Achtergrond

Op 19 september 2024 vindt de pro-formabehandeling plaats van een strafzaak in het onderzoek Murene over een mogelijk gepleegde -en mislukte- aanslag op een Iraanse activist. NOS verzoekt om beeld- en geluidsopnames te maken en om tekeningen te maken.

Voorafgaand aan de zitting zijn de verzoeken en bezwaren van de procesdeelnemers over het maken van opnames en tekeningen geïnventariseerd. Na kennisneming van de -deels- onderbouwde standpunten en bezien in combinatie met de resultaten van dit -als afgeschermd aangemerkte- onderzoek, acht de voorzitter de vrees gerechtvaardigd dat door het ongeclausuleerd laten maken van beeld- en geluidsopnames de veiligheid van verschillende procesdeelnemers ernstig kan worden geschaad. Het belang van de waarborging van de veiligheid van iedere procesdeelnemer is afgewogen tegen het belang van een goede rechtspleging en van de openbaarheid daarvan. Tevens is de inhoud van de Persrichtlijn in aanmerking genomen en is meegewogen dat het een zogenaamde pro-formazitting en geen inhoudelijke zitting betreft en dat ook schrijvende pers aanwezig is.

Beslissing voorzitter

Er mogen, met de volgende beperkingen, beeld- en geluidsopnames van de zitting worden gemaakt.

• Er mogen beeldopnames worden gemaakt van de officieren van justitie tot aan hun schouders, niet daarboven. Er mag geen tekening van hen worden gemaakt.
• Van de verdachte worden geen beeld- of geluidsopnames gemaakt. Er mag geen tekening van haar worden gemaakt.
• Er mogen beeldopnames worden gemaakt van de raadsman van de verdachte, waarbij hij gefilmd wordt tot zijn schouders en niet daarboven.
• Het is niet toegestaan om beeldopnames te maken van de advocaat van het slachtoffer. Er mag geen tekening van hem worden gemaakt.
• De namen van de verdachten en het slachtoffer moeten worden weggepiept in de geluidsopnames.
• Van de professionele procesdeelnemers mag het stemgeluid worden opgenomen.
• Wanneer persoonlijke omstandigheden van de verdachten worden genoemd, mogen hiervan geen geluidsopnames worden gemaakt.

Achtergrond: Bestuurszaak met als kenmerk: ROT 24 / 7847 WET AD01
De rechtbank heeft beslist dat er van de gemachtigde van verweerder geen opnames mochten worden gemaakt. Hoewel de persrichtlijn dat in beginsel toestaat weegt het belang van de betreffende gemachtigde in dit geval zwaarder. Ondanks meerdere pogingen van de afdeling communicatie is het niet gelukt om voor de zitting met de gemachtigde contact te krijgen en hem op de hoogte te stellen van het filmverzoek. De gemachtigde was pas enkele minuten voor de zitting op de hoogte van het filmverzoek en heeft daartegen bezwaar gemaakt. De rechtbank is van oordeel dat de openbaarheid van de zitting voldoende is gewaarborgd door de  vrije toegang, ook blijkend uit de vele aanwezigen, en de mogelijkheid om opnames van verzoekers en de rechtbank te maken. Daarnaast is het ook mogelijk om schriftelijk verslag te doen van de zitting.

Achtergrond
Op 3 september 2024 vond bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen een man die wordt verdacht van een dodelijk schietincident in augustus 2023 in Den Haag. Omroep West verzocht opnames te maken van de inhoudelijke behandeling en wilde daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging heeft daartegen bezwaar gemaakt.

Beslissing
De rechtbank heeft beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen. De stem van de verdachte mag ook niet vervormd opgenomen worden.

De rechtbank betrekt daarbij het volgende. Het belang van openbaarheid weegt zwaar, maar moet ook afgewogen worden tegen andere belangen, zoals het belang van een goede rechtspleging en het waarborgen van de veiligheid van procesdeelnemers. Ook die belangen wegen zwaar en in dit geval bestaat de vrees dat door het maken van geluidopnames van de verdachte die belangen ernstig worden geschaad. Met betrekking tot het laatstgenoemde belang is door de raadsman aangevoerd dat er naar aanleiding van deze zaak ernstige bedreigingen richting de verdachte zijn geuit en aanslagen op zijn woning zijn gepleegd.

