Dat heeft veel te maken met de diversiteit en de complexiteit van zaken, de wensen van partijen in een zaak rondom nader onderzoek of de organisatie van en het gebrek aan (specifieke) kennis en menskracht in de gerechten.
De Rechtspraak is in beweging en de doorlooptijden zijn dat ook. De vraag die ik vaak krijg is: waarom zou het dit keer wel lukken om de doorlooptijden te verbeteren? Ik beantwoord die vraag als volgt:
Alle medewerkers van de Rechtspraak voelen de urgentie van tijdige rechtspraak;
Dit rapport is tot stand gekomen met medewerking van heel veel deskundige collega’s uit alle rechtsgebieden van de Rechtspraak en op basis van onderzoek naar de behoefte van rechtzoekenden en deskundige professionele partijen die dagelijks met de Rechtspraak te maken hebben;
Inzicht in de processtappen en reële afspraken rondom het maximaal aantal weken dat zo’n stap in
beslag neemt, helpt voor het begrip van de burger en voor de planning in de gerechten;
De mooie ontwikkelingen in de Rechtspraak rondom regie, mondeling vonnis, professionele standaarden en experimenten in moderne, effectieve geschilbeslechting in de verschillende rechtsgebieden dragen bij aan maatwerk in conflictoplossing en zicht op de duur van de processtappen. Een versnelling past daarin naadloos;
Het wegwerken van achterstanden moet projectmatig. Als daarvoor voldoende geld en capaciteit wordt vrijgemaakt of ingekocht en – waar nodig of wenselijk – wordt samengewerkt tussen deskundigen uit verschillende gerechten, kan niet alleen de termijn van nieuwe zaken worden gehaald, maar kan er ook ruimte komen voor innovatie. Deze voorwaarden zijn cruciaal om succes te boeken.
Naast deze elementen is de huidige communicatie over termijnen niet meer van deze tijd. Rechtzoekenden moeten op een transparante en duidelijke manier worden voorgelicht over wat zij kunnen verwachten als zij te maken krijgen met de Rechtspraak in Nederland. Wat kan iemand verwachten? En wanneer?
En tot slot de logistieke kennis en moderne digitale ondersteuning van het zeer complexe plannings- en roosterproces in alle verschillende zaken. Dat kan efficiënter (meer zaken tijdig afdoen met minder inspanning) gezien alle ervaringen in andere – ook professionele – omgevingen, bijvoorbeeld ziekenhuizen.
Wij zijn in de Rechtspraak voor een groot deel afhankelijk van de professionele partijen die in belangrijke mate bepalen hoe een proces verloopt. Wij rekenen, gezien de vele gesprekken die wij hebben gevoerd met vertegenwoordigers van die partijen, op hun medewerking en inzet om samen met de Rechtspraak te zorgen voor transparante en betrouwbare doorlooptijden. Als niet alleen de (medewerkers van de) rechtspraak maar ook de partijen die belang hebben bij de Rechtspraak, zich vol willen inzetten op de versnelling van de geschilbeslechting in Nederland dan weet ik zeker dat het vertrouwen in de Rechtspraak in Nederland behouden blijft of zelfs wordt verbeterd.
Tientallen collega’s hebben zich met veel energie ingezet om de eerste belangrijke stappen te zetten. Daarvoor ben ik hen veel dank verschuldigd en meer in het bijzonder de projectgroep en de stuurgroep. Het komt nu aan op het daadwerkelijk gaan doen. Dat wordt pas echt spannend. Ik reken op uw onvoorwaardelijke steun in het belang van de Rechtspraak!
Julia Mendlik
Voorzitter stuurgroep doorlooptijden
President rechtbank Midden-Nederland
