Achtergrond

Op 18 september 2023 start de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een aantal mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij diverse drugsdelicten. Zo zouden zij op grote schaal crystal meth hebben geproduceerd. RTL Boulevard en Omroep Gelderland verzochten de rechtbank de gehele zitting op ten emen. De advocaat van één van de verdachten maakte onderbouwd bezwaar tegen het opnemen van de stem van de verdachte.

Achtergrond

Op woensdag 2 augustus 2023 staat de voortzetting van de inhoudelijke behandeling gepland in een zaak tegen een man die wordt verdacht van bedreiging van een minister. Shownieuws heeft verzocht beeld- en geluidsopnames te maken van de gehele zitting. De raadsman van verdachte maakt bezwaar tegen de opnames. Omdat er sprake is van een kwetsbare verdachte wordt verzocht om geen opnames toe te staan binnen de rechtszaal.

De officier van justitie stelt dat de openbaarheid van de zitting een groot goed is, maar vraagt ook aandacht voor de persoon van verdachte en zijn kwetsbaarheden. Volgens de officier van justitie zullen voornamelijk de psychologische en psychiatrische rapportages aan bod komen op de zitting. Gelet hierop onderschrijft de officier van justitie het verzoek van de raadsman om geen opnames toe te staan binnen de rechtszaal.

Beslissing van de rechtbank

De voorzitter van de rechtbank weegt het belang van de openbaarheid af tegen het belang van verdachte. De openbaarheid van een zitting is een groot goed. De pers heeft in dat kader een belangrijke controlerende c.q. observerende taak. In overeenstemming met de persrichtlijn staat de rechtbank daarom toe om opnames te maken van de opkomst van de rechtbank, opening door de voorzitter, voordracht van de officier van justitie, het requisitoir, het pleidooi, repliek en dupliek. De feitenbehandeling heeft al tijdens een eerdere zitting plaatsgevonden. Voor zover verdachte toch nog aan het woord komt, geldt dat -met het oog op een zorgvuldig en werkbaar verloop van de behandeling- zijn stem niet mag worden opgenomen. In overeenstemming met de persrichtlijn staat de rechtbank verder niet toe om bespreking van de persoonlijke omstandigheden van verdachte op te nemen. Voor zover deze persoonlijke omstandigheden tijdens het requisitoir, het pleidooi, repliek en dupliek aan bod komen, geldt ook dat die gedeeltes daarvan niet mogen worden opgenomen. 

Achtergrond

Op dinsdag 25 juli 2023 vond de strafzaak plaats tegen een bekende acteur, verdacht van zedendelicten. De aanwezige media vroegen om het opnemen van de stem, de verdediging maakte bezwaar.

Beslissing

Gelet op het uitgangspunt dat alleen beeldopnames van een verdachte mogen worden gemaakt wanneer hiervoor toestemming wordt verkregen, zal de voorzitter dit verzoek afwijzen nu verdachte bezwaar heeft gemaakt. Ten aanzien van de opname van de stem van verdachte (al dan niet vervormd) stelt de voorzitter voorop dat de openbaarheid van een terechtzitting een groot goed is. Tevens dient echter het belang van een goede rechtspleging, waaronder ook waarheidsvinding valt, te worden meegewogen. Verdachte moet de vrijheid hebben en voelen om een verklaring af te leggen. Gelet op de gegeven onderbouwing is het aannemelijk dat verdachte zich niet vrij zal voelen om een verklaring af te leggen en te spreken over de tenlastegelegde feiten. Gelet daarop dient naar het oordeel van de voorzitter bij de afweging van belangen, het belang van een goede rechtspleging (waarheidsvinding) zwaarder te wegen dan het belang van de openbaarheid. De rechtbank zal daarom het opnemen van de stem van verdachte niet toestaan.

Achtergrond

Op maandag 10 juli 2023 vond de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak van een man die wordt verdacht van de dood van Sumanta Bansi. RTL Boulevard en NH nieuws maakten opnames van de inhoudelijke behandeling en wilden daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging maakte hiertegen bezwaar. Zij wil geen stemopnames van de verdachte, ook niet vervormd.

Beslissing

De voorzitter van het gerechtshof heeft beslist dat de stem van verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling niet mag worden opgenomen. Ook niet vervormd. Vooropgesteld wordt dat openbaarheid van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die het hof meeweegt. Eén daarvan is het belang van de goede rechtspleging, waaronder ook waarheidsvinding valt. De verdachte moet de vrijheid hebben en voelen om een verklaring af te leggen. Dat speelt in dit geval des te sterker nu de verdachte in hoger beroep een andere proceshouding heeft dan in eerste aanleg. Het hof stelt hem hierover nadere

Achtergrond

Op 3 juli was bij het gerechtshof Den Haag een regiezitting in de strafzaak tegen een verdachte van verbale bedreiging met misdrijf tegen personen. Verzoeken voor het maken van beeld- en geluidsopnames hierbij zijn afgewezen.

