Zij achten het zeer aannemelijk dat verdachte zich op straat meteen in een stresstoestand bevond en overspoeld raakte door emoties. Zij adviseren de doodslag in verminderde mate aan de verdachte toe te rekenen, waarbij zij niet uitsluiten dat hij zelfs sterk verminderd toerekenbaar was.

De rechtbank veroordeelt de inmiddels 18-jarige verdachte tot 20 maanden jeugddetentie, en een verplichte psychiatrische klinische behandeling in het kader van een voorwaardelijk PIJ-maatregel. Ook moet de verdachte zich gaan melden bij de reclassering en wordt hij gecontroleerd op gebruik van drank en drugs. Daarvoor geldt een proeftijd van twee jaar.

Het Nederlandse jeugdrecht kent een maximale celstraf van 24 maanden. De rechtbank realiseert zich dat deze straf voor de nabestaanden van Hugo waarschijnlijk teleurstellend is. Zij hadden graag gezien dat de verdachte als volwassene was berecht, zodat een veel hogere straf opgelegd had kunnen worden.

Voor de berechting van de verdachte als volwassene zijn echter geen redenen te vinden in de rapportages over de persoon van de verdachte. Daar komt bij dat de rechtbank naast de jeugddetentie een voorwaardelijke PIJ-maatregel zal opleggen, wat een intensieve en langdurige behandelmaatregel is. Deze 'jeugd-tbs' kan worden tenuitvoergelegd als de verdachte zich niet aan de voorwaarden houdt of opnieuw strafbare feiten pleegt.

Uit gesprekken met deskundigen komt naar voren dat de verdachte zeer schuldbewust is en verantwoordelijkheid neemt voor zijn handelen in de fatale nacht. Het is van belang dat hij buiten de context van zijn familiesysteem behandeld wordt voor zijn problematiek, omdat juist het familiesysteem verdachte heeft beschadigd. Daarom is een verblijf in een kliniek, direct aansluitend op zijn detentie, voor hem de meest geschikte plek.

Verder moet de verdachte de kosten betalen voor de begrafenis en het vervoer van het lichaam naar Spanje, waar het slachtoffer oorspronkelijk vandaan komt. Aan de ouders van Hugo moet de verdachte daarnaast allebei 17.500 euro betalen voor de pijn en verdriet die zijn veroorzaakt.

De vader, moeder en broers van het slachtoffer lazen indrukwekkende slachtofferverklaringen voor tijdens de zitting. Het is onverteerbaar voor hen hoe een jong, dierbaar leven zo plotseling en op deze wijze beëindigd heeft kunnen worden. Zij moeten de ingrijpende gevolgen van dit verlies voor altijd met zich dragen.

“Het is een situatie met alleen maar verliezers”, zegt persrechter Annemieke Boer. “Waarbij onze gedachten natuurlijk eerst uitgaan naar de nabestaanden van Hugo.”

De rechtbank realiseert zich dat geen enkele straf de pijn en het verdriet van het gemis van het slachtoffer kan wegnemen.