Rechter op locatie
De zaak belandde bij de Overlegrechter, en die besloot om ter plekke een kijkje te nemen. Erik Koster: “Als Overlegrechter ga ik vaak op locatie. Enerzijds om me een goed beeld van de situatie te vormen, maar vaak kan ik door een opmerking of gerichte vraag al laten doorschemeren waar de zaak juridisch heengaat. De ervaring leert dat partijen dan vaak zelf al in gesprek gaan om tot een oplossing te komen.
In dit geval bleken de twee heren des huizes redelijk handig te zijn. Nog tijdens het bezoek bedachten ze een technische oplossing waarbij het raam wel verder open kon, maar waarbij een raamwerk ervoor zorgde dat niet in de tuin en de badkamer kon worden gekeken.” Een typische overlegoplossing “in der minne”, die minder snel was ontstaan als de zaak in de rechtszaal was behandeld door een gewone rechter. “Een paar dagen later ontving ik van één van de partijen een mail met een foto, hoe het was geworden”, vertelt Koster trots.
Burenruzies
De meeste zaken die bij de Overlegrechter belandden zijn burenruzies. Maar ook arbeidsgeschillen, huurkwesties of consumentenzaken lenen zich voor deze vorm van rechtspraak. “De gemene deler is dat partijen echt een oplossing willen, en ook in overleg willen om daar samen met de rechter naar te zoeken.", duidt Koster. “Deze toegankelijke en informelere vorm van rechtspraak leent zich bij uitstek voor dat soort zaken, mits ze niet gecompliceerd zijn. Vaak zien we dat – wanneer partijen samen een oplossing vinden in een geschil – ook andere kleine ergernissen tussen partijen als sneeuw voor de zon verdwijnen."
De Overlegrechter is heel toegankelijk. Het is niet nodig om een dagvaarding in te dienen, zoals bij een normale rechtszaak. Het invullen van een formulier is voldoende. Meer informatie, en het aanmeldformulier vind u op onze website.
Te hoge verwachtingen
Toch kunnen de verwachtingen van de Overlegrechter ook te hoog gespannen zijn. “Sommige kwesties zijn te complex of de standpunten te onrealistisch om tot een voor alle partijen aanvaardbare oplossing te kunnen komen. Dan komt toch de gewone kantonrechter weer in beeld", legt Koster uit. “Ook verwachten partijen soms dat ik als Overlegrechter een soort juridisch adviseur ben die hun zaken even juridisch komt fixen. Maar dat ben ik niet, ik blijf een rechter die goed luistert naar wat partijen vertellen en daarover uiteindelijk recht spreekt. Voor juridisch advies kunnen mensen terecht bij een advocaat of het Juridisch Loket. Het is heel verstandig om je eerst juridisch te laten informeren voordat je een beroep op de rechter doet."
Het succes van deze toegankelijke vorm van rechtspraak leidt er toe dat wordt nagedacht hoe we deze vaker kunnen inzetten. Onder de werktitel Nabijheidsrechter wordt onderzocht of de rechtsvorm in de toekomst vaker actief kan worden aangeboden bij bepaalde type conflicten. Daarbij komt er ook meer dwang op de tegenpartij te liggen om mee te doen. Nu ligt het initiatief nog bij partijen zelf. Naast particulieren zelf worden veel zaken aangedragen door rechtsbijstandsverzekeraars, mediators en advocaten of juridisch adviseurs. Een zaak komt alleen voor de Overlegrechter als de tegenpartij ook wil meewerken.