Beslissing voorzitter

Het belang van openbaarheid weegt zwaar, maar moet afgewogen worden tegen ook andere belangen, zoals een goede rechtspleging en een ordelijk verloop van de zitting. Ook die belangen wegen zwaar en in dit geval bestaat de vrees dat het maken van beeld- en geluidsopnames daaraan in de weg zal staan. Ook speelt de privacy van de procesdeelnemers een rol. Alles afwegende wordt het verzoek om beeld- en geluidsopnames te mogen maken afgewezen. Uiteraard staat het journalisten vrij als schrijvende pers aanwezig te zijn.

Achtergrond

Het gerechtshof Den Haag behandelde op 19 juni strafzaken tegen twee verdachten van opruiing, bedreiging en smaad. Verzoeken voor het maken van beeld- en geluidsopnames zijn afgewezen.

Beslissing voorzitter

Het hof wijst verzoeken om opnamen te mogen maken in genoemde zitting af. Veiligheidsredenen liggen hieraan ten grondslag.

Achtergrond

De rechtbank Haarlem behandelde 19 juni 2023 een vreemdelingenzaak over het verbod dat de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft opgelegd aan David Icke om twee jaar het Schengengebied in te reizen. Potkaars.nl verzocht om beeld- en geluidopnames te maken van de zitting.

Beslissing voorzitter

Vanwege het ordelijk verloop van de zitting heeft de voorzitter alleen toegestaan de opening, het pleidooi van partijen en de sluiting op te nemen. Daarbij mocht Potkaars.nl geen beeldopnames maken van verweerder. Dit gold zowel voor de gemachtigde van verweerder als voor andere personen die namens verweerder aanwezig zouden zijn. Dit in verband met een eerdere negatieve ervaring van een medewerker van verweerder in deze zaak. Audio-opname van (personen namens) verweerder was wel toegestaan.

Achtergrond

Op maandag 19 en dinsdag 20 juni 2023 vindt de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak van een man die wordt verdacht van de moord dan wel (gekwalificeerde) doodslag op een man uit Amersfoort in 1996 (een zogenoemde cold case).  Het AD wil voor de podcast De Zaak X opnames maken van de inhoudelijke behandeling en wil daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging maakte hiertegen bezwaar. Zij wil geen stemopnames van de verdachte, ook niet vervormd.

Beslissing

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stem van verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling niet mag worden opgenomen. Ook niet vervormd. Het is belangrijk dat de rechtbank het gesprek met verdachte kan aangaan, zonder dat hij daarin belemmerd wordt door opnames. Volgens de rechtbank wordt aan het belang van de openbaarheid van de zitting voldoende tegemoetgekomen doordat de zitting openbaar toegankelijk is en er kennis kan worden genomen van alles wat er wordt gezegd. Daarbij mag het AD opnames maken van alle professionele procesdeelnemers, zoals in de persrichtlijn staat beschreven.

Achtergrond

Op woensdag 7 juni 2023 vond bij de rechtbank Midden-Nederland de inhoudelijke behandeling plaats van een strafzaak waarin een man wordt verdacht van identiteitsdiefstal en belaging van meerdere slachtoffers. RTL Boulevard wilde conform de persrichtlijn opnames maken van de zitting. De verdachte en raadsman verzochten de rechtbank af te wijken van de persrichtlijn. Zij wilden niet dat de feitenbehandeling én het pleidooi van de raadsman zou worden opgenomen

Beslissing rechtbank

De rechtbank heeft op zitting beslist dat de feitenbehandeling niet mocht worden opgenomen. De verdachte had op een eerdere zitting aangekondigd dat hij tijdens de inhoudelijke behandeling voor het eerst een verklaring af zou leggen. De voorzitter oordeelde dat het belangrijk was dat de verdachte in vrijheid kon verklaren. Dit mocht niet belemmerd worden door de aanwezigheid van camera's. Het belang van een open procesvoering weegt in dit geval zwaarder dan het belang van openbaarheid.

Naast de feitenbehandeling mochten ook het pleidooi van de raadsman, het spreekrecht en de vordering benadeelde partijen niet opgenomen worden. De benadeelde partijen hadden bezwaar gemaakt tegen het opnemen van het spreekrecht en de vorderingen van de benadeelde partijen. Omdat het om privacygevoelige informatie gaat en het maken van opnames als zeer gevoelig werd ervaren door betrokkenen heeft de rechtbank hier, conform persrichtlijn, geen toestemming voor gegeven.

