De rechtbank heeft toestemming gegeven aan RTL Boulevard om te filmen tijdens het requisitoir. Zoals gebruikelijk mogen de verdachten daarbij niet in beeld worden gebracht, alleen de professionele deelnemers. Onderdeel van het requisitoir is een film die het OM zal tonen. Omdat in deze film bij herhaling afbeeldingen van de verdachten voorkomen en ook andere personen te zien zijn, mag de film zelf in verband met de privacy van de verdachten en de andere personen niet worden gefilmd. Er mogen wel geluidopnames worden gemaakt van de film. Tijdens de film is op enkele momenten de stem van een verdachte te horen (als er audiofiles worden afgespeeld). Indien RTL Boulevard deze fragmenten wil uitzenden, dient de stem van de verdachte vervormd te worden. Deze beslissing van de rechtbank is onder voorbehoud van standpunten van partijen. Indien ter zitting bezwaar wordt gemaakt door partijen, zal de rechtbank het verzoek naar aanleiding van de ingenomen standpunten daarover opnieuw beoordelen.

Achtergrond

Op vrijdag 17 maart vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een zitting in het kader van een vordering verlenging tbs plaats. De Belgische televisiezenders ATV en VTM hebben de rechtbank verzocht audiovisuele opnames te maken van de gehele zitting, conform de Persrichtlijn. De advocaat van de betrokkene maakt bezwaar tegen de beeld- en geluidsopnames.

Beslissing rechtbank

Strafzaken van meerderjarigen zijn in beginsel openbaar, zo ook de behandelingen van vorderingen verlenging tbs. In de Persrichtlijn staan uitgangspunten voor hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van (delen van) een zitting. In lijn met deze richtlijn is de voorzitter van oordeel dat de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de professionele procesdeelnemers. Ook in lijn met deze richtlijn zullen expliciet geen beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt van de deskundigen, nabestaanden, publiek etc. Van de betrokkene zullen ook geen beeldopnames mogen worden gemaakt. Met het oog op een zorgvuldig en werkbaar verloop van de behandeling zullen ook opnames van zijn stem worden verboden. De openbaarheid van een zitting is een groot goed. De pers heeft in dat kader een belangrijke controlerende c.q. observerende taak. De openbaarheid is, onder meer door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een groot deel van de zitting wel opnames mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond

Op dinsdag 14 maart 2023 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een vrouw die ervan wordt verdacht haar pleegkind van 2 jaar en 8 maanden oud om het leven te hebben gebracht.

Hart van Nederland verzoekt om beeld en- geluidopnamen te maken van de tenlastelegging en het requisitoir door de officier van justitie, van de rechters, de verklaring van de verdachte en van de slachtofferverklaring van de nabestaanden en meldt een tekenaar aan.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank weegt bij de beslissing het belang van de openbaarheid af tegen het belang van een goede rechtspleging en geeft toestemming voor het maken van beeld- en geluidsopnamen van de rechters en van de voordracht/tenlastelegging en het requisitoir door de officier van justitie.
Het verzoek om het opnemen van de verklaring van de verdachte en de slachtofferverklaring van de nabestaanden heeft de voorzitter afgewezen.

De verdachte heeft via haar advocaat laten weten bezwaar te hebben tegen het opnemen van haar verklaring. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van de verdachte en  heeft aanwijzingen dat het maken van opnamen de vrijheid om open en eerlijk te verklaren zeer waarschijnlijk belemmerd. Het belang van waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.
Ondanks de toestemming van de nabestaanden in deze zaak geeft de rechtbank ook geen toestemming om beeld- en geluidsopnames te maken van de uitoefening van het spreekrecht/slachtofferverklaring. De voorzitter acht de kans aanwezig dat het opnemen van het spreekrecht het ordelijk en doelmatig verloop van de zitting mogelijk zal verstoren. Bij deze beslissing is rekening gehouden met de aard en de gevoeligheid van de zaak, de privacy van de verdachte en ook overige betrokkenen.

De rechtbank ziet geen reden om af te wijken van de openbaarheid als het gaat om de aanwezigheid van een tekenaar. Deze mag tijdens de zitting zijn werk doen.

Achtergrond

Op dinsdag 21 februari behandelt de rechtbank Zeeland-West-Brabant een eerste regiezitting in onderzoek Coldenhove. JDTV en omroep Human hebben gevraagd beeld- en geluidsopnames van deze zitting te maken. Verschillende procespartijen hebben hiertegen bezwaar gemaakt.

Beslissing rechtbank

De voorzitter heeft beslist dat de opkomst van de rechtbank, de voordracht van de zaak door de officier van justitie, de toelichting door de officier van justitie met betrekking tot de stand van zaken van het onderzoek en de toelichting door de raadsvrouw aangaande de onderzoekswensen worden opgenomen. De stemmen van de verdachten mogen niet worden opgenomen *.

De voorzitter wil voorkomen dat procespartijen zich niet vrij voelen om ter terechtzitting een verklaring af te leggen of zelfs besluiten om helemaal niet naar de zitting te komen. Daarnaast kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat het om een regiezitting gaat waarbij slechts in beperkte mate ingegaan zal worden op de inhoud van de zaak. Ten slotte overweegt de voorzitter, dat hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van een deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate is gewaarborgd.