Daar komt bij dat het in het kader van een goede rechtsbedeling van groot belang is dat de verdachte zich volledig vrij voelt om het woord te voeren tijdens de zitting, zonder vrees voor zijn veiligheid. Alles afwegende wordt het verzoek om geluidopnames van de verdachte te mogen maken daarom afgewezen. Overige delen van de zitting mogen wel opgenomen worden en het staat journalisten uiteraard vrij als schrijvende pers aanwezig te zijn. In zoverre is, voor zover de genoemde restricties al een inbreuk op de openbaarheid van de zitting opleveren, sprake van een beperkte inbreuk, die gerechtvaardigd wordt door de genoemde andere belangen.

Achtergrondinformatie

Op 20 augustus 2024 behandelt de rechtbank Gelderland een kort geding over het verbieden van uitlatingen (smaad/laster) via o.a. internet. Er is filmende pers aanwezig en is verzocht om tijdens de zitting te mogen filmen zoals de persrichtlijn dat toestaat.

Volgens de persrichtlijn mogen de professionele partijen (togadragers zoals advocaten) altijd in beeld genomen worden. In deze zaak heeft de advocaat van een van de partijen verzocht te bepalen dat er geen beeldopnames van de zitting gemaakt mogen worden en daarmee af te wijken van de persrichtlijn. 

Beslissing

Achtergrond

Op 20 augustus 2024 vindt bij de rechtbank Den Haag een zaak plaats naar aanleiding van een vordering tot verlenging van de tbs-behandeling van een man die is veroordeeld voor drievoudige moord in Zoetermeer. Het gerechtshof legde hem op 13 april 2007 een celstraf op van 20 jaar en tbs. Media hebben verzocht opnames te maken van de gehele tbs-verlengingszaak. De verdediging heeft daarop bezwaar gemaakt.

Beslissing

De voorzitter beslist dat alleen de opening van de zaak mag worden opgenomen. De voorzitter overweegt daarbij dat de openbaarheid van groot belang is. Er zijn ook andere belangen die de rechtbank meeweegt, zoals de privacy van de terbeschikkinggestelde.

De voorzitter stelt vast dat in de Persrichtlijn niks is opgenomen over de mogelijkheid van opnames bij tbs-verlengingszaken. Echter, in reguliere strafzaken mogen geen opnames worden gemaakt tijdens de behandeling van de persoonlijke omstandigheden. Tbs-zittingen gaan vrijwel uitsluitend over de persoonlijke omstandigheden van de terbeschikkinggestelde. Het toestaan van opnames kan de privacy van de man in ernstige mate schenden.

In deze zaak beslist de voorzitter dat alleen opnames mogen worden gemaakt van de professionele procesdeelnemers tijdens de opening van de zaak. Al het overige wordt afgewezen. Uiteraard is het wel mogelijk om op andere manieren verslag van de zaak te doen.

Achtergrond

Omroep Gelderland heeft verzocht opnames te mogen maken van de stem van de veroordeelde.

Standpunten

De raadsvrouw van de veroordeelde heeft aangegeven dat zij zich verzet tegen opnames van de stem van de veroordeelde, omdat hij zich dan minder vrij voelt om met de rechtbank in gesprek te gaan. Gelet op het verloop van de zaak en zijn belangen in deze zaak, maakt de raadsvrouw bezwaar tegen stemopnames.

De officier van justitie meent dat in deze zaak de openbaarheid van groter belang is dan bezwaren van de advocaat van de veroordeelde en verzet zich niet tegen de opnames.

Beslissing

Voor de rechtbank staat openbaarheid voorop. In dit geval weegt het bezwaar van verdachte echter zwaarder, zeker gelet op het stadium waarin deze procedure (al dan niet voorwaardelijke invrijheidstelling) zich bevindt. Een gesprek met veroordeelde waarbij hij zich vrij voelt alles naar voren te brengen, acht de rechtbank van groot belang. Stemopnames zullen dan ook niet worden toegestaan.

De openbaarheid is gegarandeerd omdat van de 'togadragers' wel beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt. Ook is schrijvende pers aanwezig tijdens de zitting. 

Achtergrond 

Op 12 juli 2024 vond bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats van de strafzaak tegen man die wordt verdacht van bedreiging van medewerkers van de Universiteit Leiden. Omroep West verzocht opnames te maken van de inhoudelijke behandeling en wilden daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging heeft daar bezwaar tegen gemaakt.