Ten aanzien van het pleidooi is van belang dat verdachte nog niet eerder had verklaard. De rechtbank is van tevoren ook niet bekend met de inhoud van het pleidooi. Dit tezamen betekent dat de rechtbank geen inschatting kon maken wat in het pleidooi aan de orde zou komen over de rol van verdachte of over de slachtoffers, die allemaal bekenden van verdachte waren. Rekening houdend met de eerder benoemde privacygevoelige aspecten van onder meer de slachtoffers én het belang van open procesvoering, heeft de rechtbank het niet toegestaan om het pleidooi op te nemen.

Achtergrond

Op vrijdag 21 april 2023 vindt een regiezitting plaats in de strafzaak die gaat over verschillende gewelddadige woningovervallen in Noord-Holland. Bij een woningoverval in Berkhout kwam een slachtoffer om het leven. Er zijn meerdere verdachten in deze zaak. Er zijn al vaker zogeheten pro-formazittingen in deze zaak geweest. RTL Boulevard verzoekt om van de gehele zitting beeld- en geluidsopnamen te maken, inclusief de stemmen van de verdachten.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank geeft toestemming voor het opnemen van de zitting, met inachtneming van de persrichtlijn. Dat betekent dat onder andere de bespreking van de persoonlijke omstandigheden van de verdachten niet mag worden gefilmd. Het verzoek van RTL Boulevard om de stemmen van de verdachten op te nemen wordt afgewezen. De verdachten hebben via hun advocaten laten weten bezwaar te hebben tegen de opname van hun stem, ook als hun stem zou worden vervormd. De voorzitter licht toe dat tegen de meeste verdachten die in deze zaak terecht staan, vandaag nieuwe beschuldigingen worden geuit door het Openbaar Ministerie. Vandaag is de eerste gelegenheid voor die verdachten om over de nieuwe beschuldigingen iets te zeggen tegen de rechtbank. De rechtbank vindt het belangrijk dat zij zich daarbij niet geremd hoeven te voelen door de opname van hun stem. Het belang van de waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Nieuwsuur verzoekt om de gehele politierechterzitting op te nemen, inclusief de stem van de verdachte. Tegen dat laatste heeft de verdediging bezwaar gemaakt.

Beslissing politierechter

Strafzaken van meerderjarige verdachten zijn in beginsel openbaar. In de Persrichtlijn is uitgewerkt hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van (delen van) een strafzitting. In lijn met deze richtlijn is de politierechter van oordeel dat het de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de onderhavige zitting, in die zin dat verdachte niet in beeld mag komen en dat het deel van de zitting waarbij hij aan het woord is, niet mag worden opgenomen. De politierechter overweegt daartoe dat een andere beslissing het reële risico in het leven roept dat de verdachte afstand doet van zijn aanwezigheidsrecht of ter zitting geen vragen zal willen beantwoorden. Hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, is deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van het overgrote deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.

De rechtbank heeft toestemming gegeven aan RTL Boulevard om te filmen tijdens het requisitoir. Zoals gebruikelijk mogen de verdachten daarbij niet in beeld worden gebracht, alleen de professionele deelnemers. Onderdeel van het requisitoir is een film die het OM zal tonen. Omdat in deze film bij herhaling afbeeldingen van de verdachten voorkomen en ook andere personen te zien zijn, mag de film zelf in verband met de privacy van de verdachten en de andere personen niet worden gefilmd. Er mogen wel geluidopnames worden gemaakt van de film. Tijdens de film is op enkele momenten de stem van een verdachte te horen (als er audiofiles worden afgespeeld). Indien RTL Boulevard deze fragmenten wil uitzenden, dient de stem van de verdachte vervormd te worden. Deze beslissing van de rechtbank is onder voorbehoud van standpunten van partijen. Indien ter zitting bezwaar wordt gemaakt door partijen, zal de rechtbank het verzoek naar aanleiding van de ingenomen standpunten daarover opnieuw beoordelen.

Achtergrond

Op vrijdag 17 maart vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een zitting in het kader van een vordering verlenging tbs plaats. De Belgische televisiezenders ATV en VTM hebben de rechtbank verzocht audiovisuele opnames te maken van de gehele zitting, conform de Persrichtlijn. De advocaat van de betrokkene maakt bezwaar tegen de beeld- en geluidsopnames.

