Het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) heeft betrokkene in deze zaak onder de oude wetgeving, de AWBZ, geïndiceerd voor een zorgzwaartepakket voor beschermd wonen. Hij kreeg hiervoor een persoonsgebonden budget (pgb). Vanwege het verstrijken van de indicatie heeft betrokkene zich eind april 2015 bij de gemeente gemeld voor een maatwerkvoorziening als bedoeld in de Wmo 2015. Hij heeft een aanvraag gedaan voor verlenging van de hulp en ondersteuning die hem thuis onder de AWBZ werd verstrekt en wil daarvoor een persoonsgebonden budget (pgb) ontvangen.

De gemeente heeft betrokkene op grond van de Wmo 2015 in aanmerking gebracht voor beschermd wonen, exclusief dagbesteding, in de vorm van een pgb. Betrokkene heeft hier bezwaar tegen gemaakt, omdat hij ongeschikt is voor het wonen in een instelling, omdat geen dagbesteding is toegekend, omdat onduidelijk is hoe het pgb-tarief is samengesteld en omdat het pgb niet toereikend is om de benodigde zorg in te kopen. De gemeente heeft het bezwaar ongegrond verklaard, omdat het zich op het standpunt stelt dat het budget voor de maatwerkvoorziening beschermd wonen een totaalbudget is waaruit alle kosten moeten worden voldaan. Het voor de vaststelling van het pgb gehanteerde tarief is het tarief waarvoor een instelling beschermd wonen kan bieden (inclusief huisvesting). Er is niet gebleken dat het pgb niet toereikend is.

De rechtbank stelde de gemeente eerder in het gelijk. Betrokkene is bij de Centrale Raad van Beroep in hoger beroep gegaan. In geschil bij de Centrale Raad is de vraag of het college het pgb terecht heeft bepaald op basis van het bedrag voor beschermd wonen in een instelling en zonder dagbesteding en of dit pgb toereikend is om een passende bijdrage te leveren aan de zelfredzaamheid of participatie van appellant.

Wanneer melding wordt gedaan voor maatschappelijke ondersteuning moet de gemeente allereerst vaststellen wat de hulpvraag is. Vervolgens moet de gemeente vaststellen welke problemen worden ondervonden bij de zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie, dan wel het zich kunnen handhaven in de samenleving. Wanneer die problemen voldoende concreet in kaart zijn gebracht, kan worden bepaald welke ondersteuning naar aard en omvang nodig is. Het onderzoek moet er vervolgens op gericht zijn of en in hoeverre de eigen mogelijkheden, gebruikelijke hulp, mantelzorg, ondersteuning door andere personen uit het sociale netwerk en voorliggende (algemene) voorzieningen de nodige hulp en ondersteuning kunnen bieden. Als die mogelijkheden ontoereikend zijn, dient de gemeente een maatwerkvoorziening te verlenen. Wanneer het onderzoek naar de nodige ondersteuning specifieke deskundigheid vereist, mag een specifiek deskundig oordeel en advies niet ontbreken.

De gemeente heeft dit miskend door geen onderzoek te doen naar de concrete specifieke ondersteuningsbehoefte. Het college heeft de AWBZ-indicatie zonder nader onderzoek overgenomen. Daardoor ontbreekt inzicht in de specifieke noodzakelijke ondersteuningsbehoefte van betrokkene en kan de vraag of daarin op andere wijze kan worden voorzien dan door toekenning van een maatwerkvoorziening, niet worden beantwoord. Evenmin kan daardoor de vraag worden beantwoord of een maatwerkvoorziening moet worden toegekend, en zo ja, wat daarvan de aard, inhoud en omvang moet zijn, dan wel of de voorziening beschermd wonen, aangewezen is. Pas nadat het bedoelde onderzoek is gedaan, kan immers worden vastgesteld of betrokkene in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening of beschermd wonen. Indien het onderzoek uitwijst dat betrokkene voldoet aan de voorwaarden, staat het de gemeente vrij om beschermd wonen toe te kennen als dit voor de gemeente een goedkopere passende bijdrage is voor de zelfredzaamheid of participatie van de cliënt.

De gemeente mocht bovendien de AWBZ-indicatie niet zo maar overnemen, omdat deze niet de concrete ondersteuningsbehoefte van betrokkene weerspiegelt, maar de gemiddelde zorgbehoefte van personen die aan een bepaald profiel voldoen. Dit verdraagt zich niet met de maatwerkgedachte van de Wmo 2015. Verder heeft de gemeente ten onrechte niet onderzocht of betrokkene is aangewezen op enigerlei vorm van dagbesteding. Dat betrokkene een pgb mogelijk wil besteden aan een andere vorm van maatschappelijke ondersteuning dan dagbesteding is geen reden om geen onderzoek te doen. Dit behoort tot de bestedingsvrijheid van het pgb.

De Centrale Raad van Beroep draagt de gemeente in een tussenuitspraak op om beter onderzoek te doen.

De Centrale Raad van Beroep is de hoogste rechter op het gebied van het sociale bestuursrecht, het ambtenarenrecht en delen van het pensioenrecht.

Dit is een nieuwsbericht op basis van de genoemde uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. Bij verschil tussen dit nieuwsbericht en de volledige uitspraak is laatstgenoemde beslissend.