Beslissing

De voorzitter beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen, ook niet in vervormde vorm. De voorzitter overweegt daarbij dat de openbaarheid van een zaak van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die de rechtbank meeweegt zoals het belang van waarheidsvinding. In deze zaak beslist de voorzitter dat het opnemen van de stem van de verdachte een negatieve invloed kan hebben op de waarheidsvinding. Ook als deze vervormd zal worden.

Achtergrond

Omroep Gelderland heeft verzocht opnames te mogen maken van de voordracht, het requisitoir en pleidooi. Dit is toegestaan.
NPO Radio 1 heeft verzocht audio-opnames te mogen maken van “de zaak".

Standpunten

De officier van justitie heeft zich niet verzet tegen de audio-opnames door de NPO. De advocaat van de familie Van Leeuwen heeft evenmin bezwaar gemaakt. De raadsman van verdachte heeft wel bezwaar gemaakt voor wat betreft het opnemen van verdachte danwel het later in een uitzending  verwerken van opnames waarop verdachte te horen is, zowel voor wat betreft de feitenbehandeling als bespreking van de persoonlijke omstandigheden.

Beslissing

Volgens de persrichtlijn mogen er geen beeld of geluidsopnames worden gemaakt van de behandeling van de persoonlijke omstandigheden. Het verzoek van de NPO om “de zaak" op te nemen, is dus in elk geval te ruim.

Het doel van deze zitting is waarheidsvinding. Betrokkenen moeten vrij kunnen spreken. Als het belang van de waarheidsvinding onder druk staat, is dat een reden om opname van de feitenbehandeling te weigeren. In deze zaak zijn verder de belangen van naaste familieleden, waaronder een minderjarige van belang. Een ordelijk, rustig verloop van de zitting is, gezien het dossier, van belang. Het vervormen van de stem of het wegpiepen van namen lost dit niet op.

Het maken van audio-opnames door de NPO van de feitenbehandeling wordt dus niet toegestaan.

Van bepaalde delen van de zitting (voordracht, requisitoir en pleidooi) mogen wel (beeld- en geluids-) opnames worden gemaakt, maar verdachte, familieleden en publiek mogen daarbij niet in beeld worden gebracht. De zitting blijft ook openbaar; de pers kan daar gewoon verslag van doen.

Achtergrond

Op 27 juni 2024 vond bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats van de strafzaak tegen verdachte die wordt verdacht van zedendelicten. RTL Boulevard en Omroep West verzochten opnames te maken van de inhoudelijke behandeling en wilden daarbij ook de stem van de verdachten opnemen.

Beslissing

De voorzitter beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen, ook niet in vervormde vorm. De voorzitter overweegt daarbij dat de openbaarheid van een zaak van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die de rechtbank meeweegt zoals het belang van de goede rechtspleging, waaronder de waarheidsvinding, en de veiligheid van verdachte. In deze zaak beslist de voorzitter dat alleen de opkomst, voordracht, requisitoir en pleidooi gefilmd mogen worden.

Er is een verzoek binnengekomen om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van de bijzondere raadkamerzitting die op 19 juni 2024 om 13:45 uur en 14:15 uur in de Rechtbank Zeeland-West-Brabant zal plaatsvinden. Na procespartijen om hun mening te hebben gevraagd en kennis te hebben genomen van hun standpunten, beslist de voorzitter op dit verzoek als volgt.

Het wordt tijdens bovengenoemde zitting niet toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken. De voorzitter realiseert zich dat hij met deze beslissing restricties aanbrengt ten opzichte van wat de Persrichtlijn in beginsel toestaat. Het onderhavige onderzoek betreft echter een gevoelige zaak waarbij betrokkene en haar advocaat zich uitdrukkelijk verzetten tegen de aanwezigheid van camera's in de zaal. De voorzitter wil voorkomen dat zij zich niet vrij voelen om in raadkamer een verklaring af te leggen of zelfs besluiten om helemaal niet naar de zitting te komen. Daarnaast kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat het enkel om een procedure in raadkamer gaat en niet om een inhoudelijke strafzaak. Ten slotte overweegt de voorzitter, dat hoewel de openbaarheid van een gerechtelijke procedure een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, deze openbaarheid door de eventuele aanwezigheid van de schrijvende pers in voldoende mate is gewaarborgd

Achtergrond

Beslissing

Achtergrondinformatie

Op 25 april 2024 wordt in de rechtbank Zeeland-West-Brabant door de bestuursrechter het beroep van een arts tegen de oplegging van een boete wegens een gestelde overtreding van artikel 68 van de Geneesmiddelenwet behandeld.