Beslissing rechtbank

Strafzaken van meerderjarigen zijn in beginsel openbaar, zo ook de behandelingen van vorderingen verlenging tbs. In de Persrichtlijn staan uitgangspunten voor hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van (delen van) een zitting. In lijn met deze richtlijn is de voorzitter van oordeel dat de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de professionele procesdeelnemers. Ook in lijn met deze richtlijn zullen expliciet geen beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt van de deskundigen, nabestaanden, publiek etc. Van de betrokkene zullen ook geen beeldopnames mogen worden gemaakt. Met het oog op een zorgvuldig en werkbaar verloop van de behandeling zullen ook opnames van zijn stem worden verboden. De openbaarheid van een zitting is een groot goed. De pers heeft in dat kader een belangrijke controlerende c.q. observerende taak. De openbaarheid is, onder meer door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een groot deel van de zitting wel opnames mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond

Op dinsdag 14 maart 2023 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een vrouw die ervan wordt verdacht haar pleegkind van 2 jaar en 8 maanden oud om het leven te hebben gebracht.

Hart van Nederland verzoekt om beeld en- geluidopnamen te maken van de tenlastelegging en het requisitoir door de officier van justitie, van de rechters, de verklaring van de verdachte en van de slachtofferverklaring van de nabestaanden en meldt een tekenaar aan.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank weegt bij de beslissing het belang van de openbaarheid af tegen het belang van een goede rechtspleging en geeft toestemming voor het maken van beeld- en geluidsopnamen van de rechters en van de voordracht/tenlastelegging en het requisitoir door de officier van justitie.
Het verzoek om het opnemen van de verklaring van de verdachte en de slachtofferverklaring van de nabestaanden heeft de voorzitter afgewezen.

De verdachte heeft via haar advocaat laten weten bezwaar te hebben tegen het opnemen van haar verklaring. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van de verdachte en  heeft aanwijzingen dat het maken van opnamen de vrijheid om open en eerlijk te verklaren zeer waarschijnlijk belemmerd. Het belang van waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.
Ondanks de toestemming van de nabestaanden in deze zaak geeft de rechtbank ook geen toestemming om beeld- en geluidsopnames te maken van de uitoefening van het spreekrecht/slachtofferverklaring. De voorzitter acht de kans aanwezig dat het opnemen van het spreekrecht het ordelijk en doelmatig verloop van de zitting mogelijk zal verstoren. Bij deze beslissing is rekening gehouden met de aard en de gevoeligheid van de zaak, de privacy van de verdachte en ook overige betrokkenen.

De rechtbank ziet geen reden om af te wijken van de openbaarheid als het gaat om de aanwezigheid van een tekenaar. Deze mag tijdens de zitting zijn werk doen.

Achtergrond

Op dinsdag 21 februari behandelt de rechtbank Zeeland-West-Brabant een eerste regiezitting in onderzoek Coldenhove. JDTV en omroep Human hebben gevraagd beeld- en geluidsopnames van deze zitting te maken. Verschillende procespartijen hebben hiertegen bezwaar gemaakt.

Beslissing rechtbank

De voorzitter heeft beslist dat de opkomst van de rechtbank, de voordracht van de zaak door de officier van justitie, de toelichting door de officier van justitie met betrekking tot de stand van zaken van het onderzoek en de toelichting door de raadsvrouw aangaande de onderzoekswensen worden opgenomen. De stemmen van de verdachten mogen niet worden opgenomen *.

De voorzitter wil voorkomen dat procespartijen zich niet vrij voelen om ter terechtzitting een verklaring af te leggen of zelfs besluiten om helemaal niet naar de zitting te komen. Daarnaast kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat het om een regiezitting gaat waarbij slechts in beperkte mate ingegaan zal worden op de inhoud van de zaak. Ten slotte overweegt de voorzitter, dat hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate is gewaarborgd.

Er is verzocht om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van de strafzitting van 21 februari 2023. Dit verzoek is geclausuleerd toegestaan waarbij de vraag of de raadslieden van één van de verdachten ook in beeld mogen komen, is aangehouden teneinde hen in de gelegenheid te stellen om hier hun standpunt over te geven. Ter zitting is tegen dit verzoek uitdrukkelijk bezwaar gemaakt. Door de voorzitter is vervolgens besloten dit onderdeel van het verzoek af te wijzen. Hij heeft daarbij gewicht toegekend aan de aard van de verdenkingen en de gevoeligheid van de zaak.

* Ter zitting maakten 2 van de 3 verdachten kenbaar geen bezwaar te hebben tegen het herkenbaar in beeld gebracht worden door de journalisten. Daarop heeft de voorzitter besloten dat deze 2 verdachten alsnog herkenbaar in beeld mochten worden gebracht tijdens deze regiezitting.