Er is verzocht om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van de strafzitting van 21 februari 2023. Dit verzoek is geclausuleerd toegestaan waarbij de vraag of de raadslieden van één van de verdachten ook in beeld mogen komen, is aangehouden teneinde hen in de gelegenheid te stellen om hier hun standpunt over te geven. Ter zitting is tegen dit verzoek uitdrukkelijk bezwaar gemaakt. Door de voorzitter is vervolgens besloten dit onderdeel van het verzoek af te wijzen. Hij heeft daarbij gewicht toegekend aan de aard van de verdenkingen en de gevoeligheid van de zaak.

* Ter zitting maakten 2 van de 3 verdachten kenbaar geen bezwaar te hebben tegen het herkenbaar in beeld gebracht worden door de journalisten. Daarop heeft de voorzitter besloten dat deze 2 verdachten alsnog herkenbaar in beeld mochten worden gebracht tijdens deze regiezitting.

Achtergrond

Op donderdag 2 februari vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een vrouw die wordt verdacht van de moord op een man uit Halsteren. Het AD heeft gevraagd om audio-opnames te maken van de zitting.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stemmen van de professionele procespartijen conform de persrichtlijn mogen worden opgenomen. De stem van de verdachte mag niet worden opgenomen.
Gezien het karakter van de zitting (Pro forma), waarbij verdachte mogelijk nauwelijks aan het woord zal komen, heeft de voorzitter het belang van een ordelijk verloop van de zitting zwaarder laten wegen dan het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 31 januari 2023 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een man die wordt verdacht van een steekincident op 28 mei 2021 in Beverwijk waarbij een persoon is overleden en twee personen gewond zijn geraakt. RTL Boulevard verzoekt om de gehele zitting op te nemen.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank geeft toestemming voor het opnemen van de tenlastelegging en het requisitoir. Het verzoek om de stem van de verdachte op te nemen heeft de voorzitter afgewezen. De verdachte heeft middels zijn advocaat laten weten daar bezwaar tegen te hebben. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van verdachte en vindt dat hij vrijuit moet kunnen praten. Het belang van de waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op donderdag 19 januari vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een man die verdacht wordt van verschillende zedenfeiten. RTL Boulevard heeft de rechtbank verzocht audiovisuele opnames te maken van de gehele pro-formazitting, conform de persrichtlijn. De advocaat van de verdachte maakte bezwaar tegen het herkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte, in verband met zijn privacy.

Beslissing rechtbank

Strafzaken van meerderjarige verdachten zijn in beginsel openbaar. In de Persrichtlijn is uitgewerkt hoe verzoeken van de pers worden beoordeeld om beeld- en geluidsopnamen te mogen maken van (delen van) een strafzitting. In lijn met deze richtlijn is de voorzitter van oordeel dat het de pers wordt toegestaan om beeld- en geluidsopnamen te maken van de onderhavige zitting, in die zin dat verdachte niet in beeld mag komen en dat het deel van de zitting waarbij hij aan het woord is, niet mag worden opgenomen. De voorzitter overweegt daartoe dat een andere beslissing het reële risico in het leven roept dat de verdachte afstand doet van zijn aanwezigheidsrecht of ter zitting geen vragen zal willen beantwoorden. Hoewel de openbaarheid van de terechtzitting een groot goed is en de pers in dat kader een belangrijke controlerende taak heeft, is deze openbaarheid door de aanwezigheid van de schrijvende pers en het feit dat van het overgrote deel van de zitting wel opnamen mogen worden gemaakt, in voldoende mate gewaarborgd.

Achtergrond

Op dinsdag 17 januari 2023 start de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een man en een vrouw die onder meer worden verdacht van seksueel misbruik van 7 jonge oppaskinderen (van 1 tot 6 jaar). Ze worden ook verdacht van het maken, verspreiden en in bezit hebben van kinderpornografisch materiaal van dit seksueel misbruik. Ook op 19, 23 en 24 januari 2023 zijn er zittingsdagen.

Beslissing rechtbank

Het gaat in deze zaak om ernstig misbruik van zeer jonge kinderen. Tijdens de bespreking van de feiten zullen details naar voren komen die, mochten de slachtoffers daarvan later op enige wijze direct dan wel indirect via de media kennis krijgen, schadelijk kunnen zijn voor hun verdere ontwikkeling. De rechtbank ziet hierin aanleiding het maken van opnames tijdens de feitenbehandeling en het bespreken van de vorderingen van de benadeelde partijen niet toe te staan.

Achtergrond

Op donderdag 5 januari 2023 is de mondelinge behandeling in het kort geding dat gaat over de afwikkeling van de nalatenschap van de moeder van eiser en zijn twee zussen en broer (de drie gedaagden). NATU2PERS heeft de rechtbank verzocht om opnames te mogen maken van de zitting. Volgens de persrichtlijn mogen beeld- en geluidsopnames worden gemaakt van de professionele procesdeelnemers. Van de partijen mogen zonder hun toestemming geen beeld- en geluidsopnames worden gemaakt. Eén van de gedaagden (gedaagde sub 2) en haar gemachtigde hebben toestemming gegeven voor het maken van beeld- en geluidsopnames. Eiser en de andere twee gedaagden hebben geen toestemming gegeven.

