Afgelopen najaar kon het college van B en W van Baarle-Nassau de bouw van een opslagplaats voor vuurwerk door een Belgische ondernemer niet tegengaan. Het bestemmingsplan maakt de opslag van vuurwerk in Baarle-Nassau namelijk mogelijk. De gemeenteraad was hier niet blij mee. De bouwvergunning was nog niet afgegeven, of een andere Belgische vuurwerkondernemer meldde zich. Original Fireworks uit Maaseik wilde in de Smederijstraat, op 20 meter van de grens met Baarle-Hertog, een bewaarplaats bouwen voor minder dan 10 duizend kilo consumentenvuurwerk. Het college van Baarle-Nassau weigerde nu wél de vergunning te verlenen omdat de opslagplaats in een bedrijfsverzamelgebouw zou komen. Original Fireworks tekende bezwaar aan. De bezwaarschriftencommissie van de gemeente oordeelde dat het verzoek van Original Fireworks niet geweigerd had mogen worden, maar daar had het college geen boodschap aan en verklaarde in september van dit jaar het bezwaar van Original Fireworks ongegrond.

‘Daarmee bent u het niet eens en daarom hebt u beroep ingesteld’, zegt bestuursrechter Linda van Ginneken op 3 oktober in zittingszaal EK5 van het Bredase gerechtsgebouw tegen de 2 vertegenwoordigers van Original Fireworks. ‘De vergunning had niet geweigerd mogen worden’, aldus de gemachtigde van de Belgische vuurwerkgroothandel Albert van der Linden. Niet het college maar een afdelingshoofd van de gemeente heeft volgens hem het besluit genomen. Een besluit dat niet eens op de besluitenlijst van B en W staat. ‘Ik vraag mij af of het college ons verzoek wel heeft gezien.’ Juridisch medewerker Hanneke van der Borst van de ABG-gemeenten (Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Gilze en Rijen) was erbij toen het college besloot het verzoek van Original Fireworks af te wijzen, maar waarom de beslissing niet in de besluitenlijst staat, weet ze niet. ‘Het college heeft het besluit genomen, maar het is tegen de gewoonte ondertekend door een afdelingshoofd. Dat was verkeerd.’

Eigenlijk is deze technische woordenwisseling een achterhoedegevecht. Niemand die dat beter weet dan de bestuursrechter. Rechter Van Ginneken gaat verder met de hoofdzaak: ‘In de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht staan de toetsingskaders voor een bouwvergunning. Bouwbesluit- en verordening, welstand en bestemmingsplan. Als een verzoek daaraan voldoet, dan móet de vergunning worden verleend. Als ik u vraag op basis van welke weigeringsgrond in deze wet de vergunning is geweigerd, wat zegt u dan?’ Juridisch medewerker Hanneke van der Borst: ‘Die is er niet.’ De rechter: ‘Als het college denkt dat de veiligheid in het geding is, dan zou ik het Vuurwerkbesluit hebben gebruikt en niet een bouwvergunning hebben geweigerd’, vervolgt rechter Van Ginneken. (Het Vuurwerkbesluit is een algemene maatregel van bestuur uit 2002 die regels stelt voor consumenten- en professioneel vuurwerk, red.) ‘Het verzoek van Original Fireworks past ook binnen het Vuurwerkbesluit’, zegt de juridische medewerker van de ABG-gemeenten eerlijk.

‘Het verzoek van Original Fireworks voldoet aan het Vuurwerkbesluit, maar toch voldoet het volgens het college niet. Waarom niet?’, wil de bestuursrechter van juridisch medewerker Van der Borst weten. We zijn bij de essentie van de zaak beland. Een juridisch steekhoudende onderbouwing voor de weigering om Original Fireworks te laten bouwen is er niet, weet ook Hanneke van der Borst: ‘Het college heeft het gevoel dat de vuurwerkopslag niet veilig is. Er is veel commotie in het dorp en in de gemeenteraad geweest over vuurwerkopslag. De raad wil geen vuurwerkopslag in de bebouwde kom en heeft het college om maatregelen gevraagd. Daarom weigert het college de omgevingsvergunning en houdt het daaraan vast.’ De bestuursrechter: ‘Het college heeft dus een besluit genomen op grond van gevoel. Om een voorschotje te nemen op de uitspraak, u weet wel welke kant het opgaat, hè?’ Dat weet juridisch medewerker Van der Borst. ‘En dat weet het college ook. Ik kan wel een mooi verhaal houden en vertellen waarom het college denkt dat deze opslag niet veilig is, maar dat is geen weigeringsgrond.’

Bestuursrechter Van Ginneken heeft 5 minuten nodig om te delibereren met de griffier, en doet daarna onmiddellijk uitspraak. ‘De omgevingsvergunning had gewoon verleend moeten worden; daarin had het college geen vrijheid. Het gevoel van het college dat de veiligheid niet gegarandeerd kan worden, maakt dat niet anders. Er zijn andere grondslagen om de risico’s van vuurwerkopslag te beoordelen.’ Aldus concludeert de bestuursrechter dat het beroep van Original Fireworks gegrond is en herroept ze ook het primaire besluit van het college. Is Original Fireworks daarmee terug bij af? Nee, want omdat de rechter de primaire beslissing van B en W van Baarle-Nassau herroept, is niet op tijd op de aanvraag van Original Fireworks beslist en is deze automatisch van rechtswege verleend. Het college van Baarle-Nassau kan wel in beroep.