Vanuit platform Indepen is het verzoek gedaan om opnamen te maken van de behandeling.

Beslissing

Bij de vraag of het maken van opnamen kan worden toegestaan moeten naast het belang van openbaarheid, ook andere belangen worden meegewogen, waaronder de (privacy)belangen van de procesdeelnemers. Ook moet worden meegewogen de vraag of het maken van opnamen een belemmering voor een goede rechtspleging, zoals het vrijelijk bespreken van de standpunten van partijen, zou kunnen vormen. De voorzitter van de meervoudige kamer beslist, na afweging van alle belangen, dat er in dit geval geen (video)opnames mogen worden gemaakt. De openbaarheid van de zitting is ook zonder het laten maken van beeld en/of geluidsmateriaal in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond:

Op 9 april 2024 wordt in de rechtbank van Rotterdam een zaak behandeld waarin Stichting Voor Waarheid bezwaar maakt tegen een beslissing van het College ter beoordeling van geneesmiddelen. De beheerder van de website Potkaars.nl heeft verzocht video-opnames te maken van de behandeling.

Beslissing

De openbaarheid van een zitting is een groot goed. Er zijn echter ook andere belangen die moeten meegewogen, waaronder de (privacy)belangen van de procesdeelnemers. De voorzieningenrechter beslist na afweging van alle belangen dat er in dit geval geen video-opnames mogen worden gemaakt. De openbaarheid van de zitting is ook zonder het laten maken van beeldmateriaal in voldoende mate gewaarborgd.

Daarna heeft de mediapartij een verzoek gedaan om geluidsopnames te maken. Geluidsopnames in vervormde vorm zijn wel toegestaan.

Achtergrond
Op 4 april 2024 vindt bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats van de strafzaak tegen een man die wordt verdacht van het dodelijk steekincident in een supermarkt in Den Haag. Meerdere media hebben verzocht audio-opnames te maken van de inhoudelijke behandeling en willen daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De raadsvrouw maakt daar namens haar cliënt bezwaar tegen. Zij wil niet dat de stem van haar cliënt mag worden opgenomen, ook niet vervormd.

Beslissing
De voorzitter beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen, ook niet in vervormde vorm. De voorzitter overweegt daarbij dat de openbaarheid van een zaak van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die de rechtbank meeweegt. Eén daarvan is het belang van de goede rechtspleging, waaronder waarheidsvinding. De verdachte moet zich vrij voelen om te verklaren. De raadsvrouw geeft aan dat haar cliënt zich niet vrij voelt een verklaring af te leggen als zijn stem wordt opgenomen. De voorzitter beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen, ook niet vervormd, omdat stemopnames een goede behandeling ter zitting kan doorkruisen.

Achtergrond
Op 18 maart 2024 is de inhoudelijke behandeling gestart in een strafzaak tegen verschillende verdachten die worden verdacht van witwassen en deelnemen aan een criminele organisatie. Zij worden ervan verdacht grote geldbedragen te hebben witgewassen. Verslaggevers van De Groene Amsterdammer hebben de rechtbank verzocht om de gehele zitting op te nemen voor het gebruik in een podcast. Alle 7 advocaten van de aanwezige verdachten maakten hiertegen bezwaar. Zij willen niet dat de stemmen van hun cliënten worden opgenomen.

Beslissing van de rechtbank
De rechtbank heeft besloten dat de stemmen van de verdachten niet mogen worden uitgezonden. Ook niet vervormd. De openbaarheid van de rechtspraak is zeer belangrijk. Het is echter ook heel belangrijk dat de zitting op een goede manier kan plaatsvinden. In dit geval kan het opnemen van het stemgeluid van de verdachten er mogelijk voor zorgen dat zij zich niet vrij voelen om te verklaren. De rechtbank geeft dan ook gehoor aan het verzoek van de advocaten, te meer nu zij niet eerder hebben verklaard en nu uitdrukkelijk aangeven zij dit wel van plan zijn tijdens de zitting. De rechtbank realiseert zich dat het voor de journalisten ondoenlijk is om continue de opnameapparatuur stop te zetten en weer aan te zetten. Daarom mag de opnameapparatuur aan blijven staan en mag de gehele zitting worden opgenomen, maar de stemmen van de verdachten mogen dus niet worden gebruikt in de podcast en niet worden uitgezonden.  De rechtbank vertrouwt erop dat dit ook nimmer zal gebeuren.

