Het Fosfaatreductieplan is voor de melksector als geheel van belang. Het is bedoeld om de mestproductie binnen het plafond te houden dat de Europese Commissie als voorwaarde stelt aan de voortzetting van de derogatie* en de Regeling dient daarom een legitiem doel.

Nadat in 2008 was besloten om het stelsel van melkquota per 1 april 2015 af te schaffen, zag een aantal melkveehouders daarin een kans om hun melkveestapel uit te breiden. Voor deze melkveehouders kon het duidelijk zijn dat ongeremde groei niet mogelijk was en zij konden voorzien dat groei zou kunnen leiden tot maatregelen om de mestproductie te beperken. De wetgever mocht kiezen voor een in het verleden gelegen peilmoment om te voorkomen dat melkveehouders beloond zouden worden die na 2 juli 2015, in het vooruitzicht van productiebeperkende maatregelen, extra vee zijn gaan houden.

Het Fosfaatreductieplan reguleert eigendom en is geen vorm van onteigening. Melkveehouders hebben met hun keuze om (grootschalig) te investeren een commerciële afweging gemaakt die niet (volledig) uitpakt zoals zij beoogden. Uit artikel 1van het EP volgt niet een algemene verplichting om hen daarvoor schadeloos te stellen.

Compensatie komt alleen in beeld als een veehouder in bijzondere mate wordt getroffen in vergelijking tot de gemiddelde melkveehouder die door de Regeling wordt getroffen. De impact van het Fosfaatreductieplan kan namelijk voor een individuele uitbreidende melkveehouder zo verstrekkend zijn, dat de minister daaraan niet zonder enige vorm van compensatie of ontheffing van de betalingsverplichting, voorbij kan gaan. De minister moet in dit verband op individueel niveau de belangen tegen elkaar afwegen en kan niet volstaan met enkele verwijzing naar het ondernemings-risico. Daarbij speelt de mate waarin de veehouder financieel wordt getroffen en welke gevolgen dit bijvoorbeeld heeft voor de continuïteit van zijn bedrijfsvoering een rol.

De veehouder moet het bewijs leveren dat sprake is van een disproportionele last, waarvoor inzicht nodig is in al zijn bedrijfsmatige gegevens en omstandigheden, zoals vermogenspositie, de totale financieringspositie, eventuele nevenactiviteiten of overige inkomsten, eventuele mogelijkheden om de overtollige bedrijfsmiddelen op andere wijze aan te wenden etc. De veehouder moet hierbij inzichtelijk maken hoe die gegevens leiden tot de slotsom dat sprake is van een disproportionele last. Bovendien moet de veehouder aantonen dat de investeringen daadwerkelijk betrekking hebben op de (voorgenomen) groei van het bedrijf die door het Fosfaatreductieplan wordt getroffen.

Het CBb draagt de minister op nieuwe besluiten te nemen op het bezwaar.

De volledige uitspraken zijn via onderstaande link te raadplegen. Bij verschil tussen dit persbericht en de volledige uitspraak is laatstgenoemde beslissend.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met: Celeste de Wit, afdeling persvoorlichting, tel. 088 362 0454 of 088 362 3910.

*  Nederland maakt sinds 2006 gebruik van derogatie om meer mest uit te rijden (maximaal 250 kilogram stikstof per hectare). Voorwaarde daarvoor is steeds geweest dat de mestproductie in Nederland, uitgedrukt in kilogrammen stikstof en fosfaat, per jaar het feitelijke productieniveau van 2002 niet overstijgt (het derogatieplafond). Het in de derogatie vermelde fosfaatplafond ligt voor Nederland op een totaal van 172,9 miljoen kilogram per jaar. Op grond van vrijwillige afspraken binnen de veehouderijsector kunnen de gezamenlijke Nederlandse melkveehouderijen 84,9 miljoen kilogram fosfaat van het totaal produceren.