Beslissing rechtbank

De voorzieningenrechter heeft beslist dat van het eerste gedeelte van de mondelinge behandeling beeld- en geluidsopnames mogen worden gemaakt, namelijk het gedeelte waarin de voorzieningenrechter de mondelinge behandeling opent, de advocaat van eiser de standpunten van eiser en de dagvaarding toelicht en de gedaagde sub 2 en haar gemachtigde verweer voeren en hun standpunten naar voren brengen. Daarna krijgen de andere twee gedaagden gelegenheid om verweer te voeren en hun standpunten toe te lichten. Daarvan mogen geen opnames worden gemaakt, omdat zij partij zijn en geen toestemming geven voor het maken van opnames. Vervolgens bespreekt de voorzieningenrechter met de partijen de zaak. Daarvan mogen geen opnames worden gemaakt. Openbaarheid van de zitting weegt zwaar, maar het is ook belangrijk dat de zitting op een goede manier kan plaatsvinden. Bij het bespreken van de zaak moet iedereen vrijuit kunnen spreken en op elkaar kunnen reageren, ook de partijen die geen toestemming hebben gegeven voor het maken van opnames. De voorzieningenrechter vreest dat een ordelijk verloop van de zitting en een goede rechtspleging in gevaar komen als de camera steeds aan- en uitgezet wordt, afhankelijk van wie het woord voert. Aan het belang van openbaarheid is dan al zoveel mogelijk tegemoet gekomen, door het maken van opnames tijdens het eerste gedeelte van de zitting toe te staan.

Achtergrond

Op donderdag 15 december 2022 vindt bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant
een pro-formazitting plaats in de strafzaak van een man die verdacht wordt van het veroorzaken van een dodelijk verkeersongeval. Omroep Brabant en BN de Stem hebben de rechtbank verzocht opnames te maken van deze zitting. De advocaat van de verdachte maakte bezwaar tegen het herkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte. Hij heeft daarbij een beroep gedaan op het waarborgen van de privacy van de verdachte. De officier kan zich vinden in de mogelijkheid van het onherkenbaar uitzenden van de stem van de verdachte.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de gehele zitting en daarmee ook de stem van de verdachte opgenomen mag worden, maar dat deze stem moet worden vervormd als geluidsopnamen van hem worden uitgezonden. Openbaarheid van rechtspraak is van groot belang, temeer in een zaak als deze waarvan de impact op de samenleving groot is. Het vervormen van de stem van de verdachte komt tegemoet aan zijn privacy zonder afbreuk te doen aan de belangen van openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 8 en woensdag 9 november 2022 behandelt de rechtbank Zeeland-West-Brabant in Middelburg de strafzaak van een vrouw die verdacht wordt van moord op de Zeeuwse Ichelle van de Velde. Hart van Nederland heeft de rechtbank verzocht om opnames te mogen maken van de zitting. Volgens de persrichtlijn mag de stem van de verdachte herkenbaar worden opgenomen. De advocaat van de verdachte maakt bezwaar tegen het herkenbaar opnemen van de stem van de verdachte en heeft verzocht deze te laten vervormen. Hij heeft daarbij een beroep gedaan op het waarborgen van de privacy van de verdachte en haar kinderen.

Beslissing rechtbank

De voorzitter van de rechtbank heeft beslist dat de stem van de verdachte opgenomen mag worden, maar dat deze moet worden vervormd. Openbaarheid van de rechtszitting weegt zwaar, zeker ook in een zaak als deze waarin de impact op de samenleving groot is. Afwijken van de regels in de persrichtlijn dient dan ook alleen te gebeuren als de veiligheid of de privacy van procesdeelnemers – waaronder de verdachte – ernstig in het geding komt of als de regels een belemmering vormen voor de goede rechtspleging. Het argument van de privacy van de verdachte en haar kinderen weegt zonder nadere toelichting, die ontbreekt,  onvoldoende zwaar. De persoon van de verdachte zoals die uit het dossier naar voren komt geeft echter aanleiding om er sterk rekening mee te houden dat zij zich niet vrij zal voelen tijdens de zitting te verklaren indien haar stem niet vervormd wordt. Dat raakt de goede rechtspleging. Om die reden is beslist dat de stem van de verdachte moet worden vervormd als geluidsopnamen van haar worden uitgezonden.

Achtergrond

Op woensdag 19 oktober 2022 is de inhoudelijke behandeling in een strafzaak van een man die wordt verdacht van het doodsteken van zijn vriendin. Hart van Nederland verzocht de rechtbank de gehele zitting op te nemen. De advocaat van de verdachte maakte onderbouwd bezwaar tegen het opnemen van de stem van de verdachte en tegen de aanwezigheid van twee tekenaars.