Achtergrond

Op donderdag 2 februari vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een vrouw die wordt verdacht van de moord op een man uit Halsteren. Het AD heeft gevraagd om audio-opnames te maken van de zitting.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stemmen van de professionele procespartijen conform de persrichtlijn mogen worden opgenomen. De stem van de verdachte mag niet worden opgenomen.
Gezien het karakter van de zitting (Pro forma), waarbij verdachte mogelijk nauwelijks aan het woord zal komen, heeft de voorzitter het belang van een ordelijk verloop van de zitting zwaarder laten wegen dan het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 31 januari 2023 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een man die wordt verdacht van een steekincident op 28 mei 2021 in Beverwijk waarbij een persoon is overleden en twee personen gewond zijn geraakt. RTL Boulevard verzoekt om de gehele zitting op te nemen.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank geeft toestemming voor het opnemen van de tenlastelegging en het requisitoir. Het verzoek om de stem van de verdachte op te nemen heeft de voorzitter afgewezen. De verdachte heeft middels zijn advocaat laten weten daar bezwaar tegen te hebben. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van verdachte en vindt dat hij vrijuit moet kunnen praten. Het belang van de waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op donderdag 19 januari vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een man die verdacht wordt van verschillende zedenfeiten. RTL Boulevard heeft de rechtbank verzocht audiovisuele opnames te maken van de gehele pro-formazitting, conform de persrichtlijn. De advocaat van de verdachte maakte bezwaar tegen het herkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte, in verband met zijn privacy.

Beslissing rechtbank

Strafzaken van meerderjarige verdachten zijn in beginsel openbaar. In de Persrichtlijn is uitgewerkt hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van (delen van) een strafzitting. In lijn met deze richtlijn is de voorzitter van oordeel dat het de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de onderhavige zitting, in die zin dat verdachte niet in beeld mag komen en dat het deel van de zitting waarbij hij aan het woord is, niet mag worden opgenomen. De voorzitter overweegt daartoe dat een andere beslissing het reële risico in het leven roept dat de verdachte afstand doet van zijn aanwezigheidsrecht of ter zitting geen vragen zal willen beantwoorden. Hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, is deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van het overgrote deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond

Op dinsdag 17 januari 2023 start de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een man en een vrouw die onder meer worden verdacht van seksueel misbruik van 7 jonge oppaskinderen (van 1 tot 6 jaar). Ze worden ook verdacht van het maken, verspreiden en in bezit hebben van kinderpornografisch materiaal van dit seksueel misbruik. Ook op 19, 23 en 24 januari 2023 zijn er zittingsdagen.

Beslissing rechtbank

Het gaat in deze zaak om ernstig misbruik van zeer jonge kinderen. Tijdens de bespreking van de feiten zullen details naar voren komen die, mochten de slachtoffers daarvan later op enige wijze direct dan wel indirect via de media kennis krijgen, schadelijk kunnen zijn voor hun verdere ontwikkeling. De rechtbank ziet hierin aanleiding het maken van opnames tijdens de feitenbehandeling en het bespreken van de vorderingen van de benadeelde partijen niet toe te staan.

Achtergrond

Op donderdag 5 januari 2023 is de mondelinge behandeling in het kort geding dat gaat over de afwikkeling van de nalatenschap van de moeder van eiser en zijn twee zussen en broer (de drie gedaagden). NATU2PERS heeft de rechtbank verzocht om opnames te mogen maken van de zitting. Volgens de persrichtlijn mogen beeld- en geluidsopnames worden gemaakt van de professionele procesdeelnemers. Van de partijen mogen zonder hun toestemming geen beeld- en geluidsopnames worden gemaakt. Eén van de gedaagden (gedaagde sub 2) en haar gemachtigde hebben toestemming gegeven voor het maken van beeld- en geluidsopnames. Eiser en de andere twee gedaagden hebben geen toestemming gegeven.

Beslissing rechtbank

De voorzieningenrechter heeft beslist dat van het eerste gedeelte van de mondelinge behandeling beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt, namelijk het gedeelte waarin de voorzieningenrechter de mondelinge behandeling opent, de advocaat van eiser de standpunten van eiser en de dagvaarding toelicht en de gedaagde sub 2 en haar gemachtigde verweer voeren en hun standpunten naar voren brengen. Daarna krijgen de andere twee gedaagden gelegenheid om verweer te voeren en hun standpunten toe te lichten. Daarvan mogen geen opnames worden gemaakt, omdat zij partij zijn en geen toestemming geven voor het maken van opnames. Vervolgens bespreekt de voorzieningenrechter met de partijen de zaak. Daarvan mogen geen opnames worden gemaakt. Openbaarheid van de zitting weegt zwaar, maar het is ook belangrijk dat de zitting op een goede manier kan plaatsvinden. Bij het bespreken van de zaak moet iedereen vrijuit kunnen spreken en op elkaar kunnen reageren, ook de partijen die geen toestemming hebben gegeven voor het maken van opnames. De voorzieningenrechter vreest dat een ordelijk verloop van de zitting en een goede rechtspleging in gevaar komen als de camera steeds aan- en uitgezet wordt, afhankelijk van wie het woord voert. Aan het belang van openbaarheid is dan al zoveel mogelijk tegemoet gekomen, door het maken van opnames tijdens het eerste gedeelte van de zitting toe te staan.

