‘De bladeren vallen in onze dakgoot, en bij de buren, die daardoor laatst een lekkage hadden. Door die conifeer is het donker in huis en zijn de tuintegels vies en glibberig. De wortels duwen de tegels ook omhoog’, zegt mevrouw S. Dat die conifeer, den en berk bij hem óók voor het raam staan en hem het zicht óók ontnemen, vindt de buurman wel zo prettig. Geen uitzicht betekent ook geen inkijk. ‘Dan neemt-ie toch gordijnen?’, zegt mevrouw S. verontwaardigd. ‘Zoals u geen hinder van die bomen hoeft te dulden, mag uw buurman hechten aan zijn privacy’, vindt kantonrechter Jacobs.

Ruzies over bomen en heggen staan op nummer 1 in de burenruzie top 10. Dergelijke ruzies kunnen op straat en in de rechtbank danig uit de hand lopen, maar dat gebeurt vandaag niet in de Zuidzaal van de Amsterdamse rechtbank. De buren schudden elkaar zelfs keurig de hand. ‘Laten we hopen dat we er samen uitkomen. Het is al vervelend genoeg dat u hier als buren zit’, zegt de kantonrechter, die, ze maakt er geen geheim van, vandaag liever geen uitspraak doet. ‘Wellicht dat u er straks op de gang uitkomt.’

Dat de buren van 131 en 133 elkaar de keet niet uitvechten, wil niet zeggen dat ze onberoerd tegenover de Amsterdamse kantonrechter zitten. Ze tillen op hun eigen manier enorm aan de bomen. De conifeer staat op 10 centimeter van het voortuintje van de buurvrouw en de berk op 30 centimeter. Dat mag eigenlijk niet, want volgens artikel 542 van het Burgerlijk Wetboek mogen er geen bomen binnen 2 meter van de erfgrens staan. Kappen dus! Nee, want het mag wél als een boom al 20 jaar in die ‘verboden grond’ staat. De eigenaar van de boom moet dan wel kunnen aantonen dat de boom er al zo lang staat. De buurman woont sinds zijn geboorte (1965) op nummer 133. Eerst met zijn ouders, later met zijn moeder en sinds kort alleen. De dagvaarding van de buurvrouw plofte op de mat op de dag dat zijn moeder overleed. Hij kan zich niet herinneren dat de bomen er niet stonden. Maar ja, dat bewijst niets.

Gelukkig voor de buurman verklaren buren dat de bomen sinds het einde van de jaren 70 in zijn voortuintje staan. In het dossier zitten foto’s uit 1984. ‘Ik betwist dat die bomen er al zolang staan’, zegt de advocaat van de buurvrouw. ‘Wie zegt mij dat die foto’s uit die tijd zijn? Het is giswerk.’ ‘Kijk nou naar de auto’s in de straat, dan ziet u toch dat die foto lang geleden is genomen’, reageert de gemachtigde van de buurman lacherig. De advocaat van de buurvrouw is niet onder de indruk: ‘Ik ben geen autokenner, dat zegt mij niets. Als er nou een watermerk in die foto had gestaan.’

Heeft de buurvrouw aangetoond dat de buurman zit ‘te jokken’ in de rechtszaal en staan de bomen er minder dan 20 jaar? Kantonrechter Jacobs gelooft van niet. ‘Als je naar de auto’s in de straat kijkt, dan kun je aannemen dat die foto tientallen jaren oud is. We moeten ook praktisch blijven’, zegt ze. ‘Of wilt u dat ik de buren als getuige laat oproepen?’ Nee, dat hoeft ook niet. De eerste ronde is voor de buurman, maar de zitting is nog niet voorbij. Want de joekels die al tientallen jaren bij de buurman in de voortuin staan, zorgen wel voor narigheid voor de buurvrouw. Zoals gezegd: ze zorgen voor viezigheid, er komt weinig licht in huis, de tegels lijden eronder en de dakgoot raakt verstopt. ‘Ik moet er niet aan denken wat er met die bomen gebeurt als het deze zomer weer gaat stormen’, zegt de buurvrouw.

Burenruzies draaien 9 van de 10 keer om communicatie, of beter gezegd: het gebrek daaraan. Dat geldt ook voor de Amstelveense buren van 131 en 133. ‘Ik heb de laatste 2 jaar veel toenadering gezocht. Het was ook nooit de bedoeling om in de rechtszaal te belanden. Ik heb vaak aangebeld, laatst nog toen we de dakgoot zouden laten schoonmaken. Dat hoefde niet van de buurman. We lopen tegen een muur aan’, zegt de buurvrouw. Buurtbemiddeling en mediation waren niet welkom, erkent de buurman, maar dat heeft er vooral mee te maken dat zijn moeder slechter en slechter werd. Dat is jammer, en frustrerend voor de buurvrouw, maar de buurman kan niet tot bemiddeling worden verplicht, meent de rechter. Maar dat hij de dakgoot niet laat uitmesten, is onvergeeflijk, vindt ze. ‘U moet ervoor zorgen dat de dakgoot goed blijft.’ Gelukkig heeft de buurman een afspraak gemaakt voor onderhoud van de dakgoot.

De buurvrouw kan in het geweer gekomen tegen de hinder die ze heeft van de bomen in het voortuintje van de buurman, maar ze moet zich wel realiseren ‘dat ze de beperkte lichtinval erbij kocht’ toen ze 9 jaar geleden de woning aanschafte, aldus de rechter. Op een foto uit 2010 zijn de bomen goed te zien. ‘Ze zijn natuurlijk gegroeid’, vervolgt kantonrechter Jacobs. ‘Ik begrijp dat u daarvan hinder ondervindt, maar omdat zij er al langer dan 20 jaar staan, kan van kappen geen sprake zijn. Ik zie ook dat er allang niet is gesnoeid. Mijn voorstel is daarom dat een erkende hovenier de bomen onderzoekt en terugsnoeit tot hun omvang in 2010. Zou u daarmee kunnen leven?’ Wie garandeert haar dat de buurman zich aan die afspraak houdt? De buurvrouw: ‘We zouden hier niet zitten als hij de bomen structureel had teruggesnoeid.’ De kantonrechter heeft vaker met dit bijltje gehakt. ‘Dan maken we op deze zitting afspraken en houden we de procedure aan. U kunt op ieder moment de draad weer oppakken.’

De buurman en de buurman gaan de snikhete gang op om het snoeivoorstel van de kantonrechter te bespreken. Het lijkt er bij terugkeer in de Zuidzaal op dat ze elkaar gevonden hebben, maar de advocaat en de gemachtigde spreken elkaar onmiddellijk tegen. Er moet een onafhankelijke hovenier komen, maar wat die precies gaat doen? Met dat bijltje heeft kantonrechter Jacobs ook gehakt. Terwijl de buurtjes op de gang met elkaar in conclaaf gingen, heeft zij met de griffier een conceptovereenkomst opgesteld. De rechter is ook een regisseur. Voor de buurvrouw is belangrijk dat de bomen gesnoeid worden en dat er een stok achter de deur is, voor de buurman is belangrijk dat zijn bomen niet verdwijnen. De buren spreken af dat de buurvrouw een lijstje maakt met 3 erkende hoveniers, waaruit de buurman kan kiezen. Half augustus is de hovenier langs geweest en heeft hij snoeiadvies uitgebracht. De buren komen op 26 september weer naar de rechtbank om de kantonrechter bij te praten.

Lees hier meer 'Op de Rol'-verhalen.