Beslissing rechtbank

De rechtbank overweegt dat de openbaarheid van de terechtzitting zeer zwaar weegt. Het is echter ook heel belangrijk dat de zitting op een goede manier kan plaatsvinden. In dit geval vreest de rechtbank dat het opnemen van het stemgeluid van de verdachte een belemmering kan vormen voor de goede rechtspleging. Daarbij heeft de rechtbank gelet op het verzoek van de advocaat, maar ook op wat zij uit het dossier weet over de persoon van de verdachte. Met die wetenschap is de vrees reëel dat de verdachte geen verklaring kan afleggen als zijn stem wordt opgenomen. De rechtbank vindt het voor de waarheidsvinding in deze zaak van groot belang dat de verdachte tijdens de inhoudelijke behandeling vrijuit kan verklaren. Dit is niet alleen in het belang van het onderzoek voor de rechtbank, maar ook van de aanwezigen in de zaal en daarmee voor de maatschappij. De rechtbank geeft dan ook gehoor aan het verzoek van de advocaat en bepaalt dat de stem van de verdachte niet mag worden uitgezonden.

De rechtbank ziet geen reden om af te wijken van de openbaarheid als het gaat om de aanwezigheid van de tekenaars. Zij mogen tijdens de zitting hun werk doen.

Achtergrond

Op woensdag 19 oktober 2022 wordt door de bestuursrechter een verzoek om een voorlopige voorziening behandeld dat gaat over het opleggen van een bestuurlijke boete wegens het overtreden van de Geneesmiddelenwet. Volgens de persrichtlijn mag de gehele zitting worden opgenomen en mogen daarbij in beginsel uitsluitend professionele procesdeelnemers in beeld gebracht worden.

Beslissing

De verwerende partij heeft bezwaar gemaakt om visueel herkenbaar in beeld gebracht te worden. Gehoord de eisende en de verwerende partij hierover en vervolgens de overtuiging van de rechter dat verweerders bezwaren tegen volledige opname een goede procesvoering zouden kunnen belemmeren, is voorafgaand aan de zitting besloten dat alleen de rechtbank en de eisende partij visueel herkenbaar in beeld gebracht mogen worden en dat van de verwerende partij alleen audio opgenomen mag worden.

Achtergrond

Op maandag 27 juni 2022 start de inhoudelijke behandeling van een aantal zaken, ook wel bekend onder de naam Panter, in het Paleis van Justitie Arnhem. In dit onderzoek staan in totaal 8 verdachten terecht. Volgens het OM spelen de verdachten een rol bij een reeks afpersingen, aanslagen en bedreigingen onder meer aan het adres van medewerkers van een fruithandel uit Hedel. 

De aanwezige media vragen toestemming voor het voor het opnemen van alle delen van de zitting op 27, 28, 29 en 30 juni zoals die in de persrichtlijn staan omschreven, inclusief het opnemen van de stem van verdachte tijdens de feitenbehandeling.

Beslissing rechtbank

Van de kant van verdachte bestaat bezwaar tegen het opnemen van zijn stem. Dit bezwaar is met name gelegen in het feit dat de opnames na uitzending op internet kunnen gaan “rondzingen” en tot in lengte van dagen weer kunnen opduiken. 

De rechtbank begrijpt, net als het openbaar ministerie, dit bezwaar. Dat er mogelijk toe leidt dat opname van de stem van verdachte de vrijheid van verdachte om open en eerlijk te verklaren belemmert. 

De rechtbank wijst het verzoek tot het opnemen van de stem van verdachte daarom af. De rechtbank weegt bij de beslissing het belang van de openbaarheid af tegen het belang van een goede rechtspleging. Alle andere delen van de zitting als beschreven in de persrichtlijn mogen wel opgenomen worden. 

De voorzitter benadrukt dat deze beslissing alleen geldt voor deze verdachte. Bij een nieuw verzoek voor de overige zittingen zal opnieuw een afweging van de belangen gemaakt worden.

Achtergrond

Op 21 juni 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland in een zaak tegen een man die verdacht wordt van seksueel misbruik van in totaal zeven kinderen en van vervaardiging en bezit van kinderporno. Namens de slachtoffers is door de advocaten verzocht de bespreking van de vorderingen van de benadeelde partijen en de uitoefening van het spreekrecht achter gesloten deuren te behandelen. Zij hebben hiertoe aangevoerd dat sprake is van jonge kinderen en van zeer persoonlijke informatie. Daarbij hebben de feiten plaatsgevonden in een kleine gemeenschap en willen zij niet dat op zitting details bekend worden waardoor voor het publiek herleidbaar wordt wie de slachtoffers zijn. Zowel de officier van justitie als de raadsvrouw van de verdachte hebben op zitting aangegeven zich niet tegen de sluiting van de deuren te verzetten.

De beslissing van de rechtbank

Het uitgangspunt is dat het onderzoek ter terechtzitting openbaar plaatsvindt. De wet geeft echter de mogelijkheid om de zaak geheel of gedeeltelijk achter gesloten deuren te behandelen. Dat bevel kan onder meer worden gegeven indien de belangen van de minderjarigen dit eisen. Naar het oordeel van de rechtbank rechtvaardigen, gelet op hetgeen de advocaten hebben aangevoerd, de belangen van de in deze strafzaak betrokken kinderen dat de bespreking van de vorderingen van de benadeelde partijen en de uitoefening van het spreekrecht niet in het openbaar te volgen zullen zijn. De rechtbank heeft daarom besloten voor dit gedeelte van de zaak de deuren te sluiten. Daarbij heeft de rechtbank mede in aanmerking genomen dat het vaker voorkomt dat in soortgelijke zedenzaken met minderjarige slachtoffers en veel (pers)belangstelling gedeelten van de zitting achter gesloten deuren worden behandeld.

