PAS-melders zijn bedrijven, waaronder veel veehouderijen, die op grond van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) voor uitbreidingen van hun bedrijf een melding hebben ingediend bij de overheid. Op grond van het PAS konden zij met een melding volstaan als de berekende stikstofneerslag van hun activiteiten onder een drempelwaarde bleef. Zij hoefden dan geen natuurvergunning aan te vragen.

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft in de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) geoordeeld dat het PAS in strijd is met Europese natuurwetgeving. Bedrijven die een melding hadden gedaan, moesten door deze uitspraak (meestal) alsnog een natuurvergunning aanvragen.

Mobilisation for the Environment en Vereniging Leefmilieu hebben het college van gedeputeerde staten op 16 juni 2021 gevraagd om handhavend op te treden tegen een groep PAS-melders. Het college heeft in de eerste 6 zaken die de rechtbank heeft behandeld zowel voor de veehouderij als het bemesten van de weiden geweigerd om handhavend op te treden omdat er geen sprake is van een natuurvergunningplicht. Deze 6 veehouderijen zijn volgens het college minder dieren gaan houden dan is vergund in de vóór de melding verleende natuurvergunning. Ook zijn ze minder gaan bemesten dan was toegestaan. Daardoor is er de uitstoot van stikstof minder geworden. Dit heet “intern salderen". Omdat de veehouderijen vanwege intern salderen geen nieuwe natuurvergunning nodig hebben, is er volgens het college ook geen sprake van een overtreding. 

Mobilisation for the Environment en Vereniging Leefmilieu hebben tegen deze besluiten beroep ingesteld bij de rechtbank. De rechtbank oordeelt dat de beroepen gegrond zijn vanwege een motiveringsgebrek. Het college heeft met een aanvullende motivering echter alsnog onderbouwd dat er vanwege intern salderen geen sprake is van een natuurvergunningplicht. Omdat het motiveringsgebrek is hersteld, laat de rechtbank de rechtsgevolgen in vijf zaken in stand. Dat betekent dat deze 5 handhavingsprocedures ten einde zijn. In één zaak moet het college met een nieuwe controle onderbouwen dat er minder dieren worden gehouden en daarna een nieuw besluit nemen. 

Bij de rechtbank zijn nog meer zaken van PAS-melders aanhangig. Deze zaken zullen in het najaar door de rechtbank worden behandeld.