Wendy Vierveijzer is rechter en bestuurslid bij de rechtbank Oost-Brabant. 

Het hangt onder meer van het onderwerp van een rechtszaak af of u een advocaat nodig heeft. Daarom is dit vermeld bij elk onderwerp waarvoor u naar de rechter kunt. 

Er is ook een overzicht van alle procedures waarin u ziet of een advocaat verplicht is.

Ook als een advocaat niet verplicht is, kan het verstandig zijn deskundig advies te vragen aan een advocaat of andere juridisch adviseur. Deze persoon kan u ook bijstaan in de zitting. 

Heeft u een rechtsbijstandverzekering, dan kan het zijn dat uw verzekeraar een advocaat of jurist voor u inschakelt. 

Heeft u deze verzekering niet, dan kunt u zelf een advocaat of juridisch adviseur kiezen. 

Bij verschillende instanties kunt u – soms gratis – advies en informatie over juridische zaken krijgen.

Advocaten bepalen zelf wat ze voor hun diensten vragen. Hierdoor kunnen de tarieven van advocaten sterk verschillen. 

Vraag daarom bij het eerste gesprek met uw advocaat naar een inschatting van de kosten en het declaratiesysteem dat hij gebruikt.

Dat is niet in het algemeen te zeggen. Het kan afhangen van het recht waaronder de zaak valt, de partij die u in de rechtszaak bent en/of uw inkomen bijvoorbeeld. 

En de rechter kan bij het oordeel over de zaak ook beslissen dat de ene partij de advocaatkosten van de andere partij moet vergoeden. Dat heet kostenveroordeling.

Kunt u de kosten van een advocaat gedeeltelijk of niet betalen? Mogelijk kunt u gesubsidieerde rechtsbijstand krijgen, ook toevoeging genoemd. 

Dit betekent dat de overheid een deel van de kosten van de mediator betaalt. De advocaat die u bijstaat, wordt ook pro-Deoadvocaat genoemd. De hoogte van de subsidie hangt af van uw inkomen en eigen vermogen.

Een advocaat kan in de rechtszaal het woord doen voor de partij die hem heeft ingeschakeld. De advocaat legt dan aan de rechter uit hoe het conflict volgens die partij in elkaar zit. Daar kan de advocaat van de andere partij op reageren. Lees hoe dat kan verlopen, een voorbeeld uit een zittingszaal van de rechtbank in Alkmaar.