“De beklagkamer van het gerechtshof is de enige instantie die zich over het oordeel van het OM om niet te vervolgen kan buigen. Er staat tegen de beslissing van de beklagkamer geen gewoon rechtsmiddel open. Het is dus de laatste kans voor een slachtoffer om een verdachte te laten vervolgen,” legt Tjarda uit. “We houden ons als kamer naast de beslissingen om geen vervolging in te stellen ook bezig met de toetsing van transacties en strafbeschikkingen. In alle gevallen geldt dat je alleen een klacht in kunt dienen wanneer je rechtstreeks belanghebbende bent. Je moet echt geraakt zijn in een eigen specifiek belang.”
De voorzitter van de beklagkamer bekijkt de klachten in het kader van art. 12 sv die binnenkomen bij het gerechtshof als eerste. Bij elke klacht hoort een advies van de advocaat-generaal van het OM te zitten. Een deel van de klachten wordt zonder nader onderzoek afgewezen. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer de klager geen rechtstreeks belang heeft, het een politiesepot is waar de officier van justitie niet bij betrokken is geweest, het een herhaalde klacht is of als de klacht kennelijk ongegrond is. De rest van de combinatie van raadsheren kijkt er ook nog naar alvorens de beslissing de deur uitgaat.
De overige klachten komen op zitting. Deze zittingen zijn niet openbaar. Dat is zo geregeld in de wet. Tjarda vertelt: “We hebben elke week zitting. Bij het Haagse gerechtshof zitten we praktisch altijd meervoudig; dat wil zeggen met drie raadsheren en een griffier. De advocaat-generaal die een adviserende rol heeft in de beklagprocedure is ook op zitting aanwezig. Het uitgangspunt is dat eerst de klager gehoord wordt. Daarna kijken we of de beklaagde opgeroepen moet worden. Soms worden klager en beklaagde tegelijkertijd gehoord. De beklaagde moet opgeroepen zijn voor een zitting alvorens het hof met een bevel tot vervolging komt. Ook als het hof de klacht afwijst, horen we geregeld dat klagers het in ieder geval fijn vonden dat er naar hen geluisterd is."
"Men voelt zich gehoord. Om tot een beslissing te komen, kijken we eerst naar het bewijs: zijn er voldoende aanknopingspunten voor een succesvolle vervolging? Daarna komt de opportuniteit aan de orde: vervolging is het uitgangspunt maar uitzonderingen zijn mogelijk op gronden aan het algemeen belang ontleend. We hebben ook aandacht voor eventuele alternatieve oplossingen. Zo lukt het af en toe om tot mediation te komen tussen klager en beklaagde. Wat boeiend aan art. 12 sv zaken is, is dat je met een scala van verschillende mensen en type zaken te maken krijgt. Van burenruzies die ontaarden in geweld tot klachten gericht tegen het vermeend strafbaar handelen van de overheid en systeembanken. De zaken zijn juridisch inhoudelijk vaak ook heel interessant en complex. Soms vragen we een collega uit een andere kamer of afdeling van het hof, gezien zijn of haar specifieke expertise, om deel uit te maken van de combinatie.”
Tjarda wil benadrukken dat hij met een fijn en professioneel team mensen werkt. De kamer heeft ondersteuning van uitstekende secretarissen. Ook de medewerkers van de administratie verzetten veel werk voor de kamer. Hij besluit: “We zijn met serieuze zaken bezig, maar zijn op een leuke en collegiale manier aan het werk.”