Achtergrond

Op dinsdag 19 april 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland van een man die wordt verdacht van een poging tot diefstal met geweld van een schilderij bij het Zaans Museum op 15 augustus 2021. RTL Boulevard wil de stem van de verdachte opnemen.

Beslissing voorzitter

De voorzitter van de rechtbank geeft toestemming voor het opnemen van de tenlastelegging en het requisitoir. Het verzoek om de stem van de verdachte op te nemen heeft de voorzitter afgewezen. De verdachte heeft middels zijn advocaat laten weten daar bezwaar tegen te hebben. De voorzitter houdt rekening met de persoonlijke omstandigheden van verdachte en vindt dat hij vrijuit moet kunnen praten. Het belang van de waarheidsvinding gaat in dit geval boven het belang van de openbaarheid.

Achtergrond

Op dinsdag 22 maart 2022 staat de inhoudelijke behandeling gepland in een zaak tegen een man die wordt verdacht van het stelselmatig inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van een slachtoffer. RTL Boulevard heeft verzocht de gehele zitting op te nemen, inclusief beeld en geluid van verdachte. De raadsman van verdachte vraagt de rechtbank het verzoek af te wijzen. Indien RTL Boulevard wel mag filmen, is het verzoek van de raadsman om zijn cliënt niet te filmen en dat zijn stem ook niet herkenbaar zal zijn.

Beslissing rechtbank

De rechtbank staat in overeenstemming met de persrichtlijn toe om de tenlastelegging, feitenbehandeling, requisitoir, pleidooi, repliek en dupliek te filmen. Echter, verdachte (en overige niet-professionele procesdeelnemers) mogen niet in beeld en de stem van verdachte mag alleen vervormd worden uitgezonden omdat hij niet instemt met het uitzenden van het herkenbare stemgeluid.
De rechtbank heeft voor deze beslissing het belang van openbaarheid afgewogen tegen het belang van goede rechtspleging. De rechtbank heeft in aanmerking genomen dat de verdachte zich vrij moet voelen om te spreken en dat het maken van opnames, dit kan doorkruisen.

Achtergrond:

Op 8 februari 2022 vindt de inhoudelijke behandeling plaats in de strafzaak tegen een persoon die wordt verdacht van meerdere DDos-aanvallen. Tubantia heeft toestemming gevraagd geluidsopnames te maken van de zitting.

Beslissing van de voorzitter:

De voorzitter wijst het verzoek af. Hij heeft hierbij het belang van de openbaarheid afgewogen tegen het belang van een goede rechtspleging. Er is sprake van een jeugdige verdachte en de officier van justitie heeft eerder aangegeven voornemens te zijn toepassing te vragen van het adolescentenstrafrecht. Verdachte maakt daarnaast uitdrukkelijk bezwaar tegen het maken van opnames en de kans wordt als reëel ingeschat dat hij niet zal verklaren wanneer er geluidsopnames worden gemaakt. Ten slotte kent de voorzitter gewicht toe aan het feit dat de pers wel in de zaal aanwezig mag zijn, waardoor aan het belang van de openbaarheid in voldoende mate tegemoet wordt gekomen.

Achtergrond

Op woensdag 2 februari 2022 is een eerste pro forma zitting in een strafzaak van een vrouw die wordt verdacht van het doodsteken van haar zus. Hart van Nederland en RTL Boulevard verzochten de rechtbank de gehele zitting op te nemen. De advocaat van de verdachte maakte primair bezwaar tegen het maken van opnamen tijdens de zitting en subsidiair tegen het opnemen van de stem van de verdachte.

Beslissing hof

De rechtbank heeft het primaire verzoek afgewezen. De rechtbank overweegt dat de openbaarheid van de terechtzitting zeer zwaar weegt, juist ook vanwege de impact die de verdenking in deze zaak op de samenleving heeft. Er is in dit geval geen sprake van uitzonderlijke omstandigheden om de geldende regels voor het door de pers volgen en opnemen van de zitting te passeren. Hiertoe is slechts aanleiding als het opnemen van beeld en geluidsopnames een belemmering voor de goede rechtspleging vormen, het ordelijk verloop van de zitting in gevaar brengen of de veiligheid van procesdeelnemers in gevaar brengt. Een vereiste daarbij is dat de privacy van de procesdeelnemers moet zijn gewaarborgd. De persrichtlijn voorziet in het bewaken van de privacy van betrokkenen.

De rechtbank vindt de argumenten van de advocaat voor het subsidiaire verzoek invoelbaar. Het is niet niks om terecht te staan in een zaak met zoveel media-aandacht. De rechtbank heeft hierbij ook oog voor de persoon van de verdachte. In het belang van haar privacy bepaalt de rechtbank dat haar stem vervormd moet worden als geluidsopnamen van haar worden uitgezonden.

Achtergrond

Op donderdag 11 november 2021 vindt de inhoudelijke behandeling plaats van een strafzaak waarin de verdachte belaging en smaadschrift ten aanzien van de aangever gedurende een periode van enkele jaren wordt verweten.

