Wat gaan we nou beleven? De ‘stille’ checkt het kentekennummer en komt erachter dat de man in de auto helemaal niet bij de politie werkt. Agenten zoeken de nepagent later op in een hotel in Beekbergen, waar hij op dat moment bivakkeert. Ze stuiten in zijn hotelkamer op politiekleding. ‘Gekocht bij AliExpress’, zegt Michael (45).* Met opdrukken van de FBI en Police. Maar er zitten ook officiële Nederlandse politiespullen tussen: twee politiepolo’s, een kogelwerend vest. In zijn auto vinden de agenten meer vesten en ook politiepetten. En blauw-rode ledverlichting. Michael had geen kwade bedoelingen, hij vond het gewoon ‘gaaf’ om te doen alsof hij politieagent was, biecht hij op. Dat mag niet. Hij zit een dag in de politiecel.

Michael had vandaag graag acte de présence gegeven in de Zutphense Kleinrensinkzaal, zegt zijn raadsvrouw, maar al die aandacht leek hem niet goed voor zijn gezondheid. ‘Jammer, want ik had mijnheer graag wat willen vragen over deze niet alledaagse zaak’, reageert politierechter Bögemann. (Er zijn uitzonderingen, maar in principe hoeft een verdachte ook niet in de rechtszaal te verschijnen.) Officier van justitie Rajcivic verwijt Michael niet alleen dat hij een ‘misdrijf tegen het openbaar gezag’ heeft gepleegd door ‘onderscheidingstekens’ te dragen die behoren bij een ambt (politieagent) dat hij niet bekleedt, hij wist ook dat hij gestolen politiespullen had gekocht. Ze waren bij een transportbedrijf, dat ook aan de politie levert, van een ‘pallet gevallen’. Michael was er gaan kijken en had voor 100 euro wat politiespullen en voor 75 euro een kogelwerend vest gekocht. Toen de politieagenten hem vroegen waarom hij daarmee pontificaal in zijn auto zat, antwoordde Michael: ‘Dat deed ik om foto’s van mijzelf te maken, die ik op social media zet. Ik wilde niet op mensen afstappen, het ging mij om de likes.’

Michael was er in die dagen, begin vorig jaar, slecht aan toe. Zijn moeder was plotseling overleden, hij was zijn baan kwijtgeraakt en hij woonde een tijdje in zijn auto. De fles was zijn beste vriend. In een Gelders zorgcentrum vond hij uiteindelijk een honk en daar knapte hij op, rapporteert de reclassering. ‘Op alle gebieden gaat het nu beter met hem’, constateren de adviseurs over daders en verdachten. Michael heeft inmiddels eigen woonruimte en gaat vrijwilligerswerk doen. Contact met de reclassering is niet nodig, Michael heeft genoeg begeleiding. Mooi dat hij de weg omhoog heeft gevonden, maar de aankoop van gestolen politiespullen en de verkleedpartij kunnen nog steeds niet door de beugel, vindt officier van justitie Rajcivic. Michael heeft zich schuldig gemaakt aan opzetheling: hij wist dat de politiespullen gestolen waren. ‘Hij wist dat het foute boel was.’ Dat Michael geen snode plannen had maar zichzelf gewoon ‘gaaf’ op de foto wilde zetten mag zo zijn, door in het openbaar voor politieagent te spelen zette hij volgens de officier wel het vertrouwen van het publiek in de politie op het spel. Omdat zij er niet op vertrouwt dat Michael zich niet weer gaat verkleden, vraagt ze een taakstraf van 80 uur, waarvan de helft voorwaardelijk.

Raadsvrouw Batavier vindt dat Michael zou moeten worden vrijgesproken voor zijn verkleedpartij en dat hem geen opzetheling verweten kan worden, hooguit schuldheling (dat is wanneer je kon vermoeden dat het spul gestolen was, maar dat niet wist). ‘Mijn cliënt heeft de reclassering verteld dat hij niet wist dat hij originele politiekleding kocht. Pas later heeft hij bij de politie gezegd dat hij het wel had kunnen vermoeden.’ De raadsvrouw beklaagt zich erover dat het proces-verbaal van de heimelijke dienst niet in het dossier zit. ‘Alleen daarom al moet vrijspraak volgen. We kunnen niet lezen wat de heimelijke dienst heeft waargenomen en heeft opgeschreven.’ Als de politierechter het daarmee oneens is, dan zou ze onderscheid moeten maken tussen politiekleding dragen en politiekleding voeren. ‘Mijn cliënt heeft met niemand op de parkeerplaats gesproken. Hij heeft zich daar niet voorgedaan als politieagent. Hij maakte in zijn auto foto’s van zichzelf. Kortom: mijn cliënt heeft de kleding gedragen, niet gevoerd.’

Wat Michael deed moeten we van raadsvrouw Batavier zien in het licht van zijn persoonlijke misère. Inmiddels heeft hij zijn leven weer redelijk goed op orde, reden waarom de reclassering niet verwacht dat hij weer aan een verkleedpartij zal beginnen. Raadsvrouw Batavier: ‘Mijn cliënt zegt dat hij zich nooit heeft willen voordoen als politieagent, hij wilde alleen likes verzamelen. Daar zou u rekening mee moeten houden. Het is nooit zijn bedoeling geweest om als agent verkleed een overval te plegen.’ Al met al zou een taakstraf van 20 uur billijk zijn, mogelijk geheel voorwaardelijk, concludeert de raadsvrouw.

De politierechter is het op alle punten oneens met de raadsvrouw. Michael wist dat hij gestolen spullen kocht, en dat is de zwaardere vorm van heling. 'Dat maak ik op uit zijn verklaringen bij de politie. Hij is daar ook heel open over geweest. Mijnheer wist goed waarmee hij bezig was.' Dat het proces-verbaal van de heimelijke dienst niet in het dossier zit, vindt politierechter Bögemann niet onoverkomelijk. 'De politie heeft op ambtseed opgeschreven wat zij in het proces-verbaal van de heimelijke dienst hebben gelezen. Bovendien wijkt dat niet af van wat de verdachte daar zelf over heeft verteld.' En ten slotte het dragen of voeren van politiekleding. De Gelderse politierechter: 'Mijnheer draagt op een openbare parkeerplaats in zijn auto politiekleding. Dat ziet de politie. De foto's die hij zelf heeft gemaakt zitten in het dossier. Wat mij betreft is dat voeren. Het viel genoeg op om er actie op te ondernemen.' De Gelderse politierechter geeft Michael een taakstraf van 40 uur. 'En daar laat ik het bij, gebaseerd op wat de reclassering zegt. Mijnheer wordt vrijwillig begeleid, er hoeven geen bijzondere voorwaarden te komen.'

* Dit is niet zijn echte naam.

Lees hier meer Op de rol-verhalen.