Laden...

Pseudonimiseringsrichtlijn

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksHome > Uitspraken > Pseudonimiseringsrichtlijn

Inleiding

Het doel van deze richtlijn is aan te geven welke personen en gegevens gepseudonimiseerd moeten worden bij publicatie van een rechterlijke beslissing op rechtspraak.nl teneinde de privacy van deze personen te beschermen. Zie voor meer achtergrondinformatie de "Totstandkoming richtlijn".

Pseudonimisering

Algemeen uitgangspunt: Alle gegevens die een natuurlijke persoon, natuurlijke persoon bij een rechtspersoon of samenwerkingsverband direct identificeren moeten worden gepseudonimiseerd.

1. Natuurlijke personen*:

  1. De gegevens van natuurlijke personen die procespartij zijn worden gepseudonimiseerd;
  2. De gegevens van natuurlijke personen die betrokken zijn in de procedure worden gepseudonimiseerd;
  3. De gegevens van natuurlijke personen die professioneel bij de procedure zijn betrokken worden niet gepseudonimiseerd;
  4. De gegevens van natuurlijke personen in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) worden gepseudonimiseerd;
  5. De gegevens van natuurlijke personen in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) én handelend in de uitoefening van een specifieke functie worden niet gepseudonimiseerd.

*Onder natuurlijke personen worden tevens verstaan overleden personen. De gegevens van overleden personen worden gepseudonimiseerd.

2. De gegevens van rechtspersonen en overheidsorganisaties (bestuursorganen) worden niet gepseudonimiseerd (let op: uitzondering afhankelijk per rechtsgebied);

3. De gegevens van samenwerkingsverbanden worden gepseudonimiseerd;

4. De gegevens van openbare lichamen en publiekrechtelijke instanties worden niet gepseudonimiseerd.

De te pseudonimiseren gegevens worden vervangen door neutrale termen, die aangeven welke rol een partij is het proces had. In alle gevallen worden vervangingen en/of weglatingen tussen blokhaken […] gezet om aan te geven dat de originele tekst is gewijzigd.
 
Elke categorie kent zijn eigen uitzonderingen, welke hieronder nader met voorbeelden worden uitgewerkt.

Natuurlijke personen

Ad 1a. Gegevens van natuurlijke personen die procespartij zijn

De gegevens van natuurlijke personen die procespartij zijn worden gepseudonimiseerd:

  • Vervang de persoonsnaam van een procespartij door bijvoorbeeld [eiser], [verweerder], [appellant], [geïntimeerde], [verzoeker], [gedaagde], [verdachte], [belanghebbende], etc.
  • In het personen- en familierecht worden verzoeker en verweerder aangeduid met bijvoorbeeld [de man], [de vrouw], [vrouw 1], [vrouw 2] etc.
  • Vervang de naw-gegevens door [adres], [woonplaats];
  • Vervang de verblijfsplaats van gedetineerden door [verblijfsplaats].
  • Vervang de volledige geboortedatum door het geboortejaar. Het geboortejaar moet blijven staan, omdat leeftijd bij de beoordeling van een uitspraak relevant kan zijn. De gespeudonimiseerde versie ziet er dan bijvoorbeeld zo uit: [geboortedatum] 1989.
  • Vervang identificatienummers door een omschrijving van het nummer. Het burgerservicenummer door [BSN], het strafrechtketennummer door [SKN-nummer], het Vreemdelingennummer door [V-nummer], het IND-nummer door [IND-nummer], het LURIS-nummer door [LURIS-nummer] en het CRV-nummer door [CRV-nummer].

Ad 1b. Gegevens van natuurlijke personen die betrokken zijn in de procedure 

De gegevens van natuurlijke personen die betrokken zijn in de procedure worden gepseudonimiseerd

  • Vervang de persoonsnaam van personen die genoemd worden in de uitspraak in [medeverdachte], [getuige], [slachtoffer], [dochter van de man], [boekhouder van verdachte], [dochter van eiser] etc.;
  • Vervang alle gegevens die kunnen leiden tot identificatie van deze personen, zoals [kentekennummer], [telefoonnummer], [adres slachtoffer], [beroep getuige], [kennis], etc.

Ad 1c. Gegevens van natuurlijke personen die professioneel bij de procedure zijn betrokken

De gegevens van personen wiens werk het is om recht te spreken, cliënten bij te staan, te adviseren, te tolken, etc. blijven ongepseudonimiseerd in de uitspraaktekst staan. Dat betekent dat namen blijven staan van:

  • rechters (ook als zij in een procedure gewraakt worden of zich verschonen)
  • advocaten en gerechtsdeurwaarders, professioneel gemachtigden
  • tolken, deskundigen, adviseurs, psychiaters, psychologen

Uitzonderingen

  • Verbalisanten en penitentiaire-inrichtingswerkers in strafzaken worden gepseudonimiseerd als [verbalisant] of [penitentiaire inrichtingswerker]; medewerkers van Jeugdzorg als [medewerker Jeugdzorg]; medewerkers van de Belastingdienst als [inspecteur] of als [medewerker belastingdienst]; GGZ-medewerkers als [medewerker GGZ].
  • Niet-professionele gemachtigden worden gepseudonimiseerd, wanneer de gegevens rechtstreeks leiden naar de naam van de procespartij. Bijvoorbeeld als in de uitspraak staat ‘de echtgenoot treedt op als gemachtigde’, dan wordt dat [gemachtigde].