Achtergrond

Op donderdag 15 december 2022 vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant
een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een man die verdacht wordt van het veroorzaken van een dodelijk verkeersongeval. Omroep Brabant en BN de Stem hebben de rechtbank verzocht opnames te maken van deze zitting. De advocaat van de verdachte maakte bezwaar tegen het herkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte. Hij heeft daarbij een beroep gedaan op het waarborgen van de privacy van de verdachte. De officier kan zich vinden in de mogelijkheid van het onherkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de gehele zitting en daarmee ook de stem van de verdachte opgenomen mag worden, maar dat deze stem moet worden vervormd als geluidsopnamen van hem worden uitgezonden. Openbaarheid van rechtspraak is van groot belang, temeer in een zaak als deze waarvan de impact op de samenleving groot is. Het vervormen van de stem van de verdachte komt tegemoet aan zijn privacy zonder afbreuk te doen aan de belangen van openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 8 en woensdag 9 november 2022 behandelt de rechtbank Zeeland-West-Brabant in Middelburg de strafzaak van een vrouw die verdacht wordt van moord op de Zeeuwse Ichelle van de Velde. Hart van Nederland heeft de rechtbank verzocht om opnames te mogen maken van de zitting. Volgens de persrichtlijn mag de stem van de verdachte herkenbaar worden opgenomen. De advocaat van de verdachte maakt bezwaar tegen het herkenbaar opnemen van de stem van de verdachte en heeft verzocht deze te laten vervormen. Hij heeft daarbij een beroep gedaan op het waarborgen van de privacy van de verdachte en haar kinderen.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stem van de verdachte opgenomen mag worden, maar dat deze moet worden vervormd. Openbaarheid van de rechtszitting weegt zwaar, zeker ook in een zaak als deze waarin de impact op de samenleving groot is. Afwijken van de regels in de persrichtlijn dient dan ook alleen te gebeuren als de veiligheid of de privacy van procesdeelnemers – waaronder de verdachte – ernstig in het geding komt of als de regels een belemmering vormen voor de goede rechtspleging. Het argument van de privacy van de verdachte en haar kinderen weegt zonder nadere toelichting, die ontbreekt,  onvoldoende zwaar. De persoon van de verdachte zoals die uit het dossier naar voren komt geeft echter aanleiding om er sterk rekening mee te houden dat zij zich niet vrij zal voelen tijdens de zitting te verklaren indien haar stem niet vervormd wordt. Dat raakt de goede rechtspleging. Om die reden is beslist dat de stem van de verdachte moet worden vervormd als geluidsopnamen van haar worden uitgezonden.

Achtergrond

Op woensdag 19 oktober 2022 is de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een man die wordt verdacht van het doodsteken van zijn vriendin. Hart van Nederland verzocht de rechtbank de gehele zitting op te nemen. De advocaat van de verdachte maakte onderbouwd bezwaar tegen het opnemen van de stem van de verdachte en tegen de aanwezigheid van twee tekenaars.

Beslissing rechtbank

De rechtbank overweegt dat de openbaarheid van de terechtzitting zeer zwaar weegt. Het is echter ook heel belangrijk dat de zitting op een goede manier kan plaatsvinden. In dit geval vreest de rechtbank dat het opnemen van het stemgeluid van de verdachte een belemmering kan vormen voor de goede rechtspleging. Daarbij heeft de rechtbank gelet op het verzoek van de advocaat, maar ook op wat zij uit het dossier weet over de persoon van de verdachte. Met die wetenschap is de vrees reëel dat de verdachte geen verklaring kan afleggen als zijn stem wordt opgenomen. De rechtbank vindt het voor de waarheidsvinding in deze zaak van groot belang dat de verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling vrijuit kan verklaren. Dit is niet alleen in het belang van het onderzoek voor de rechtbank, maar ook van de aanwezigen in de zaal en daarmee voor de maatschappij. De rechtbank geeft dan ook gehoor aan het verzoek van de advocaat en bepaalt dat de stem van de verdachte niet mag worden uitgezonden.