Beslissing hof

Op maandag 25 oktober 2021 vindt op de zitting een verdachtenverhoor plaats van de hoofdverdachte in de megazaak Himalaya, de verdachte tegen wie het Openbaar Ministerie eerder een levenslange gevangenisstraf heeft geëist. In deze megazaak draait het – naast het onderzoek Himalaya – ook om de onderzoeken Dollar, Theezeef, Tienshan en Reek. De onderzoeken zien op verdenkingen van (voorbereidingen van) liquidaties in de regio Zaandam-Amsterdam in de periode 2014-2015. RTL Boulevard heeft de rechtbank verzocht de gehele zitting op te nemen, inclusief de stem van de verdachte.

Beslissing rechtbank

De rechtbank wijst het verzoek tot het opnemen van het verdachtenverhoor af. De rechtbank heeft hierbij het belang van openbaarheid afgewogen tegen het belang van veiligheid van alle procesdeelnemers en het belang van een goede rechtspleging. Wat betreft dit laatste, heeft de rechtbank in aanmerking genomen dat de verdachte zich vrij moet voelen om te verklaren en dat het maken van opnames tijdens het verhoor, dit kan doorkruisen. De beslissing van de rechtbank – waarmee wordt afgeweken van de Persrichtlijn – is in overeenstemming met het standpunt van zowel de verdediging als het Openbaar Ministerie. Het opnemen van de opkomst van de rechtbank is wel toegestaan. Voorts is het de pers vanzelfsprekend toegestaan om tijdens de openbare zitting aanwezig te zijn en van het verdachtenverhoor aantekeningen te maken.

Achtergrond

Op vrijdag 15 oktober is er een politierechterzitting bij de rechtbank Midden-Nederland, locatie Utrecht. Het gaat om een verdenking van het verspreiden van smaadschrift. Een documentairemaker en RTL Boulevard hebben toestemming gevraagd voor het maken van beeld- en geluidopnamen.

Beslissing van de politierechter

Gezien de aard van de zaak en het belang van het betrokken kind geeft de politierechter slechts toestemming om de opkomst van de politierechter en de uitspraak te filmen. De inhoudelijke behandeling van de zaak mag niet opgenomen worden. Hierin wordt dus afgeweken van de persrichtlijn.

Achtergrond

Op vrijdag 1 oktober stond de politierechtzaak gepland in een strafzaak tegen een man die wordt verdacht van smaadschrift. Een documentairemaker volgt de verdachte en heeft de rechtbank verzocht de gehele zitting op te nemen. De verdachte en diens raadsman hebben geen bezwaar tegen het opnemen van beeld en geluid.

Beslissing rechtbank

Achtergrond

Vanaf maandag 30 augustus vindt bij de rechtbank Midden-Nederland de inhoudelijke behandeling plaats in het zogenoemde Eris-proces. In totaal staan in dit proces 21 verdachten terecht, onder wie een kroongetuige. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het vooral om verdachten die een (leidinggevende) rol hadden bij motorclub Caloh Wagoh. Zij zouden in wisselende samenstellingen verantwoordelijk zijn voor onder meer 5 liquidaties en meerdere pogingen daartoe.

Beslissing rechtbank

De hoofdofficier van justitie van het Openbaar Ministerie in Den Haag heeft een uitdrukkelijk en dringend verzoek gedaan aan de rechtbank om de zaaksofficieren tijdens de zittingen niet in beeld te laten brengen door de media. Ook niet door tekenaars. Daarnaast verzoekt de hoofdofficier dat hun namen niet actief gedeeld worden met de pers. De Landelijke Persrichtlijn schrijft voor dat media beeld- en geluidsopnamen mogen maken van professionele procesvertegenwoordigers zoals officieren van justitie, rechters en advocaten. Ook mag de stem van een verdachte worden opgenomen. De voorzitter van de rechtbank beslist dat media conform de Landelijke Persrichtlijn (pdf, 0 B) beeld- en geluidsopnamen mogen maken van de zitting, met uitzondering van het filmen van de zaaksofficieren. De voorzitter wijkt op dit punt van de Persrichtlijn af. De voorzitter bepaalt dat – vanwege zwaarwegende veiligheidsrisico’s – de zaaksofficieren niet in beeld gebracht mogen worden, ook niet door tekenaars. Daarnaast zal de rechtbank de namen van de zaaksofficieren niet actief delen met de pers.

Daarnaast heeft de voorzitter bepaald dat de (vervormde) stem van de kroongetuige niet opgenomen mag worden, om enige herkenning te voorkomen.

Achtergrond

Op maandag 12 juli 2021 staat de inhoudelijke behandeling gepland in de strafzaak tegen een man die verdacht wordt dat hij - op 23 juni 2020 in Ede - zijn vriendin in haar woning met tientallen messteken om het leven bracht.

Hart van Nederland en Omroep Gelderland vragen toestemming voor het voor het opnemen van alle delen van de zitting zoals die in de persrichtlijn staan omschreven, inclusief het opnemen van de stem van verdachte tijdens de feitenbehandeling. Daarnaast willen zij opnames maken van de slachtofferverklaring van de moeder van het slachtoffer.