Achtergrond
Op 15 maart 2024 vindt bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats van de strafzaak tegen twee verdachten die worden verdacht van mishandeling van minderjarige kinderen. AD-podcastmakers van de podcast 'De Zaak X' verzoeken audio-opnames te maken van de inhoudelijke behandeling en willen daarbij ook de stem van de verdachten opnemen. De raadslieden maken daar namens hun cliënten bezwaar tegen. Zij willen niet dat de stemmen van hun cliënten worden opgenomen, ook niet vervormd.

Beslissing
De voorzitter beslist dat de stemmen van de verdachten niet mogen worden opgenomen, ook niet in vervormde vorm. De voorzitter overweegt daarbij dat de openbaarheid van een zaak van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die de rechtbank meeweegt. Eén daarvan is het belang van de goede rechtspleging, waaronder de waarheidsvinding. In deze zaak worden de twee verdachten verdacht van ernstige strafbare feiten. De verdachten moeten de vrijheid hebben en voelen om verklaringen af te leggen. Het opnemen van de stem van de verdachten, al dan niet vervormd, zou geen positieve invloed hebben op een goede behandeling ter terechtzitting en de waarheidsvinding.

Achtergrond

Op 12 maart 2024 start de inhoudelijke behandeling van een zaak waarin een man verdacht wordt van o.a. sextortion.  De NOS heeft gevraagd om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken en daarbij ook de stem van de verdachte, al dan niet vervormd, op te mogen nemen. De raadsman van de verdachte heeft tegen dat laatste bezwaar gemaakt.

Beslissing

In lijn met de Persrichtlijn wordt het toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de professionele procesdeelnemers. Ook conform deze richtlijn zullen geen beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt van slachtoffers, deskundigen, publiek etc. Een uitzondering geldt voor slachtoffers die vooraf uitdrukkelijk toestemming hebben gegeven voor opname. De stem van de verdachte mag niet worden opgenomen, ook niet vervormd.

De openbaarheid van de zitting is een groot goed en de pers heeft in dat kader een belangrijke controlerende taak. Echter zijn er ook andere belangen die meewegen, zoals het belang van de goede rechtspleging, waaronder de waarheidsvinding. Het is van groot belang dat de rechtbank het gesprek met de verdachte kan aangaan en hij zich voldoende vrij voelt om te verklaren. Er zijn aanwijzingen, o.a. in de persoonlijkheid van de verdachte en de aard van de feiten waarvan hij wordt verdacht, dat de vrijheid van verklaren zou worden belemmerd door het opnemen van zijn stem. Het belang van waarheidsvinding gaat in dit geval daarom boven het belang van de openbaarheid. Dat belang is door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een groot deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.   

Op vrijdag 8 maart 2024 is de inhoudelijke bespreking van het onderzoek Ararat-Geul van start gegaan. RTL Boulevard heeft op deze dag video-opnamen gemaakt van de zitting. Er is ook verzocht om de stemmen van de verdachten te mogen opnemen. De verdachten hebben via hun advocaten laten weten bezwaar te hebben tegen de opname van hun stem, ook als hun stem zou worden vervormd.

Beslissing
De rechtbank vindt het belangrijk dat de verdachten zo veel mogelijk met de rechtbank in gesprek gaan over de beschuldigingen. Het opnemen van stemmen kan dat belemmeren. De rechtbank heeft daarom besloten dat de stemmen van de verdachten niet mogen worden opgenomen.

Achtergrond
Op dinsdag 5 maart 2024 vond bij het gerechtshof Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak tegen een man die wordt verdacht van mishandeling de dood ten gevolge hebbend/dood door schuld door nalaten hulp te verlenen aan een andere man.

RTL Boulevard wenste beeld- en geluidopnamen van de inhoudelijke behandeling te maken en wilde daarbij ook het pleidooi en de stem van de verdachte opnemen. De verdediging maakte hiertegen bezwaar. De raadsman wilde geen beeld- en geluidopnames van de verdachte en hemzelf.

Beslissing
Het gerechtshof heeft beslist dat het pleidooi en de stem van de verdachte niet mogen worden opgenomen. De stem van de verdachte mag ook niet vervormd opgenomen worden.

