De gezinsadvocaat bestaat uit een koppel van een ervaren familierechtadvocaat en een gespecialiseerde gedragswetenschapper. Als duo combineren zij recht en zorg in gezinnen waar sprake is van een complexe echtscheidingsprocedure. Daarmee behartigt de gezinsadvocaat de belangen van het hele gezin, kinderen én ouders.

Vanuit rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Breda, is twee jaar lang een proef geweest in de regio hart van Brabant. Daaruit bleek dat de inzet van een gezinsadvocaat de-escalerend werkt, beter is voor kwetsbare kinderen, sneller is en bovendien goedkoper. Er is sprake van een toename van convenanten en een significante afname van rechterlijke interventies. Zie: Gezinsadvocaat: Kort en Krachtig (pdf, 4,4 MB)

Inmiddels worden er ook bij wijze van proef gezinsadvocaten ingezet in Den Bosch, met betrokkenheid van de rechtbank Oost Brabant. En er zijn plannen tot inzet in Amsterdam en IJmond.

Ook bij wijkrechtspraak Tilburg kunnen familiezaken aanhangig worden gemaakt. Daarbij vraagt de rechtbank aan advocaten en ouders om te kiezen voor een dialoogmodel en af te zien van de reguliere procedure, die ouders gemakkelijk kan verleiden tot het innemen van een escalerende proceshouding. Ouders hebben allereerst een gesprek met een regiefunctionaris, aangesteld door de gemeente. Aan de hand van dat gesprek wordt een risico-taxatie gemaakt. Voorafgaand aan de zitting organiseert de gemeente een multidisciplinair overleg, waarbij ook de advocaten aanwezig zijn. Naast de betrokkenheid van de advocaten die hun cliënten bijstaan, kan in zeer complexe zaken ook een gezinsadvocaat worden ingezet. Het project wordt, met steun van Justitie en de rechtspraak, wetenschappelijk geëvalueerd.

Familie- en jeugdrechter Cees van Leuven:
'We willen met de procesgang in de Wijkrechtspraak onderzoeken of het mogelijk is voor ouders en kinderen in complexe familiezaken tot een (nieuwe) route te komen die op breed draagvlak binnen rechtspraak, advocatuur, de ministeries van Justitie en Welzijn en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten kan rekenen. Een route die in de eerste plaats het welzijn van kinderen en hun ouders bevordert. Elementen die hun nut inmiddels hebben bewezen testen we nu door in een, zo mogelijk, alles omvattend model..'

Zie ook: Research Memoranda Nummer 3 / september 2023 - Verslag feitenonderzoek professionele ervaringen Gezinsadvocaat-procedure (pdf, 3,5 MB)

De procedure gezamenlijke toegang ouders bij de rechtbank Den Haag en Oost-Brabant, is een procedure waarin ouders van minderjarige kinderen zich samen met één deelnameformulier tot de rechter kunnen wenden bij onderlinge familierechtelijke juridische geschillen. Ouders worden in die procedure aangemoedigd om samen aan een oplossing te werken. De procedure is bedoeld voor ouders die uit elkaar willen gaan of al uit elkaar zijn, maar bij wie het niet lukt om afspraken met elkaar te maken over alle onderwerpen. Zoals over de zorg over de kinderen, alimentatie of verdeling van het huis. De proef is bedoeld voor ouders met kinderen jonger dan 18 jaar.