Mariela zit vandaag tegenover politierechter Julia Klep omdat het kattenzelfbestuur in haar woonchaletje danig uit de klauwen is gelopen. Inspecteurs van de Landelijke Inspectie Dierenbescherming (LID) troffen afgelopen zomer een ware beestenbende aan in en rond het chaletje. Niet voor het eerst: in 2012 waren ze ook al eens langs geweest. De katten die ze toen te pakken konden krijgen, hadden ze meegenomen. Nu is het weer mis. Het chaletje is vervuild en 10 volwassen katten en 2 kittens zijn er bar slecht aan toe. Als Mariela niet de boel opruimt en de gehavende katten naar de dierenarts brengt voor genezing en sterilisatie, raakt ze haar beminde viervoeters wederom kwijt.

Tegen het einde van het jaar staan de inspecteurs van de LID opnieuw voor de deur. Nu ja, voor zover dat gaat, want het terrein staat vol rommel. Aan opruimen is Mariela ‘niet toegekomen’. Het chaletje is zwaar vervuild en het stinkt er afschuwelijk. ‘Bij de katten zitten de ogen dicht of half dicht, er loopt pus uit en sommige katten ademen maar met moeite’, zegt officier van justitie Martina Groeneboer. Eigenlijk moet de augiasstal onmiddellijk worden uitgemest, maar dat is geen haalbare kaart. De officier: ‘Ik maak wel meer mee dat een huis helemaal wordt schoongemaakt om iemand weer met een schone lei te kunnen laten beginnen, maar dat lukt hier niet.’ De diereninspecteurs nemen 11 katten mee. Ze hebben vlooien en ontstoken ogen en vertonen symptomen van niesziekte en longontsteking. 1 kat overlijdt zelfs binnen 1 dag.

Natuurlijk heeft ze de katten niet naar de dure dierenarts gebracht. Ze waren gezond en goed gevoed. Niks wormen of niesziekte. ‘En hoe kunnen katten nou vlooien hebben in december? Dan is het toch veel te koud?’ En ze heeft wel degelijk een aantal katten laten steriliseren. Vroeger had iedere poes 1 of 2 nestjes per jaar, dit jaar was er nog maar 1 nestje. ‘1 poes was zogenaamd bij de dierenarts gesteriliseerd, en 1 week later was ze weer zwanger. Wel betaald, maar niet geholpen. Dat kan niet.’ Advocaat Sander Boeve laat de rechter een doktersrekening van 600 euro zien. Mariela: ‘Ik spaar voor de dierenarts. Ik krijg een uitkering. Dat gaat naar de katten. Zolang zij te eten hebben, is het goed. Ik heb zelf niets nodig. Ik doe alles voor mijn katjes. Kussie, kussie, pootje, pootje. Ze zijn voor mij numero uno. Daar moeten ze vanaf blijven.’

Eind oktober van dit jaar gaat de camping in Doornspijk dicht en moet Mariela uit haar chaletje. Dat biedt kansen op een nieuw en vooral schoon begin. ‘Weet u al waar u naartoe gaat?’, vraagt politierechter Klep. Mariela weet het niet. ‘Het gaat niet goed. Ik slaap heel slecht en ik heb nachtmerries. Ik mis mijn katten heel erg. Ik hou het gewoon niet vol.’ Om licht in de duisternis te brengen, wordt Mariela’s budgetcoach beëdigd. Zij zegt: ‘Mevrouw heeft een urgentieverklaring aangevraagd in Elburg, maar die is afgewezen. Ik had onlangs een gesprek met de gemeente. We zijn allemaal op zoek naar geschikte woonruimte. Het is voor mevrouw heel lastig om in een reguliere woonwijk te wonen. Daarom is de urgentie ook afgewezen. Niet omdat mevrouw niet urgent zou zijn, maar omdat ze niet in een woonwijk past. Het alternatief is een ander chalet op een camping ergens, maar dat is er dus nog niet.’

Er is nog geen zicht op een nieuw onderkomen voor Mariela, maar de kosten zullen vast hoger zijn dan nu. ‘Hoe gaat het dan met de katten die verzorgd moeten worden?’, vraagt officier van justitie Groeneboer zich hardop af. ‘Ik heb vandaag een schrijnend verhaal gehoord, maar ik heb níet gehoord dat de katten na een eventuele verhuizing wel in goede handen zijn. Daar houd ik rekening mee bij mijn strafeis. Mevrouw verdient een straf, maar ik wil het gezien de persoonlijke omstandigheden geheel voorwaardelijk doen. Ik eis een voorwaardelijke werkstraf van 80 uur, met een proeftijd van 3 jaar, maar met een bijzondere voorwaarde die mevrouw niet leuk zal vinden. Ik eis een totaal verbod op het houden van huisdieren. De LID kan daarop toezien.’ De katten die in december naar het asiel zijn gebracht, zouden daar moeten blijven. ‘Tjongejonge wat een straf’, treurt Mariela.

En onredelijk bovendien, vindt raadsman Sander Boeve. ‘Alle aandacht, alle ruimte en al haar geld gaat naar de katten. Als mevrouw ziet dat een kat hulp nodig heeft, dan gaat ze met haar budgetcoach naar de dierenarts. De katten krijgen wat ze nodig hebben. Mevrouw haalt bij de Welkoop zalfjes, anti-vlooienmiddel en ontwormingskuren. Misschien is haar woning niet zo netjes opgeruimd als die van u of van mij, maar zo leeft mevrouw nu eenmaal.’ Mariela kan dit najaar in een nieuw onderkomen op een andere camping een nieuwe start maken, aldus raadsman Boeve. ‘En daar passen best katten bij. Ze heeft de liefde en het sociale netwerk. Een houdverbod gaat veel te ver. Haar levensdoel wordt ermee onder haar voeten weggeslagen. Ze leeft alleen voor haar katten. Een houdverbod werkt in de praktijk ook niet. Katjes komen en gaan.’ En vanzelfsprekend moeten de weggehaalde katten van het asiel naar het chaletje.

‘Dit is zo’n zaak waarbij ik niet weet waar ik moet beginnen’, zegt politierechter Julia Klep als ze de balans opmaakt. De rechter: ‘De helft van wat ik op de foto’s heb gezien en van wat de inspecteurs hebben gerapporteerd, is vanmiddag besproken. Als raadsman Boeve zegt dat het chaletje nu eenmaal niet zo netjes is opgeruimd als zijn of mijn huis, dan miskent hij de ernst van de problemen. Daarom is het denk ik ook zo moeilijk om voor mevrouw nieuwe huisvesting te vinden.’ Uit de foto’s in het dossier en de verklaring van de dierenarts blijkt volgens de rechter zonneklaar dat Mariela de zorg voor zoveel katten niet aankan. ‘Dat is heel schrijnend, want ik zie ook de inzet van mevrouw en de liefde die ze voor haar katten heeft. Iemand die niet voor haar katten kan zorgen, maar ook niet zonder ze kan.’ Een houdverbod zou Mariela daarom te zwaar straffen, meent de rechter. ‘Ik leg een voorwaardelijke taakstraf op van 80 uur, met een proeftijd van 3 jaar. En dan bepaal ik dat u niet meer dan 2 huisdieren mag houden.’ De katten die in december in beslag zijn genomen, gaan niet terug naar het chaletje.

Mariela is ontroostbaar. ‘2 katten? Dan ben ik dood. Dit is een straf van de allerergste soort.’