Het gerechtshof betrekt daarbij het volgende.

Het belang van openbaarheid weegt zwaar, maar moet ook afgewogen worden tegen andere belangen, zoals het belang van een goede rechtspleging en het waarborgen van de veiligheid van procesdeelnemers. Ook die belangen wegen zwaar en in dit geval bestaat de vrees dat door het maken van beeld- en geluidopnames van de verdachte en/of zijn advocaat die belangen ernstig worden geschaad. Met betrekking tot het laatstgenoemde belang is door de raadsman aangevoerd dat er naar aanleiding van deze zaak in het verleden talrijke en ernstige bedreigingen richting de verdachte zijn geuit. Dit heeft zelfs geleid tot ingrijpen van de politie. Daar komt bij dat het in het kader van een goede rechtsbedeling van groot belang is dat de verdachte en zijn raadsman zich volledig vrij voelen om het woord te voeren tijdens de zitting, zonder vrees voor hun veiligheid. Alles afwegende wordt het verzoek om beeld- en geluidopnames te mogen maken daarom deels afgewezen. Overige delen van de zitting mogen wel opgenomen worden en het staat journalisten uiteraard vrij als schrijvende pers aanwezig te zijn. In zoverre is, voor zover de genoemde restricties al een inbreuk op de openbaarheid van de zitting opleveren, sprake van een beperkte inbreuk, die gerechtvaardigd wordt door de genoemde andere belangen. Overigens golden de genoemde restricties ook bij de eerdere regiezitting in deze zaak.

Achtergrond

Op woensdag 31 januari 2024 vond bij de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak tegen een man die wordt verdacht van poging tot moord/doodslag op zijn vrouw en overtreding van twee artikelen van de Wegenverkeerswet 1994.

AD podcastmakers voor de Zaak X wensten audio-opnames van de inhoudelijke behandeling te maken en wilden daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging maakte hiertegen bezwaar. De raadsman wilde geen stemopnames van de verdachte, ook niet vervormd.

Beslissing

De rechtbank heeft beslist dat de stem van de verdachte niet mag worden opgenomen. Ook niet vervormd.

De redenen hiervoor zijn:

• de verdenking betreft een ernstig feit betreft, een geweldsincident in de relationele sfeer, gepleegd op de kinderafdeling van een ziekenhuis, in aanwezigheid van anderen, waarna er levensreddende maatregelen zijn genomen,
• er zijn persoonlijkheidsrapporten over de verdachte opgemaakt, met vergaande conclusies over zijn persoonlijkheid en een verstrekkend advies,
• het opnemen van zijn stem zou geen positieve invloed hebben voor een goede behandeling en de waarheidsvinding.    

Achtergrond
Op 13 december vond bij het gerechtshof Den Haag een inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak tegen een verdachte van verbale bedreiging met misdrijf tegen personen. Verzoeken van JDTV en een fotograaf voor het maken van beeld- en geluidsopnames hierbij zijn afgewezen.

Achtergrond

Op 5 december 2023 zal de inhoudelijke behandeling plaatsvinden van een zaak waarin een man verdacht wordt van het veroorzaken van een ernstig verkeersongeluk in Sprang-Capelle. Verschillende omroepen hebben gevraagd om audiovisuele opnames te mogen maken van de inhoudelijke behandeling. RTL Boulevard heeft daarbij uitdrukkelijk verzocht om tijdens de feitenbehandeling de stem van de verdachte, al dan niet vervormd, op te mogen nemen.

Beslissing

Strafzaken van meerderjarige verdachten zijn in beginsel openbaar. In de Persrichtlijn is uitgewerkt hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van een strafzitting. In lijn met deze richtlijn is de voorzitter van oordeel dat het de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de onderhavige zitting, in die zin dat verdachte de gehele zitting niet in beeld mag komen en dat het deel van de zitting waarbij hij wordt verhoord, niet mag worden opgenomen. De voorzitter overweegt daartoe dat een andere beslissing het reële risico in het leven roept dat de verdachte ter zitting geen vragen zal willen beantwoorden.

Hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, is deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een groot deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.   

Op donderdag 23 november vond bij de rechtbank Noord-Holland de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak van een man die wordt verdacht van poging tot uitlokking van moord op zijn zus en zwager. RTL Boulevard maakte opnames van de inhoudelijke behandeling en wilde daarbij ook de stem van de verdachte opnemen. De verdediging maakte hiertegen bezwaar. Zij wil geen stemopnames van de verdachte, ook niet vervormd.