De rechtbank ziet geen reden om af te wijken van de openbaarheid als het gaat om de aanwezigheid van de tekenaars. Zij mogen tijdens de zitting hun werk doen.

Achtergrond

Op woensdag 19 oktober 2022 wordt door de bestuursrechter een verzoek om een voorlopige voorziening behandeld dat gaat over het opleggen van een bestuurlijke boete wegens het overtreden van de Geneesmiddelenwet. Volgens de persrichtlijn mag de gehele zitting worden opgenomen en mogen daarbij in beginsel uitsluitend professionele procesdeelnemers in beeld gebracht worden.

Beslissing

De verwerende partij heeft bezwaar gemaakt om visueel herkenbaar in beeld gebracht te worden. Gehoord de eisende en de verwerende partij hierover en vervolgens de overtuiging van de rechter dat verweerders bezwaren tegen volledige opname een goede procesvoering zouden kunnen belemmeren, is voorafgaand aan de zitting besloten dat alleen de rechtbank en de eisende partij visueel herkenbaar in beeld gebracht mogen worden en dat van de verwerende partij alleen audio opgenomen mag worden.

Achtergrond

Op maandag 27 juni 2022 start de inhoudelijke behandeling van een aantal zaken, ook wel bekend onder de naam Panter, in het Paleis van Justitie Arnhem. In dit onderzoek staan in totaal 8 verdachten terecht. Volgens het OM spelen de verdachten een rol bij een reeks afpersingen, aanslagen en bedreigingen onder meer aan het adres van medewerkers van een fruithandel uit Hedel. 

De aanwezige media vragen toestemming voor het voor het opnemen van alle delen van de zitting op 27, 28, 29 en 30 juni zoals die in de persrichtlijn staan omschreven, inclusief het opnemen van de stem van verdachte tijdens de feitenbehandeling.

Beslissing rechtbank

Van de kant van verdachte bestaat bezwaar tegen het opnemen van zijn stem. Dit bezwaar is met name gelegen in het feit dat de opnames na uitzending op internet kunnen gaan “rondzingen” en tot in lengte van dagen weer kunnen opduiken. 

De rechtbank begrijpt, net als het openbaar ministerie, dit bezwaar. Dat er mogelijk toe leidt dat opname van de stem van verdachte de vrijheid van verdachte om open en eerlijk te verklaren belemmert. 

De rechtbank wijst het verzoek tot het opnemen van de stem van verdachte daarom af. De rechtbank weegt bij de beslissing het belang van de openbaarheid af tegen het belang van een goede rechtspleging. Alle andere delen van de zitting als beschreven in de persrichtlijn mogen wel opgenomen worden. 

De voorzitter benadrukt dat deze beslissing alleen geldt voor deze verdachte. Bij een nieuw verzoek voor de overige zittingen zal opnieuw een afweging van de belangen gemaakt worden.

Achtergrond

Op 21 juni 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland in een zaak tegen een man die verdacht wordt van seksueel misbruik van in totaal zeven kinderen en van vervaardiging en bezit van kinderporno. Namens de slachtoffers is door de advocaten verzocht de bespreking van de vorderingen van de benadeelde partijen en de uitoefening van het spreekrecht achter gesloten deuren te behandelen. Zij hebben hiertoe aangevoerd dat sprake is van jonge kinderen en van zeer persoonlijke informatie. Daarbij hebben de feiten plaatsgevonden in een kleine gemeenschap en willen zij niet dat op zitting details bekend worden waardoor voor het publiek herleidbaar wordt wie de slachtoffers zijn. Zowel de officier van justitie als de raadsvrouw van de verdachte hebben op zitting aangegeven zich niet tegen de sluiting van de deuren te verzetten.

De beslissing van de rechtbank

Het uitgangspunt is dat het onderzoek ter terechtzitting openbaar plaatsvindt. De wet geeft echter de mogelijkheid om de zaak geheel of gedeeltelijk achter gesloten deuren te behandelen. Dat bevel kan onder meer worden gegeven indien de belangen van de minderjarigen dit eisen. Naar het oordeel van de rechtbank rechtvaardigen, gelet op hetgeen de advocaten hebben aangevoerd, de belangen van de in deze strafzaak betrokken kinderen dat de bespreking van de vorderingen van de benadeelde partijen en de uitoefening van het spreekrecht niet in het openbaar te volgen zullen zijn. De rechtbank heeft daarom besloten voor dit gedeelte van de zaak de deuren te sluiten. Daarbij heeft de rechtbank mede in aanmerking genomen dat het vaker voorkomt dat in soortgelijke zedenzaken met minderjarige slachtoffers en veel (pers)belangstelling gedeelten van de zitting achter gesloten deuren worden behandeld.

