Laden...

Nieuwe besluiten over bijstandsbudgetten 2015 van 4 gemeenten

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksCentrale Raad van Beroep > Nieuws > Nieuwe besluiten over bijstandsbudgetten 2015 van 4 gemeenten
Utrecht, 01 juli 2019

De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid moet nieuwe besluiten nemen over de bijstandsbudgetten over het jaar 2015 voor de gemeenten Den Haag, ’s-Hertogenbosch, Amersfoort en Utrecht. Het model dat gebruikt wordt voor de verdeling van de budgetten is weliswaar op zichzelf geschikt bevonden, maar bevat voor 2015 tekortkomingen die de betrokken gemeenten raken. Dat heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) geoordeeld in zijn uitspraken van 1 juli 2019.

Het geschil

Het gaat in deze zaken om de verdeling van het budget dat in 2015 voor de gemeenten beschikbaar is voor diverse uitkeringen (zoals bijstand en uitkeringen voor arbeidsongeschikte ouderen). Voor de vaststelling van dat budget heeft de staatssecretaris gebruikt gemaakt van een nieuw verdeelmodel dat vanaf 1 januari 2015 van toepassing is. De vier betrokken gemeenten waren het niet eens met het voor hen beschikbare budget over 2015 en hebben het verdeelmodel en de toepassing ervan ter discussie gesteld.

Oordeel over het verdeelmodel

Het nieuwe verdeelmodel is neergelegd in een algemeen verbindend voorschrift. Voor de toetsing van algemeen verbindende voorschriften is een aantal uitgangspunten van belang. De CRvB komt tot de conclusie dat geen aanleiding bestaat aan het verdeelmodel verbindende kracht te ontzeggen. Hierbij speelt onder andere een rol dat er uitgebreid onderzoek aan is voorafgegaan, waarbij diverse onafhankelijke deskundigen zijn geraadpleegd. De deskundigen zijn het erover eens dat het verdeelmodel het meest geschikt is om de beschikbare middelen zo goed mogelijk te verdelen. Ook is de Tweede Kamer steeds geïnformeerd over de ontwikkelingen en is de Vereniging van Nederlandse Gemeenten betrokken geweest.

Nieuwe besluiten voor het jaar 2015

Het nieuwe verdeelmodel mocht dus gebruikt worden voor de verdeling van de budgetten, maar de CRvB oordeelt dat het tekortkomingen bevat die vooral de betrokken gemeenten (Den Haag, ’s-Hertogenbosch, Amersfoort en Utrecht) raken. Dat komt onder meer omdat in het verdeelmodel 2015 gebruik werd gemaakt van een steekproef uit de Enquête Beroepsbevolking van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dit leverde een gemiddelde samenstelling van de bevolking op. Bij de betrokken gemeenten wijkt de daadwerkelijke samenstelling echter sterk af van de gemiddelde samenstelling. Den Haag, ’s-Hertogenbosch, Amersfoort en Utrecht zijn grote zogenoemde centrumgemeenten met een sterk afwijkende populatie.

Er is onvoldoende onderzoek gedaan naar de gevolgen van toepassing van het nieuwe verdeelmodel in 2015 voor de vier betrokken gemeenten. Deze gemeenten zijn onevenredig benadeeld ten opzichte van andere gemeenten. Voor een groot deel waren deze gevolgen ook niet te voorzien. Daarom heeft de CRvB beslist dat het verdeelmodel in deze zaken buiten toepassing moet worden gelaten en dat de staatssecretaris nieuwe besluiten moet nemen over de bijstandsbudgetten over 2015 voor de gemeenten Den Haag, ’s-Hertogenbosch, Amersfoort en Utrecht. 

Ruimere bevoegdheid bestuursrechter

De CRvB heeft in deze uitspraken voor het eerst uitgesproken dat de bestuursrechter een algemeen verbindend voorschrift buiten toepassing kan laten (en het besluit waar de procedure over gaat vernietigen) als het voorschrift niet zorgvuldig is voorbereid of gebrekkig is gemotiveerd en de rechter om die reden dat voorschrift niet goed kan toetsen aan hogere regelgeving, de algemene rechtsbeginselen of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Uitspraken