Beslissing

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stem van verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling niet mag worden opgenomen. Ook niet vervormd. Vooropgesteld wordt dat de openbaarheid van een zitting van groot belang is. Echter zijn er ook andere belangen die de rechtbank meeweegt. Eén daarvan is het belang van de goede rechtspleging, waaronder de waarheidsvinding. De verdachte moet de vrijheid hebben en voelen om een verklaring af te leggen. Bovendien is de openbaarheid, onder meer door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een groot deel van de zitting wel filmopnames mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd. Om die reden gaf de rechtbank geen toestemming om de stem van de verdachte op te nemen.

Achtergrond

Op 5 en 8 december 2023 zal onderzoek Coldenhove in de rechtbank Zeeland-West-Brabant worden gesloten. Vervolgens zal er op 8 december 2023 uitspraak worden gedaan. Door JDTV is verzocht om audiovisuele opnames te mogen maken van de uitspraak. 

Beslissing

De voorzitter beslist dat het verzoek van JDTV wordt afgewezen. Hij realiseert zich dat hij met deze beslissing afwijkt van het uitgangspunt dat in de Persrichtlijn 2013 is opgenomen. De voorzitter overweegt daartoe dat het onderhavige onderzoek een gevoelige zaak betreft waarbij privacygevoelige informatie van derden - die niet als procespartij of procesdeelnemer tijdens de uitspraak aanwezig zullen zijn - besproken zal worden. Daarnaast is de voorzitter van oordeel dat deze maatregel noodzakelijk is om de orde tijdens de zitting te waarborgen, mede gelet op de proceshouding die verschillende procespartijen tot nu toe hebben ingenomen. Ten slotte kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat de uitspraak voor het overige in de openbaarheid zal plaatsvinden. Belangstellenden en de pers hebben op reguliere wijze toegang tot de zittingszaal en de publieke tribune. De openbaarheid van de zitting blijft daarmee in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond
Op 13 november 2023 wordt in de rechtbank Zeeland-West-Brabant het wrakingsverzoek behandeld van een van de verdachten in onderzoek Coldenhove. Door JDTV is verzocht om audiovisuele opnames te mogen maken van deze zitting.

Beslissing
In de hoofdzaak (onderzoek Coldenhove, waarin de rechtbank is gewraakt) heeft de voorzitter van de rechtbank beslist dat er geen audiovisuele opnames mogen worden gemaakt van de zitting. De voorzitter van de wrakingskamer volgt het openbaarheidsregime van deze hoofdzaak. Dat betekent dat ook tijdens de behandeling van het wrakingsverzoek geen audiovisuele opnames mogen worden gemaakt. De behandeling van het wrakingsverzoek vindt in de openbaarheid plaats. Dit betekent dat belangstellenden en de schrijvende pers op reguliere wijze toegang hebben tot de zittingzaal. 

Achtergrond

Op vrijdag 10 november 2023 om 10.00 uur vond bij de rechtbank Midden-Nederland in Utrecht een Blauwe Kamer-zaak plaats. Tijdens deze zaak stond de inhoudelijke behandeling centraal van de strafzaak tegen een politieagent die verdacht wordt van poging doodslag. Tijdens demonstraties tegen het stikstofbeleid in Heerenveen op 5 juli 2022 heeft de agent volgens het Openbaar Ministerie geschoten op de cabine van een rijdende tractor met daarin een zestienjarige bestuurder.

Beslissing rechtbank

De officier van justitie heeft een verzoek gedaan tot afscherming van de identiteit van de verdachte en steunt daarmee een verzoek van de verdediging.

Een dergelijk verzoek wordt door de rechtbank van geval tot geval beoordeeld. Uitgangspunt bij een volwassen verdachte is dat strafrechtelijke berechting in het openbaar plaatsvindt. Dit maakt controle mogelijk van de berechting door pers en publiek en dient ter waarborging van een eerlijk proces voor alle betrokkenen. In de wet is een zitting met een anonieme verdachte niet geregeld, maar dat sluit niet uit dat de identiteit toch kan worden afgeschermd, als daar goede redenen voor zijn.

Als grond voor het verzoek tot afscherming van de identiteit is in het verzoek genoemd:

• de veiligheid van de verdachte (en zijn gezin);
• de mogelijkheid voor verdachte om ongehinderd zijn werk te kunnen blijven uitoefenen, mocht het oordeel in deze zaak daarvoor ruimte bieden.
  

