Wat is er gebeurd?
Bij het gerechtshof ’s-Hertogenbosch zijn 16 raadsheren (rechters) opnieuw beëdigd. Dat is gebeurd omdat de eerdere beëdiging niet helemaal op de juiste manier was verlopen. De procedure is inmiddels aangepast om dit in de toekomst te voorkomen. Het betreft raadsheren in de teams strafrecht en belastingrecht. Intussen is een grote groep van de raadsheren die het betreft opnieuw op de juiste manier beëdigd. Voor de andere raadsheren gebeurt dat zo spoedig mogelijk en in ieder geval voor hun volgende zitting.
Wat is er niet goed gegaan?
Recent bleek dat bij een aantal raadsheren in ons hof niet de juiste eed/belofte is afgenomen. In enkele gevallen is per abuis de eed voor medewerkers bij de raadsheren gebruikt. Ook is het voorgekomen dat wel de juiste eed is afgenomen maar door een voorzitter die zelf niet op juiste wijze beëdigd was.
Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
Bij de beëdiging van deze raadsheren is een verkeerde tekst voorgelezen. Ook zijn er gevallen dat weliswaar de juiste tekst is voorgelezen, maar door een voorzitter die zelf niet op de juiste wijze beëdigd was.
Hoe het precies heeft kunnen gebeuren is achteraf lastig vast te stellen. Belangrijker is dat we maatregelen hebben getroffen om het in de toekomst te voorkomen. Inmiddels is de beëdigingsprocedure in ons hof aangepast. We gaan ervan uit dat daardoor de kans op vergissingen minimaal is.
Hoe is het hof hier achter gekomen?
Recent bleek bij een beëdiging dat de verkeerde tekst werd gebruikt. Uit nader onderzoek kwam naar voren dat bij meer raadsheren in ons hof niet de juiste eed/belofte is afgenomen. Daarop hebben we actie ondernomen.
Wat doet het hof om dit in de toekomst te voorkomen?
Intussen is een grote groep van de raadsheren die het betreft opnieuw op de juiste manier beëdigd. Voor de andere raadsheren gebeurt dat zo spoedig mogelijk en in ieder geval voor een volgende zitting.
Bovendien is de werkwijze bij de beëdiging tegen het licht gehouden en aangepast, o.a. door een dubbelcheck in te voeren. Mede hierdoor kan voor de toekomst herhaling van een onjuiste beëdiging worden voorkomen.
Hoe word je raadsheer?
Je kunt niet zomaar raadsheer worden. Vóór iemand raadsheer kan worden, moet hij of zij minstens 10 jaar juridische werkervaring hebben. Na een uitgebreide selectieprocedure, opleiding en beoordeling, volgt een Koninklijk Besluit over iemands aanstelling als raadsheer. Vervolgens is de beëdiging nog nodig om formeel aan de slag te kunnen als raadsheer en om zaken te mogen behandelen.
Zijn er verschillende soorten ambtseden?
Er is een ambtseed voor rechterlijk ambtenaren (rechters en raadsheren) en één voor gerechtsambtenaren (overige medewerkers van een rechtbank of hof). Hoewel voor allebei de ambtseden de essentie is dat iemand zijn of haar beroep naar eer en geweten en volgens de (Grond)wet zal uitoefenen, zijn er verschillen. Maar de teksten lijken op elkaar.
Om hoeveel raadsheren gaat het?
We hebben dit geconstateerd voor de beëdiging van in totaal 30 raadsheren. Intussen zijn 16 raadsheren die het betreft opnieuw op de juiste manier beëdigd. Voor de andere raadsheren gebeurt dat zo spoedig mogelijk en in ieder geval voor hun volgende zitting.
In welke rechtsgebieden zijn zij werkzaam?
Het gaat om raadsheren in de teams strafrecht en het team belastingrecht. Raadsheren in de teams handelsrecht en familie- en jeugdrecht zijn wel allen op de goede manier beëdigd.
Om hoeveel zaken gaat het?
We hebben kunnen vaststellen dat het om ongeveer 400 strafzaken gaat en ongeveer 700 belastingzaken, waar raadsheren bij betroken waren die niet op de juiste wijze beëdigd waren en waarin cassatie is ingesteld of nog mogelijk is.
Heeft dit gevolgen voor de zaken die zo’n raadsheer bij het hof heeft behandeld?
Het heeft mogelijk gevolgen voor zaken waarin bij de Hoge Raad cassatie is ingesteld of nog kan worden ingesteld. De Hoge Raad zou kunnen beslissen dat de uitspraak van het hof in die zaak over moet worden gedaan. Die beslissing is niet aan het hof maar aan de Hoge Raad. Partijen die het aangaat stellen we zo spoedig mogelijk persoonlijk op de hoogte.
Dus het heeft niet voor alle zaken die deze raadsheren hebben gedaan gevolgen?
Het heeft alleen mogelijk gevolgen voor de zaken waar, zoals dat officieel heet ‘nog een rechtsmiddel openstaat’, dus waarin partijen nog in cassatie kunnen gaan:
- zaken waarin al cassatie is ingesteld, dus die nu bij de Hoge Raad liggen,
- zaken die recent bij het hof zijn behandeld en waarin het voor partijen nog mogelijk is om in cassatie te gaan.
Voor zaken waarin cassatie niet meer mogelijk is, gaan we ervan uit dat de
uitspraak van de Hoge Raad (Meavita) uit 2016 leidend is. Uitgaande van deze uitspraak van de Hoge Raad zou het voor de beslissingen van het hof in de zaken waarin de cassatietermijn is verlopen, geen gevolgen hebben. Deze uitspraken zijn onherroepelijk, ook als een van de betrokken raadsheren niet op de juiste manier was beëdigd.
Wat is de boodschap van het hof aan de partijen die het raakt?
Gerard Tangenberg, president gerechtshof: “Door deze onzorgvuldigheid in onze beëdigingsprocedure kan er voor procespartijen, slachtoffers, en nabestaanden tijdelijk onzekerheid ontstaan over de geldigheid van de uitspraak, terwijl wij juist zekerheid willen geven. Het bestuur is zich hiervan zeer bewust en we bieden namens het hof alle betrokkenen onze excuses aan. Belangrijk is dat we maatregelen hebben genomen om onvolkomenheden als deze in de toekomst te voorkomen.”
Waar kunnen betrokken partijen terecht met vragen over hun zaak?
Is uw straf- of belastingzaak behandeld door een raadsheer die niet op de juiste wijze beëdigd bleek te zijn, en bent u in cassatie gegaan of bestaat die mogelijkheid nog? Dan krijgt u binnenkort persoonlijk bericht van ons.
Het is mogelijk om vragen per mail te stellen. Dit kan via de volgende mailadressen:
