Paniek onder de ‘amateurslagers’, die zich op de boerderij uit de voeten proberen te maken. 2 geslachte schapen worden naar een kalverhok gesleept. ‘Ik heb de foto’s in het dossier gezien. Je wilt niet weten wat er is er gebeurd’, zegt de Gelderse politierechter Rademaker. Boer Joop (54) en zoon Nico (20) moeten mee naar het politiebureau. Én ook Ahmed (65)*, die op heterdaad is betrapt bij het doorsnijden van de keel van een schaap. Er zijn dan al 5 schapen ritueel gedood en 36 wachten op hun noodlot. 

Joop, Nico en Ahmed zitten vandaag in zaal D van het Zutphense gerechtsgebouw tegenover de politierechter. Vader en zoon waren volgens officier van justitie Van Kooten aanstichters van het dierenleed en Ahmed bracht 2 schapen dat leed letterlijk toe. De economische politierechter wil om te beginnen weten wie op de boerderij in de Betuwe waarover gaat. ‘Ik begrijp dat vader de eigenaar van het bedrijf is en dat de zoon niet in loondienst is, maar dat er wel een taakverdeling is?’, vraagt politierechter Rademaker. Nico antwoordt: ‘Ik deed altijd de schapen en de geiten. Dat werk had ik overgenomen van mijn opa. Pa doet de melkkoeien. De schapen stonden op zijn naam maar hij heeft niets met schapen.’ 

Vader en zoon zouden op die 20ste juli van het vorige jaar niet alleen illegaal schapen hebben laten slachten, ze zouden een maand eerder al schapen niet of te laat hebben geregistreerd. De rechter: ‘Daar had u een reden voor, hè, en die heeft wellicht te maken met het offerfeest.’ Dat ziet Nico anders. ‘Het was heel druk op de boerderij en ik was gewoon te laat.’ De rechter: ‘Had u er belang bij om de schapen buiten de boekhouding te houden? Bijvoorbeeld omdat u ze illegaal wilde laten slachten?’ ‘Nee, dat kwam pas later’, antwoordt Nico. De rechter: ‘Maar tijdens een controle op 21 juni zagen inspecteurs van de NVWA dat schapen 3 oormerken droegen. Had dat niet te maken met de verkoop voor de rituele slacht?’ Nico: ‘Ja, die nummertjes wel.’ 

En al die tijd hield vader zich afzijdig van de schapen(handel). ‘Ik deed er helemaal niets mee.’ Politierechter Rademaker: ‘Het gebeurde op uw boerderij, formeel waren de schapen van u. Hebt u het idee dat u geen enkele verantwoordelijkheid droeg? Vader Joop: ‘Mijn zoon ging over de geiten en de schapen. Ik was er niet bij betrokken en ik voelde mij er ook niet verantwoordelijk voor.’ Rechter Rademaker: ‘Toen bij de controle op 21 juni bleek dat het niet in de haak was met de schapen, wat hebt u toen gedaan?’ Vader: ‘Ik heb gezegd dat het zo niet moest doorgaan, maar dat heeft dus weinig geholpen.’ De rechter: ‘Uw zoon heeft geen boodschap aan wat zijn vader zegt? ‘Nee, hij had er niet echt een boodschap aan.’

Nico plaatst in de aanloop naar het offerfeest een advertentie: Wie rammen nodig heeft kan een afspraak met mij maken. ‘We zaten financieel heel slecht en ik hoopte wat te kunnen bijverdienen. Ik kreeg 150 euro voor een schaap. De kopers kwamen op het bedrijf en dan werden de schapen gemerkt’, zegt Nico. ‘Hebt u daar nog met elkaar over gepraat?’, vraagt de economische politierechter. Nico: ‘Hij zei dat ik het niet moest doen, maar ik doe meestal mijn eigen zin.’ Vader Joop wist dat de schapen zouden vertrekken voor de rituele slacht, maar wist volgens eigen zeggen niet dat dit op zijn eigen boerderij zou gebeuren. ‘Dat wist ik pas toen de politie een inval deed. Blijkbaar ben ik te gemakkelijk geweest.’

