‘Ik denk meteen aan de bejaarde man die zijn tweede vrouw had omgebracht, nadat hij op middelbare leeftijd zijn eerste vrouw had omgebracht en het herhalingsgevaar op nul was geschat. Of aan een meneer die achter het stuur zat toen zijn auto tegen een lantaarnpaal reed en doormidden brak. Maar zelfs op de zitting nog niet wist wie nou toch de man was die naast hem zat en bij die botsing was overleden.

Toch heeft juist een alledaags bouwconflict mij een les geleerd die me als rechter heeft gevormd. Een Poolse kassenbouwer had geprobeerd om een garage te maken voor een jong stel. Laten we zeggen dat het eindresultaat ruimte voor verbetering liet. Ik raakte verstrikt in juridisch vernuft, toen die man diep zuchtte en zei: ‘Weet u wat het is meneer de rechter? Waar mensen zijn, daar wordt gemenst.’ Dat voelen we elke dag als we zelf iets stoms of geks doen, maar vergeten we snel als we iets vinden van andermans acties.

Het is echt niet zo dat dit goed praat wat fout ging, maar laat vaak wel zien waaróm iets is gebeurd. Soms is dat het beste wat een rechtszaak te bieden heeft. Daarom heb ik die quote als lijfspreuk in mijn toga laten naaien. Elke keer als ik naar de rechtszaal loop en mijn tenue aantrek, zie ik de foto die een astronaut ooit vanaf de maan heeft gemaakt van de opkomende aarde (‘Earthrise’) en daarbij de wijze woorden van die kassenbouwer. Dat beeld met dat onderschrift herinnert me er steeds weer aan dat we allemaal op elkaar lijken en je dus altijd de medemens moet blijven zien.’

 

‘Je stapt via het smalle deurtje van de tenlastelegging voor heel even iemands leven binnen. Als daar een allesverslindend ‘life event’ heeft plaatsgevonden, is het aan jou om daar in een korte tijd en in een onnatuurlijke setting toch een waardevol gesprek over te voeren. Daarvoor moet je alles uit de kast halen; scherpte, ernst, warmte, humor. Als dit lukt, is dat haast vóélbaar in de rechtszaal. Iedereen die denkt dat rechters in ivoren torens zitten, nodig ik van harte uit om een zitting bij te wonen. Op weinig plekken zie je het leven zo puur als daar, van zijn lelijkste en van zijn mooiste kant. Met wat geluk maakt dit werk je uiteindelijk een milder mens. Daar kan geen leaseauto of omzetbonus tegenop.’