Achtergrond

Op dinsdag 19 april 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een man die wordt verdacht van een poging tot diefstal met geweld van een schilderij bij het Zaans Museum op 15 augustus 2021. RTL Boulevard wil de stem van de verdachte opnemen.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank geeft toestemming voor het opnemen van de tenlastelegging en het requisitoir. Het verzoek om de stem van de verdachte op te nemen heeft de voorzitter afgewezen. De verdachte heeft middels zijn advocaat laten weten daar bezwaar tegen te hebben. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van verdachte en vindt dat hij vrijuit moet kunnen praten. Het belang van de waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 22 maart 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland in een zaak tegen een man die wordt verdacht van het stelselmatig inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van een slachtoffer. RTL Boulevard heeft verzocht de gehele zitting op te nemen, inclusief beeld en geluid van verdachte. De raadsman van verdachte vraagt de rechtbank het verzoek af te wijzen. Indien RTL Boulevard wel mag filmen, is het verzoek van de raadsman om zijn cliënt niet te filmen en dat zijn stem ook niet herkenbaar zal zijn.

Beslissing rechtbank

De rechtbank staat in overeenstemming met de persrichtlijn toe om de tenlastelegging, feitenbehandeling, requisitoir, pleidooi, repliek en dupliek te filmen. Echter, verdachte (en overige niet-professionele procesdeelnemers) mogen niet in beeld en de stem van verdachte mag alleen vervormd worden uitgezonden omdat hij niet instemt met het uitzenden van het herkenbare stemgeluid.
De rechtbank heeft voor deze beslissing het belang van openbaarheid afgewogen tegen het belang van goede rechtspleging. De rechtbank heeft in aanmerking genomen dat de verdachte zich vrij moet voelen om te spreken en dat het maken van opnames, dit kan doorkruisen.

Achtergrond:

Op 8 februari 2022 vindt de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak tegen een persoon die wordt verdacht van meerdere DDos-aanvallen. Tubantia heeft toestemming gevraagd geluidsopnames te maken van de zitting.

Beslissing van de voorzitter:

De voorzitter wijst het verzoek af. Hij heeft hierbij het belang van de openbaarheid afgewogen tegen het belang van een goede rechtspleging. Er is sprake van een jeugdige verdachte en de officier van justitie heeft eerder aangegeven voornemens te zijn toepassing te vragen van het adolescentenstrafrecht. Verdachte maakt daarnaast uitdrukkelijk bezwaar tegen het maken van opnames en de kans wordt als reëel ingeschat dat hij niet zal verklaren wanneer er geluidsopnames worden gemaakt. Ten slotte kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat de pers wel in de zaal aanwezig mag zijn, waardoor aan het belang van de openbaarheid in voldoende mate tegemoet wordt gekomen.

Achtergrond

Op woensdag 2 februari 2022 is een eerste pro forma zitting in een strafzaak van een vrouw die wordt verdacht van het doodsteken van haar zus. Hart van Nederland en RTL Boulevard verzochten de rechtbank de gehele zitting op te nemen. De advocaat van de verdachte maakte primair bezwaar tegen het maken van opnamen tijdens de zitting en subsidiair tegen het opnemen van de stem van de verdachte.

Beslissing hof

De rechtbank heeft het primaire verzoek afgewezen. De rechtbank overweegt dat de openbaarheid van de terechtzitting zeer zwaar weegt, juist ook vanwege de impact die de verdenking in deze zaak op de samenleving heeft. Er is in dit geval geen sprake van uitzonderlijke omstandigheden om de geldende regels voor het door de pers volgen en opnemen van de zitting te passeren. Hiertoe is slechts aanleiding als het opnemen van beeld en geluidsopnames een belemmering voor de goede rechtspleging vormen, het ordelijk verloop van de zitting in gevaar brengen of de veiligheid van procesdeelnemers in gevaar brengt. Een vereiste daarbij is dat de privacy van de procesdeelnemers moet zijn gewaarborgd. De persrichtlijn voorziet in het bewaken van de privacy van betrokkenen.

De rechtbank vindt de argumenten van de advocaat voor het subsidiaire verzoek invoelbaar. Het is niet niks om terecht te staan in een zaak met zoveel media-aandacht. De rechtbank heeft hierbij ook oog voor de persoon van de verdachte. In het belang van haar privacy bepaalt de rechtbank dat haar stem vervormd moet worden als geluidsopnamen van haar worden uitgezonden.