Beslissing van de voorzitter

De rechtbank wijst beide verzoeken geheel af. De rechtbank weegt bij de beslissing het belang van de openbaarheid af tegen het belang van een goede rechtspleging.

Van de kant van verdachte bestaat bezwaar tegen het opnemen van zijn stem en de rechtbank heeft aanwijzingen dat de opnames verdachtes vrijheid om open en eerlijk te verklaren zeer waarschijnlijk belemmert.

Daarnaast acht de rechtbank de kans aanwezig dat het opnemen van de feitenbehandeling en de slachtofferverklaringen het ordelijk en doelmatig verloop van de zitting mogelijk zal verstoren. Onderhavige zaak brengt dusdanige spanningen met zich, dat de zitting door professionele partijen binnen de rechtbank is aangemerkt als risicozitting. Daarnaast vindt de rechtbank in de inhoud van de slachtofferverklaringen en het mogelijk sentiment dat deze teweeg zullen brengen, reden om het verzoek af te wijzen.

Achtergrond

Op dinsdag 22 -en woensdag 23 juni 2021 vindt bij de rechtbank Gelderland, zittingslocatie Arnhem, een regiezitting plaats in het zogenoemde onderzoek Panter. In totaal staan in dit onderzoek 6 verdachten terecht. Volgens het OM spelen de verdachten een rol bij het – onder andere – afpersen van personeelsleden van een fruitbedrijf in Hedel.

RTL Boulevard verzocht om de volledige regiezitting te mogen filmen, inclusief de stemmen van de verdachten.

Beslissing rechtbank

De rechtbank beslist dat de stemmen van verdachten niet mogen worden opgenomen. Bij deze beslissing is rekening gehouden met de aard en de gevoeligheid van de zaak, de privacy van de benadeelde partijen, getuigen en verdachten en het belang van een ordelijk verloop van de terechtzitting. Daarbij gaat dit om een regiezitting, waarbij de zaak niet inhoudelijk behandeld wordt.

Professionele procesdeelnemers mogen wel gefilmd worden. Namen en personalia van verdachten die worden genoemd door professionele procesdeelnemers dienen te worden weggepiept in de montage van de beelden. In verband met de in de zittingszalen getroffen voorzieningen en maatregelen rondom de uitbraak van het coronavirus, wordt het filmen van de opkomst van de rechtbank niet toegestaan.

De voorzitter benadrukt dat deze beslissing alleen geldt voor deze zitting. Bij een nieuw verzoek tijdens een vervolgzitting zal opnieuw een afweging van de belangen gemaakt worden.

De rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft op donderdag 3 juni 2021 de pro forma zitting inzake onderzoek Lugo behandeld. De rechtbank heeft daarbij de persrichtlijn (pdf, 2,9 MB) gehanteerd.

Het Openbaar Ministerie heeft de rechtbank verzocht in deze zaak een uitzondering op het gebied van audiovisuele media te maken in verband met veiligheidsrisico's voor de officieren van justitie. Zij heeft gevraagd te beslissen dat er geen beeldopnamen van hen mogen worden gemaakt. Het opnemen van geluid (de stem) is voor het Openbaar Ministerie geen probleem.

De rechtbank stelt voorop dat een afweging moet worden gemaakt tussen het belang van de openbaarheid van de persvrijheid enerzijds en het belang van veiligheid van de procesdeelnemers anderzijds. Vanwege veiligheidsrisico's heeft de voorzitter in deze specifieke zaak het verzoek van het Openbaar Ministerie ingewilligd en daarom mogen de officieren van justitie niet in beeld worden gebracht. Ook mogen de officieren van justitie niet in beeld worden gebracht door de aanwezige tekenaar(s).

Bij het inwilligen van het verzoek van het Openbaar Ministerie is meegewogen dat dit verbod slechts een beperkt aspect van de verslaglegging raakt. Het maken van geluidsopnamen van de officieren van justitie is wel toegestaan.

Dat betekent dat de gehele pro forma zitting in beeld- en geluid mag worden opgenomen, met uitzondering van beeldopnamen van de officieren van justitie. De verdachte mag ook niet worden gefilmd, maar dat is volgens de persrichtlijn al niet toegestaan. De verdachte mag wel worden getekend.

Achtergrond

Op maandag 31 mei en dinsdag 1 juni vindt bij de rechtbank Midden-Nederland, zittingslocatie De Bunker – Amsterdam Osdorp, een pro-formazitting plaats in het zogenoemde Eris-proces. In totaal staan in dit proces 21 verdachten terecht, onder wie een kroongetuige. Volgens het OM gaat het vooral om verdachten die een (leidinggevende) rol hadden bij motorclub Caloh Wagoh. Zij zouden in wisselende samenstellingen verantwoordelijk zijn voor onder meer 5 liquidaties en meerdere pogingen daartoe.

