Buurman Joop* heeft camera’s opgehangen – voor en achter – om de buren Paul en Hetty* te bespioneren. Zeggen Paul en Hetty. Ze worden ook uitgescholden en gepest door Joop en zijn zoon, zeggen ze. ‘Paul wordt door de zoon van zijn buurman bijvoorbeeld met naam en e-mailadres opgegeven voor allerlei dating- en pornosites’, meent hun advocaat Charles Hofmans.

Onderdeel van de bonje zijn de videocamera’s van buurman Joop. De buurman kijkt volgens Paul en Hetty rechtstandig hun achtertuin binnen, en vanuit zijn keuken kan hij bijhouden wie bij hen komt en gaat. Advocaat Hofmans: ‘Mijn cliënten hebben niets tegen beveiligingscamera’s, ze hebben ze zelf ook, maar dit gaat te ver. Ik zie geen legitieme reden om de camera’s op die manier te plaatsen. Mijn cliënten zien er een intimidatiemiddel in. Ze hebben geprobeerd om in overleg tot een oplossing te komen, maar dat is niet gelukt.’ En dus moeten de camera’s maar op last van de rechter verdwijnen. Om dat voor elkaar te krijgen zijn ze vandaag naar het gerechtsgebouw aan het Stationsplein in Lelystad gekomen. Foto’s van de loerende camera’s hebben ze meegenomen. Buurman Joop is er ook. 

Bij de buren naar binnen kijken? Hoe komen ze erbij, zegt Joop in Enquêtekamer 1 tegen de voorzieningenrechter. En intimideren? ‘De pot verwijt de ketel.’ Over de camera die vanuit zijn keuken naar de buren loert, kan Joop kort zijn: die doet het niet. ‘Het is een dummy-camera. De auto van mijn vrouw is voor de deur bekrast. Die camera in de keuken is gericht op de auto, maar is niet aangesloten. Er zit geen stekker aan.’ De rechter: ‘U zegt: het is een dummy-camera. Daarvan weten we: hij doet het niet. Maar dit is dus een echte camera, die het niet doet.’ Zo is het. En ook al zou de camera het doen, dan nog zou Joop niets kunnen zien bij de buren. ‘Ze hebben in hun voortuin een boom van ik denk drie bij drie meter. Het staat helemaal vol.’

En dan de camera in de achtertuin. Joop: ‘Die hangt er puur voor de beveiliging. Ik heb het gevoel dat mijn buurvrouw een beetje van het padje is. Een paar maanden geleden is er ‘s ochtends een baksteen door mijn keukenraam gegooid. Ik kan niet bewijzen dat de buren dat hebben gedaan, maar ik voel mij niet veilig. Ik word geïntimideerd. De camera die op de achtertuin staat gericht is net als de camera in de keuken een afschrikmiddel.’ ‘Die camera doet het wel?’, vraagt de rechter. Ja. ‘En waar is hij op gericht?’ Joop: ‘Op de schutting. De buren hebben een nieuwe schutting neergezet. Ik zie alleen het dak. Ik denk dat we onze tijd verdoen. Ik bescherm gewoon mijn eigendommen.’

De camera van buurman Joop is echt gericht op hun huiskamer. Hij heeft niet voor niets een schutting van 2 meter neergezet (‘hoger mag niet’), zegt Paul. ‘Maar als ik de woonkamer uitkom, kijkt die camera nog steeds recht in mijn gezicht.’ ‘Het probleem is: ik kan op de foto’s wel zien dat er een camera hangt, maar ik zie niet wat de camera ziet’, reageert rechter Berendsen. Paul: ‘U hebt een foto van de camera die we hebben gemaakt vanuit onze woonkamer. Op die foto kijkt u in de lens van de camera. Dat houdt in dat hij mij ook kan zien.’ En die steen heeft hij niet bij de buren naar binnen gegooid. ‘Dat is zo min’. ‘Het gaat om meer dan alleen de camera’s, hé?’, constateert de rechter. ‘U woont naast elkaar. Ik zou denken: is het niet beter om te werken aan een betere verstandhouding?’ Paul: ‘Dat hebben we geprobeerd. We hebben de wijkagent ingeschakeld. Die werd uitgelachen. We hebben bemiddeling geprobeerd. Daar is niet op gereageerd. We zijn ten einde raad.’

‘Praten heeft geen zin’, reageert buurman Joop. ‘Het is gewoon over’. ‘Het was mooi geweest als we een wapenstilstand hadden kunnen sluiten, maar dat zit er niet in’, merkt de voorzieningenrechter op. ‘Ik beperk mij daarom tot de camera’s. Die zijn toegestaan, maar ze mogen geen overlast veroorzaken en ze mogen de privacyregels niet overtreden. Als camera’s zijn gericht op de tuin van de buren, dan is er een probleem. Maar ik moet dat wel kunnen vaststellen. En dat kan ik niet. Dus … ‘Ik kan u wel laten zien wat de camera nu ziet’, oppert Joop. De rechter: ‘Ik dacht eraan om de zitting te verplaatsen naar uw huis om een kijkje te nemen.’ Joop: ‘Dat hoeft niet, ik kan het u laten zien op mijn telefoon.’ Joop toont de beelden; de rechter kijkt, net als buurman Paul en diens advocaat. Ze praten over de schutting, over de slaapkamer. ‘Ik kan de camera ook draaien’, zegt buurman Joop. ‘Dus het is een beweegbare camera, die u kunt bedienen vanaf uw telefoon?’ 'Ja.' 

Na de beelden gezien te hebben, concludeert de rechter ‘dat met de camera iets meer te zien is dan enkel uw eigen tuin’. Joop: ‘Dat heb ik ook net gezien, ja.’ De rechter: ‘Je ziet de schutting en de slaapkamerramen van de buren. Als u de camera lager hangt is het probleem misschien opgelost.’ Joop: ‘Ik mag mijn eigendommen toch wel beveiligen? Sinds de camera op de schutting staat gericht, is er niets overheen gegooid. Daarvoor was het kommer en kwel. Ik wil de camera best laten zakken. Dan staat hij niet op de slaapkamer en de woonkamer gericht.’ De rechter: ‘Het lastige is dat de camera kan bewegen. U kunt ermee doen en laten wat u wilt.’ Buurman Paul besluit: ‘Het probleem is opgelost als de buurman de camera aan de andere kant van de schuur hangt. Dat wil hij niet, want dat schijnt esthetisch niet verantwoord te zijn.’

Rechter Berendsen heeft genoeg gehoord en gezien. Hij besluit 2 weken later dat Joop de camera binnen 48 uur na ontvangst van het vonnis van de schuur in de achtertuin moet halen. Om er zeker van te zijn dat Joop die camera niet ergens anders in de tuin ophangt, verbiedt de rechter hem sowieso een beweegbare camera op te hangen met zicht op de buren. Houdt Joop zich niet aan de uitspraak, dan moet hij iedere dag 100 euro betalen, tot een maximum van 5.000 euro. Deze dwangsom vindt de rechter nodig, omdat Joop ‘in het verleden de camera’s na een eerste verzoek niet wilde verwijderen/verplaatsen’. Omdat Paul niet kan aantonen dat Joops camera in de keuken draait en loert, mag die blijven staan.

* Dit zijn niet hun echte namen.

Lees hier meer 'Op de Rol'-verhalen.