Algemene informatie
Voor kinderen is de duidelijkheid over waar zij komen te wonen en wanneer ze bij hun ouders zijn belangrijk. Het geeft ze houvast. Het is ook fijn als zij hun mening kunnen geven. Er overkomt ze al zoveel, het is ook fijn als ze mee kunnen praten en het gevoel krijgen dat hun mening ertoe doet. Het betekent niet dat het ook moet gaan zoals zij het willen. De ouders kunnen rekening houden met de mening van hun kind, maar zij bekijken zelf of het past bij wat zij kunnen regelen. Als ouders ruzie of conflicten krijgen over hoeveel rekening zij willen of kunnen houden met de mening van hun kind(eren), dan dienen de ouders dat samen op te lossen. Hierbij horen de kinderen niet te worden betrokken. Als de uitkomst voor de kinderen een teleurstelling is, kunnen ouders helpen dit op te vangen. Daarom is het belangrijk dat ouders samen kiezen voor de regeling. Zie hier suggesties die recht kunnen doen aan een kind, rekening houdend met de leeftijd van het kind.
Pas de manier van vragen aan, aan de leeftijd van uw kind/kinderen en aan hun situatie. Dit zijn een aantal voorbeelden uit de praktijk:
0-4 jaar
De ouders bepalen samen het verblijf en helpen hun kind/kinderen te wennen aan de nieuwe regeling. Er worden niet direct veranderingen doorgevoerd als een kind het niet fijn heeft of het juist heel moeilijk vindt. Juist dan is hulp nodig om te wennen aan de nieuwe situatie. In verband met een goede hechting is het belangrijk dat jonge kinderen hun beide ouders zo vaak mogelijk zien.
4-8 jaar
Ook hier bepalen grotendeels de ouders de regeling van verblijf van de kinderen, wanneer is het bij de ene ouder en wanneer bij de andere. Er kan al wel aan kinderen gevraagd worden of zij op deze manier goed kunnen wennen aan het wisselen. Als kinderen moeite hebben met de door de ouders gekozen regeling, hebben zij hulp van hun ouders nodig om er aan te wennen of oplossingen te zoeken voor wat niet zo fijn gaat. Als het voor ouders mogelijk is om de regeling aan te passen, is dat zeker fijn voor een kind. Het krijgt het idee dat zijn of haar mening er ook werkelijk toe doet.
8-12 jaar
Kinderen van deze leeftijd kunnen over het algemeen goed hun mening geven. Het is belangrijk dat ze niet het gevoel krijgen te moeten kiezen tussen ouders. Het gaat er om dat hen gevraagd wordt wat zij fijn vinden. Het is belangrijk direct duidelijk te maken dat geprobeerd wordt er rekening mee te houden, maar dat dit niet altijd kan.
12-15 jaar
Op deze leeftijd hebben kinderen wettelijk recht op het geven van hun mening. Het is belangrijk dit niet te verwarren met "mogen kiezen". Ook hier gaat het om het vragen van de mening of vragen naar ideeën van jongeren. De ouders bepalen uiteindelijk samen hoe de regeling er uit ziet. Het wordt op deze leeftijd steeds belangrijker rekening te houden met de wensen van het kind. Het contact met leeftijdsgenoten en school zijn belangrijke zaken voor kinderen. Het is goed als er een zekere mate van vrijheid kan bestaan in wat de jongere graag wil.
15-18 jaar
In deze leeftijdscategorie is het belangrijk veel moeite te doen om tegemoet te komen aan de wensen van de kinderen. Bij de keuzes staat de band tussen ouder en jongere centraal. Toch is dat niet het enige. Er is nog steeds sprake van opvoeding en dat is hard nodig voor deze leeftijdscategorie. Te snel de wens van de jongere volgen kan betekenen hen te kort te doen in opvoeding.
Suggesties voor vragen. Pas de manier van vragen aan, aan de leeftijd van uw kind/kinderen en aan hun situatie. Dit zijn een aantal voorbeelden uit de praktijk. Voor de leesbaarheid van de tekst wordt een willekeurige keuze gemaakt voor of mama of papa. Uiteraard kan dit wisselen.
0-4 jaar
- Ouders bepalen en zijn alert op gedrag van de kinderen. Dit gedrag is leidraad voor ondersteuning.
4-8 jaar
- Papa en mama hebben gekozen dat jij elk weekend naar mama gaat. Denk jij dat je papa dan vaak genoeg ziet?
- Papa en mama hebben geregeld dat mama jou elke dag ophaalt uit school en dan naar papa brengt. Zij blijft dan bij jou, tot papa terug is en dan gaat mama naar haar eigen huis. Wat denk je, kun je daar aan wennen?
8-12 jaar
- Wij gaan regelen wanneer je bij papa bent en wanneer je bij mama bent. Heb jij hier al over nagedacht?
- Wij gaan regelen wanneer je bij papa bent en wanneer je bij mama bent. Wij vinden het fijn om met jou rekening te houden. Hoe zou jij het willen verdelen? We weten nog niet of dat ook zo kan, maar we willen het wel graag van je weten.
- Wij gaan regelen wanneer je bij papa bent en wanneer je bij mama bent. Wij willen dat je een hele week bij papa bent en een hele week bij mama. Denk je dat je daar aan kunt wennen? Wat vind je van ons plan?
- Wij hebben geregeld dat je op dag x bij papa bent en op dag y bij mama. Hebben we dan goed rekening gehouden met wat jij belangrijk vindt? Kunnen we nog beter rekening houden met jou? Hoe zouden we dat dan kunnen doen? Wij willen dat graag weten, want we gaan bekijken of dat ook kan. Je mag er eerst even over nadenken en we zullen er later me je over praten als jij voor jezelf weet wat jij graag zou willen en dan gaan we kijken of we met jouw wens rekening kunnen houden.
- Wij gaan in een plan schrijven dat je op op dag x bij papa bent en op op dag y bij mama. Dat is niet nieuw, want dat doen we al een tijdje zo. Kun je er aan wennen? Heb jij ook nog een idee? Wij willen dat graag weten. We zullen kijken of we daar rekening mee kunnen houden.
12-15 jaar
- Wij hebben een plan gemaakt wanneer je bij wie komt wonen. Wij willen graag weten wat je er van vindt. Wij willen er vanavond met je over praten. Komt dat voor jou ook uit?
- Wij willen regelen dat je op dag x bij papa bent en op dag y bij mama. Is dat een goede verdeling voor jou? Hebben we dan genoeg rekening gehouden met wat voor jou belangrijk is? Zo nee, wat is er voor jou nog belangrijk? Wij proberen daar rekening mee te houden. Wij doen ons best, maar helaas lukt het niet altijd.
- Wij moeten regelen wanneer je bij papa en bij mama bent. Het maakt ons niets uit. Je mag zeggen hoe jij het graag geregeld wilt hebben. Wij schrijven dat dan in een plan, maar dat veranderen we niet elke keer.
- Toen mama uit het huis ging, hebben we gelijk geregeld dat je elke week op woensdag bij haar bent. De rest van de tijd ben je bij papa. Wij vinden dat een goede regeling. Hoe denk jij daarover? Wij zijn benieuwd naar jouw mening. Kun je vertellen hoe het nu voor je is om mama veel minder te zien dan voor de scheiding?
15-18 jaar
- Dezelfde vragen zoals hier boven.
- Wij hebben een regeling bedacht, zodat je bij papa en bij mama kunt zijn. We willen van jou weten wat voor jou belangrijk is. Daar willen we graag rekening mee houden.