Dit staat in de conclusie van de staatsraad advocaat-generaal Widdershoven die hij vandaag (20 juli 2016) heeft uitgebracht. De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had hem in mei van dit jaar gevraagd een conclusie te nemen in een vreemdelingenzaak over het asielrechtelijke begrip 'veilig land'. In deze zaak heeft de staatssecretaris geweigerd om een asielvergunning te verlenen aan twee Albanese vreemdelingen. Volgens hem is Albanië een veilig land waarnaar de vreemdelingen kunnen terugkeren. Ook hebben zij niet aannemelijk gemaakt dat dat in hun geval wegens hun seksuele gerichtheid anders is, aldus de staatssecretaris.

De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak heeft staatsraad advocaat-generaal Widdershoven gevraagd te onderzoeken of de staatssecretaris bij de afwijzing van een asielaanvraag kan verwijzen naar een nationale lijst waarop zogenoemde veilige landen van herkomst staan of dat hij nader moet motiveren waarom een land als veilig kan worden beschouwd en de vreemdeling daarom niet in aanmerking komt voor een asielvergunning. Dit alles tegen de achtergrond van het Vluchtelingenverdrag, het EVRM en het Unierecht. Verder is hem gevraagd of een land ook als veilig kan worden beschouwd als dat land niet overal, voor iedereen, veilig is en wat de criteria daarvoor zijn.

Een land is volgens de staatsraad advocaat-generaal in algemene zin geen veilig land als "vooraf duidelijk identificeerbare (minderheids)groepen van een zekere omvang", zoals LHBTI of vrouwen, systematisch gevaar op vervolging of een onmenselijke behandeling lopen. Ditzelfde geldt als de veiligheidssituatie in een land niet stabiel is of als een groot deel van het land onveilig is. Wel kan een land als veilig land worden aangemerkt als daarbij een uitzondering wordt gemaakt voor die (minderheids)groepen. Ook kan een geografische beperking worden aangebracht voor een onveilig deel van een land. Voorwaarde is dan wel dat een duidelijke scheidslijn bestaat tussen het veilige en het niet-veilige deel, waarbij bovendien het niet-veilige deel relatief klein is.

De staatssecretaris zal volgens de staatsraad advocaat-generaal zorgvuldig en gedegen moeten onderzoeken of een land in het algemeen als veilig kan worden aangemerkt. Als een land eenmaal op de nationale lijst van veilige landen staat, mag de staatssecretaris ervan uitgaan dat het land in algemene zin veilig is voor de vreemdeling. Het is vervolgens aan de vreemdeling om aannemelijk te maken dat het land in zijn specifieke geval toch niet veilig is.

De conclusie van de staatsraad advocaat-generaal wordt toegezonden aan de partijen die bij deze procedure zijn betrokken. Zij krijgen de mogelijkheid om hierop te reageren. Hierna zal de Afdeling bestuursrechtspraak uitspraak doen in deze zaak. De conclusie van de staatsraad advocaat-generaal geeft voorlichting aan de Afdeling bestuursrechtspraak, maar bindt haar niet.