Beslissing rechtbank

De hoofdofficier van justitie van het Openbaar Ministerie in Den Haag heeft een uitdrukkelijk en dringend verzoek gedaan aan de rechtbank om de zaaksofficieren tijdens de zittingen niet in beeld te laten brengen door de media. Ook niet door tekenaars. Daarnaast verzoekt de hoofdofficier dat hun namen niet actief gedeeld worden met de pers. De Landelijke Persrichtlijn schrijft voor dat media beeld- en geluidsopnamen mogen maken van professionele procesvertegenwoordigers zoals officieren van justitie, rechters en advocaten. Ook mag de stem van een verdachte worden opgenomen. De voorzitter van de rechtbank beslist dat media conform de Landelijke Persrichtlijn (pdf, 0 B) beeld- en geluidsopnamen mogen maken van de zitting, met uitzondering van het filmen van de zaaksofficieren. De voorzitter wijkt op dit punt van de Persrichtlijn af. De voorzitter bepaalt dat – vanwege zwaarwegende veiligheidsrisico’s – de zaaksofficieren niet in beeld gebracht mogen worden, ook niet door tekenaars. Daarnaast zal de rechtbank de namen van de zaaksofficieren niet actief delen met de pers.

De rechtbank Oost-Brabant start maandag 17 mei om 9.00 uur met de inhoudelijke behandeling van de strafzaken tegen 15 verdachten in ‘operatie Alfa’ (onderzoek Noord). Het Openbaar Ministerie verdenkt deze verdachten onder meer van deelname aan een criminele organisatie, wapenbezit, witwassen en drugsdelicten.

De rechtbank Oost-Brabant hanteert de persrichtlijn (pdf, 2,9 MB). Het Openbaar Ministerie en de verdediging hebben verzocht om in deze zaak daarop een uitzondering op gebied van audiovisuele media te maken. Dit vanwege veiligheids- en privacyredenen.

De voorzitter van de rechtbank stelt voorop dat een afweging moet worden gemaakt tussen het belang van de openbaarheid en van de persvrijheid enerzijds, en de belangen van privacy en veiligheid van de procesdeelnemers anderzijds.

Het Openbaar Ministerie vraagt de voorzitter te beslissen dat er - zoals ook bij de voorafgaande zittingen is gebeurd - geen beeldopnamen mogen worden gemaakt van de officieren van justitie. Het Openbaar Ministerie heeft dit gevraagd in het belang van en uit zorg voor een ongehinderd, veilig en vrij functioneren van de officieren van justitie. Het opnemen van geluid is geen probleem.

De voorzitter heeft het verzoek van het Openbaar Ministerie ingewilligd. Het is volgens de voorzitter nog steeds belangrijk dat de officieren van justitie hun werk ongehinderd en veilig kunnen doen en dat ze zich vrij voelen de naar hun inzicht nodige beslissingen te nemen. Uit het verzoek van het Openbaar Ministerie maakt de voorzitter op dat bij het Openbaar Ministerie daarover nog steeds zorgen bestaan. Er kan niet worden gezegd dat het ontstaan of bestaan van dergelijke zorgen niet reëel is. Bij de afweging van de betrokken belangen heeft de voorzitter ook gekeken naar de aard en omvang van deze zaak en de behandeling van de voorgaande zittingen. Bij het inwilligen van dit verzoek herhaalt de voorzitter dat het verbieden van het in beeld brengen van de officieren van justitie slechts een beperkt aspect van de verslaglegging raakt nu het tijdens de zitting maken van geluidsopnamen van de officieren wel is toegestaan.

Vanuit de verdediging is (deels vanwege de grote media-aandacht en bezorgdheid voor stigmatisering of negatieve beeldvorming) bezwaar gemaakt tegen het al dan niet vervormd opnemen van de stem van de verdachten. Dat bezwaar honoreert de voorzitter gelet op de zorgen van de verdediging over stigmatisering of negatieve beeldvorming bij die media-aandacht. In de afweging privacy-openbaarheid wegen de privacybelangen van de verdachten bij de inhoudelijke behandeling zwaarder dan de belangen van openbaarheid en persvrijheid om de stem van verdachten op te nemen.

Dat betekent dat beeld- en geluidsopnamen mogen worden gemaakt van de opkomst van de rechtbank, de feitenbehandeling, de pleidooien en van eventuele beslissingen van de rechtbank. Ook mogen er geluidsopnamen worden gemaakt van het uitspreken van de tenlastelegging en het requisitoir. De officieren van justitie mogen tijdens de zitting niet in beeld worden gebracht door camera’s of tekenaars. En van de verdachten mogen geen stemopnamen worden gemaakt. De verdachten mogen ook niet gefilmd worden (dat is volgens de persrichtlijn al niet toegestaan).

Achtergrond

Op woensdag 12 mei 2021 vindt bij de rechtbank Den Haag een politierechterzitting plaats met twee verdachten die worden verdacht van opruiing tegen en bedreiging van RIVM-directeur Jaap van Dissel

Beslissing rechtbank

Het Openbaar Ministerie heeft verzocht om de zaaksofficier tijdens de zitting niet in beeld te brengen, in verband met veiligheidsoverwegingen. De rechtbank wijst dat verzoek toe en beslist ook dat de andere procesdeelnemers niet in beeld mogen worden gebracht, omdat er geen aanleiding is te veronderstellen dat die veiligheidsredenen niet voor andere procesdeelnemers zouden gelden. Van de zitting mogen alleen audio-opnamen worden gemaakt. De tekenaar mag alleen de verdachten tekenen.