‘Bij de politie hebt u toegegeven dat u meerdere malen geld uit de kassa heeft gepakt’, zegt de politierechter. Kimberly: ‘Voordat de politie kwam, had ik mijzelf gezien op camerabeelden van Albert Heijn. Ik wist niet wat ik daar deed. Ik kreeg alle informatie over de diefstal van een medewerker van Albert Heijn, en toen heb ik maar tegen de politie gezegd dat ik dat geld had gestolen.’ Politierechter Jongeling: ‘U zegt: ik heb mijzelf dingen zien doen, maar toen ik dat deed wist ik dat niet.’ Kimberly: ‘Ja, ik wist het niet.’

Een Albert Heijn in Den Helder mist begin dit jaar contant geld bij Gall & Gall en hangt in het voorjaar een camera bij de kassa. Het wordt al snel duidelijk dat Kimberly de boosdoener is. Politierechter Jongeling: ‘De politie ziet op videobeelden dat u de kassa opent en dat uw hand vervolgens richting uw boezem gaat. Op 3 juni waarmerkt AH een aantal biljetten. Als u wordt aangesproken, haalt u zo’n briefje van 50 euro uit uw bh’, leest de rechter voor uit het politierapport. De assistent-manager van AH praat op die 3e juni met Kimberly, die zegt dat ze zo’n 600 tot 700 euro zal hebben gestolen. ‘Ik heb ook nog 50 euro in mijn tas zitten’, biecht ze later op tegenover de opgetrommelde politie. ‘Ik wist niet of dat geld van Albert Heijn was of van mij, maar ik wilde het graag geven’, zegt Kimberly tegen de politierechter.

Kimberley zegt op het politiebureau dat ze begin 2019 zal zijn begonnen met stelen. ‘Ik haalde een tientje uit de la, en dat ging heel makkelijk. Het werd steeds meer.’ De rechter: ‘Het lijkt erop dat u bewust dat geld stal. Dat u wist wat u deed.’ Kimberly: ‘Er werd mij gevraagd of ik met kleine bedragen was begonnen. Ik was in shock en vond het niet logisch dat ik niet meer wist wat ik had gedaan. Daarom heb ik alles bekend wat Albert Heijn over mij zei. Ik weet ook niet waar het geld aan op is gegaan. Mijn spaarrekening is niet omhooggegaan, ik ga nooit naar de stad, ik heb geen dure dingen gekocht. Ik heb een telefoon gekocht, maar die heb ik gebietst bij mijn moeder omdat ik geen geld had.’

De reclassering heeft Kimberly onder de loep genomen en constateert dat ze emotionele en psychische problemen heeft. ‘Ik lees dat bij u eerder een dissociatieve stoornis is geconstateerd (bij een dissociatieve stoornis lukt het iemand een bepaalde tijd niet om gebruik te maken van het bewustzijn met alle gedachten, gevoelens en herinneringen, red.) Wanneer had u daar voor het laatst last van?’, vraagt politierechter Jongeling. Dat was in 2015, toen Kimberly in de greep was van een loverboy. ‘Hoe kan het dan bijna 4 jaar later weer gebeuren?’ Kimberly: ‘Die jongen is nooit opgepakt. Ik doe nu een opleiding en ik zit bij zijn zus in de klas. Ze praat heel veel over hem en dat hij heel veel geld heeft.’

De reclassering ziet voor zichzelf geen rol weggelegd bij de begeleiding van Kimberly. Ze heeft geen strafblad en ze heeft onmiddellijk na haar ontslag bij Albert Heijn hulpverlening ingeschakeld. Ze wordt behandeld voor PTSS (posttraumatische stressstoornis) en heeft nu 2 sessies achter de rug. Kimberly slikt pillen tegen depressies en angsten. ‘Wat vindt u dat er moet gebeuren? Zou u het terecht vinden als ik u een straf zou geven’, vraagt de politierechter aan Kimberly. ‘Ja’, antwoordt ze. Officier van justitie Visser vindt een straf ook terecht, maar dat wil niet zeggen dat ze de richtlijnen van het Openbaar Ministerie klakkeloos volgt. ‘Mevrouw was zeker niet ontoerekeningsvatbaar, maar ik houd er wel rekening mee dat er psychologisch heel veel speelt. Ik maak uit het dossier een beetje op dat ze blij is dat ze is betrapt, zodat de hulp er kon komen.’ De officier vindt een voorwaardelijke taakstraf van 60 uur op zijn plaats, want ‘voorop staat haar herstel.’ Kimberly zou in totaal 2.430,26 euro aan Albert Heijn moeten betalen.

Kimberly heeft geld van Albert Heijn gestolen, maar ze weet niet hoelang en ook niet hoeveel, aldus haar raadsvrouw. Als je aan een dissociatieve stoornis lijdt, is dat niet vreemd. ‘Want dan doe je dingen waarvan je later niet meer weet dat je ze hebt gedaan’, zegt advocate Neervoort. ‘De stress zal het gevolg zijn geweest van de herinnering aan de loverboy en aan de druk van school en stage.’ Het gedoe bij de Albert Heijn heeft grote gevolgen gehad voor Kimberly’s omgeving, onderstreept advocate Neervoort. ‘Mijn cliënte heeft een nacht op het politiebureau gezeten, waar een hoop lieden veel tumult maakten, en ze heeft daarna een paar nachten bij haar vader en moeder geslapen. Haar moeder kreeg op haar werk meteen te horen wat er bij de AH was gebeurd.’ De raadsvrouw kan zich ook daarom vinden in de voorwaardelijke taakstraf die de officier van justitie eist. Over het verduisterde geld dat Albert Heijn wil terug hebben, kan ze kort zijn: een voorschot van 750 euro is redelijk; de eventuele rest moet de supermarktketen maar bij de civiele rechter aankaarten.

Misschien heeft een dissociatieve stoornis een rol gespeeld, maar Kimberly had kunnen kiezen om níet te stelen, vindt de politierechter. ‘Ontoerekeningsvatbaarheid is hier niet aan de orde.’ Maar net als de officier van justitie en de advocaat vindt politierechter Jongeling wel dat Kimberly gezien haar persoonlijke omstandigheden wat clementie verdient. Hij geeft haar een voorwaardelijke taakstraf van 60 uur. De politierechter volgt de officier van justitie niet bij de vordering van AH. ‘Op basis van het dossier constateer ik dat u zo’n 1.000 euro hebt verduisterd. Daar gaat 100 euro vanaf, want u hebt 2 briefjes van 50 euro teruggegeven. U moet Albert Heijn daarom 900 euro terugbetalen.’ Het onderzoeksdeel van de vordering verklaart de rechter niet-ontvankelijk. ‘De onderzoekskosten wijs ik niet toe omdat de vordering onvoldoende is onderbouwd. Waarom doen 3 medewerkers onderzoek, heeft hun inzet tot extra kosten geleid, heeft Albert Heijn geen afdeling die dit werk doet?’

* Kimberly is niet haar echte naam.