Het benoemen van een professionele bewindvoerder is een ingrijpend besluit, dat veel betekent. ‘Die bewindvoerder neemt immers jarenlang alle financiële zaken over en bepaalt hoeveel geld iemand zelf nog mag uitgeven. En dat is meestal heel weinig.’ Rouwen besloot de schuldenaar en bewindvoerder daarom op te roepen voor een zitting, en nam daar de tijd om alle problemen, risico’s en oplossingen in kaart te brengen.

Alleen al het stellen van vragen kan verhelderend zijn, aldus Rouwen. Mensen voelen zich weer gezien en beginnen zich te realiseren dat er een uitweg is. ‘Iemand kan op de zitting bijvoorbeeld tot het inzicht komen dat de problemen te maken hebben met impulsief koopgedrag’. Ook spreekt Rouwen bemoedigende woorden. ‘Je hebt de grond geraakt, en je gaat weer op de weg naar boven, zeg ik dan.’ Rouwen probeert echt in gesprek te komen met de mensen op de zitting, ook als een advocaat het woord voert. ‘Laat me even met uw cliënt zelf praten, zeg ik dan tegen die advocaat. Dat kan ik doen omdat ik me betrokken voel.’

De proef heeft uitgewezen dat het in circa 30 procent van de gevallen niet nodig is om een bewindvoerder te benoemen. ‘Aankloppen bij de gemeente kan ook uitkomst bieden’, zegt Rouwen. ‘Die kan helpen met het aanpakken van schulden en andere problemen. De gemeente heeft zicht op wat er allemaal speelt en heeft de meeste middelen om iets aan schulden te doen, met een budgetcoach bijvoorbeeld.’

Is de uitkomst van zo’n zitting dat toch een bewindvoerder moet worden aangesteld, dan maakt Rouwen meteen al afspraken over wat daarvan wordt verwacht. De bewindvoerder moet zo snel mogelijk aan de slag en ook aankloppen bij de gemeente voor hulp. ‘Het uitgangspunt is dat er heel snel iets moet gebeuren aan die schuld’, aldus Rouwen. De bewindvoerder scherp houden, zo noemt hij dat. Die sturende rol past goed binnen zijn taakopvatting. ‘Als kantonrechter ben je meer dan een beslisambtenaar die alleen vonnissen produceert. Want worden mensen daar gelukkiger van? Soms is het beter om mensen bij elkaar te brengen.’

Rouwen had nooit gedacht dat hij rechter zou worden. Zijn vader was onderhoudsmonteur. Zelf volgde hij een opleiding tot basisschoolleraar, hij werd cipier en werkte met drugsverslaafden in de gevangenis. Nadat hij uit nieuwsgierigheid een rechtenstudie volgde, werd Rouwen docent en adviseur bij de dienst gevangeniswezen. Daar kwam hij in contact met rechters, die suggereerden dat hij geschikt was voor het ambt. In 2003 werd hij benoemd tot rechter in Breda. ‘Een briljant jurist ben ik niet, maar ik durf wel te zeggen dat ik een goede kantonrechter ben. Ik weet dat een juridische oplossing soms niet de echte oplossing is en ga op zoek naar wat wel werkt. Daarbij verschuil ik me niet achter een vonnis, maar vertel op de zitting meteen wat ik van de zaak vind. Over het algemeen wordt dat gewaardeerd, ook als het betekent dat mensen moeten betalen.’

Rouwen kijkt met voldoening terug op de proef in samenwerking met de gemeente Tilburg. Hij hoopt dat mensen met problematische schulden in de toekomst in heel Nederland op een soortgelijke manier kunnen worden geholpen. ‘Bij de gemeente kom je vaak een heel eind met oplossingen voor schulden. Het benoemen van een bewindvoerder is gelukkig niet altijd nodig. Mensen zien echt weer licht aan het einde van de tunnel.’