Ahmed kocht bij zoon Nico in de Betuwe 2 schapen voor de rituele slacht. ‘Het was voor eigen gebruik, voor de familie. Ik wilde het schaap zelf op die boerderij slachten.’ Politierechter Rademaker: ‘U wist dat u daar geen schaap ritueel mocht slachten, toch deed u het.’ Ahmed: ‘Ik heb geen werk en mijn zoon ook niet. Een slachthuis is 2 keer zo duur, en dat kan ik niet betalen. Het was de eerste keer en ook meteen de laatste keer.’

Nico had zich niet verdiept in de regels over rituele slacht. ‘Maar ik wist wel dat het niet mocht. Om het lijden van het beest, zeg maar.’ De politierechter: ‘Rituele slacht mag alleen bij gecontroleerde slachthuizen. Een schaap moet daar vaststaan in een soort kooi, zijn hals moet geschoren zijn. Met een snede door beide halsslagaders bloedt het dier dood. Dat gebeurde bij u niet. U hield het schaap vast en dan mocht de koper met zijn mes de hals doorsnijden. Geeft u als schapenhouder helemaal niets om het dierenwelzijn? ‘Een ziek beest doet meer met je’, reageert Nico. ‘Maar als ik terugkijk had ik het niet moeten doen. Ik ben ook gestopt met de geiten en de schapen.’

Kippen

Hoe kan het nou dat vader niet wist dat er op zijn bedrijf schapen werden geslacht, vraagt officier van justitie Van Kooten zich af. ‘In juni was er een melding dat er iedere week schapen werden geslacht door mannen in schorten. Er waren meer meldingen over illegale slacht op de boerderij. Er stonden personen op de uitkijk en rondom de boerderij stonk het naar rottend slachtafval. Die melding was de aanleiding voor de controle in juni. Er gebeurde toch van alles op uw bedrijf?’ Zoon Nico weet hoe het zit. ‘Ik slachtte altijd kippen en dan droeg ik een schort. Of er mensen op de uitkijk stonden, durf ik niet te zeggen.’

Vader en zoon hebben gerommeld met het aanmeldingssysteem voor schapen (121 schapen zijn bijvoorbeeld dood gemeld, maar niet opgehaald door het destructiebedrijf) en ze hebben volgens de officier van justitie ‘bewust en nauw samengewerkt’ bij een ‘dieronvriendelijke en onhygiënische slachtpartij.’ ‘De zoon trekt alle verantwoordelijkheid voor de slacht naar zich toe. Dat begrijp ik, maar het gaat niet op. Ik geloof niet dat de vader niet in staat was om de praktijken van zijn zoon een halt toe te roepen.’ Officier Van Kooten vindt dat zoon Nico een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van 3 maanden verdient. Vader verdient een geldboete van 5.000 euro, waarvan 2.000 euro voorwaardelijk. Ahmed zou een boete van 500 euro moeten betalen, waarvan 250 euro voorwaardelijk. 

Vader had geen bemoeienis met de geiten en schapen. ‘Hij heeft ook nadrukkelijk afstand genomen van de activiteiten van zijn zoon’, zegt advocaat Kroon. ‘Hij heeft zijn zoon meerdere malen gewaarschuwd.’ Vader en zoon hebben daarom ook niet bewust en nauw samengewerkt. ‘Er kan hooguit worden gesproken van medeplichtigheid.’ Zo ziet politierechter Rademaker het ook. Vader en zoon hebben een potje gemaakt van het registratiesysteem voor schapen, en daar zijn ze beiden verantwoordelijk voor, aldus de rechter. De grote vraag is of vader ook aansprakelijk is voor de slachtpartij op 20 juli. ‘Ik zie bewuste en nauwe samenwerking bij de handel in schapen, maar die zie ik niet bij de slacht. Daar zie ik medeplichtigheid.’ De rechter geeft zoon Nico een werkstraf van 240 uur, waarvan 120 uur voorwaardelijk. ‘U was de spil.’ Een voorwaardelijke gevangenisstraf gaat de rechter te ver. Vader verdient een geldboete van 5.000 euro, waarvan 3.000 euro voorwaardelijk. Ahmed krijgt een boete van 500 euro, waarvan 250 euro voorwaardelijk.

* Dit zijn niet hun echte namen.

Lees hier meer 'Op de Rol'-verhalen.