Het verzoek is onderbouwd met concrete voorbeelden van bedreigingen na het incident tegen de vermeende schutter en zijn gezin. Die bedreigingen zijn gedaan via sociale media. Ook blijkt uit de onderbouwing van het Openbaar Ministerie dat niet alleen direct na het incident, maar tot ver daarna is geprobeerd het woonadres van de vermeende schutter (en zijn gezin) te achterhalen, om die gegevens openbaar te maken op internet, met het doel de verdachte en zijn gezin vervolgens schade toe te brengen. De bedreigingen hebben geleid tot veiligheidsmaatregelen voor (onder andere) verdachte.

De rechtbank heeft overwogen dat het incident destijds veel publieke aandacht heeft getrokken. Het is goed voorstelbaar dat de publieke belangstelling door de inhoudelijke behandeling weer opleeft en ook dat opnieuw zal worden geprobeerd de identiteit en woonplaats van verdachte en zijn gezin te achterhalen, of dat daartoe oproepen worden geplaatst, en dat opnieuw bedreigende situaties ontstaan. Ook weegt mee dat het incident plaatsvond terwijl verdachte aan het werk was, in de uitoefening van zijn functie. Aannemelijk is dat het bekend worden van de identiteit van de verdachte ertoe zal leiden dat hij zijn werk niet kan blijven doen, mocht het oordeel in deze zaak daarvoor ruimte bieden.

De rechtbank heeft het verzoek daarom toegewezen, waarbij ook stemvervorming wordt toegepast. Bij deze beslissing is ook van belang dat verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling wel zichtbaar is voor procespartijen en de pers die in de zittingszaal zitten. In afwijking van wat het uitgangspunt is volgens de Persrichtlijn, is het de pers niet toegestaan afbeeldingen van verdachte naar buiten te brengen. Het publiek kan de zitting ook volgen, alleen is verdachte in de videozalen niet zichtbaar. De rechtbank vindt dat op deze manier aan het belangrijke beginsel van de openbaarheid wordt voldaan.

Achtergrond

Op 30 oktober, 31 oktober, 1 november en 24 november 2023 zal het onderzoek Coldenhove in de rechtbank Zeeland-West-Brabant inhoudelijk worden behandeld. Door JDTV is verzocht om audiovisuele opnames te mogen maken van deze zitting.

Beslissing

De voorzitter beslist dat het verzoek van JDTV wordt afgewezen. Hij realiseert zich dat hij met deze beslissing afwijkt van het uitgangspunt dat in de Persrichtlijn 2013 is opgenomen. De voorzitter overweegt daartoe dat het onderhavige onderzoek een gevoelige zaak betreft waarbij privacygevoelige informatie van derden - die niet als procespartij of procesdeelnemer ter zitting aanwezig zullen zijn - besproken zal worden. Daarnaast is de voorzitter van oordeel dat deze maatregel noodzakelijk is om de orde op de zitting te waarborgen, mede gelet op de proceshouding die verschillende procespartijen tot nu toe hebben ingenomen. Ten slotte kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat het onderzoek ter terechtzitting voor het overige in de openbaarheid zal plaatsvinden. Belangstellenden en de pers hebben op reguliere wijze toegang tot de zittingszaal en de publieke tribune. De openbaarheid van de zitting blijft daarmee in voldoende mate gewaarborgd.

Er is toestemming verleend aan Potkaars.nl om beeld- en geluidsopnamen te maken van onderdelen van de zitting, te weten beeldopnamen van de opkomst van het hof en audio-opnamen van de voordracht van de advocaat-generaal. Voor het maken van verdere opnamen is geen toestemming verleend, nu het een regiezitting betreft, waarop geen feitenbehandeling plaatsvindt. Voor de inhoudelijke behandeling zal te zijner tijd een nieuwe beoordeling met betrekking tot het maken van opnamen plaatsvinden.

Achtergrond

Op 18 september 2023 start de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een aantal mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij diverse drugsdelicten. Zo zouden zij op grote schaal crystal meth hebben geproduceerd. RTL Boulevard en Omroep Gelderland verzochten de rechtbank de gehele zitting op te nemen. De advocaat van één van de verdachten maakte onderbouwd bezwaar tegen het opnemen van de stem van de verdachte.