Ad 1d. Gegevens van natuurlijke persoon in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan)

De gegevens omtrent een natuurlijke persoon in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) worden gepseudonimiseerd. Zo moeten bijvoorbeeld de namen van directie, bestuursvertegenwoordigers of medewerkers van de rechtspersoon worden vervangen door hun rol in het proces (zie 1a en 1b).

Ad 1e. Gegevens van natuurlijke persoon in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) én handelend in de uitoefening van een specifieke functie

De gegevens omtrent een natuurlijke persoon in dienst van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) én handelend in de uitoefening van een specifieke functie, worden niet gepseudonimiseerd. Zo moeten bijvoorbeeld de namen van een gemachtigde, accountant, verzekeringsgeneeskundige of sociaal rechercheur blijven staan.

Rechtspersonen en overheidsorganisaties (bestuursorganen)

Civiel recht

Gegevens van rechtspersonen en overheidsorganisaties (bestuursorganen) worden niet gepseudonimiseerd, tenzij de naam van de rechtspersoon direct verwijst naar de voor- en/of achternaam van een natuurlijke persoon die daardoor direct herleidbaar is of de naam van de rechtspersoon wordt genoemd in het kader van een strafzaak. Een uitspraak waarbij een verzoek of eigen aangifte tot faillietverklaring of een verzoek tot surseanceverlening van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) wordt afgewezen, en een uitspraak in het kader van een akkoord dat wordt voorbereid en aangeboden in een besloten akkoordprocedure buiten faillissement wordt wel gepseudonimiseerd. De vorm van de rechtspersoon blijft staan (bv, nv, Inc. etc.).

Bestuursrecht

Gegevens van rechtspersonen en overheidsorganisaties (bestuursorganen) worden niet gepseudonimiseerd, tenzij deze herleidbaar zijn tot een natuurlijk persoon of indien sprake is van een punitieve sanctie, zoals het opleggen van een bestuurlijke boete. Bijvoorbeeld bij het opleggen van een boete op grond van de Wet Arbeid Vreemdelingen of op grond van de Arbeidsomstandighedenwet.

Belastingrecht

Voor belastingzaken gelden bijzondere voorschriften ter bescherming van persoonlijke en financiële gegevens van belastingplichtigen (art. 27g, 30 en 67 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen). In belastingzaken worden de gegevens van rechtspersonen gepseudonimiseerd. De vorm van de rechtspersoon blijft staan (bv, nv, Inc. etc.). Gegevens van banken, verzekeringsmaatschappijen, brancheorganisaties, beursgenoteerde vennootschappen mogen blijven staan, tenzij zij belanghebbende zijn.

Strafrecht

In strafrechtelijke uitspraken worden gegevens van rechtspersonen die verdacht zijn gepseudonimiseerd, met uitzondering van bedrijven die een monopoliepositie hebben. Bedrijven die in strafzaken gepseudonimiseerd dienen te worden en die klagen ex. art. 552A WvSv dienen ook dan gepseudonimiseerd te worden.

Openbare lichamen en andere publiekrechtelijke instanties

Openbare lichamen en andere publiekrechtelijke instanties zoals zelfstandige overheidsorganisaties (bestuursorganen) en rechtspersonen met een wettelijke taak hebben geen privésfeer. Zij worden niet gepseudonimiseerd, ook niet als ze zelf belanghebbende of verdachte zijn.

Voorbeelden:
Waterschap, gemeente, provincie, ministeries.

Samenwerkingsverbanden en eenmanszaak, niet zijnde een rechtspersoon

De gegevens van samenwerkingsverbanden en eenmanszaak, niet zijnde een rechtspersoon, moeten worden gepseudonimiseerd. Ook het adres en de vestigingsplaats van de samenwerkingsverbanden en eenmanszaak dienen gepseudonimiseerd te worden.

Voorbeelden

  • Vereniging zonder rechtspersoonlijkheid wordt [naam vereniging]
  • Maatschap wordt [naam maatschap]
  • Vennootschap onder firma (VOF) wordt [naam VOF]
  • Naam eenmanszaak wordt [eenmanszaak]

N.B. De namen van de afzonderlijke maten en vennoten dienen al te worden gepseudonimiseerd op grond van het zijn van natuurlijk persoon.

  

 

Voorbeelden van pseudonimisering

Te pseudonimiseren termPseudonimiseer als volgtOpmerking
(bedrijfs)naam van procespartijbv. '[verdachte]', '[medeverdachte]', '[verzoeker]', '[verweerder]', '[eiser]', '[gedaagde]', '[belanghebbende]', '[getuige]', '[slachtoffer]'

Omschrijf de rol die de persoon in het proces heeft.
In personen- en familierecht wordt de naam vervangen door bv. '[de man]', '[de vrouw]', '[kind 1]', '[kind 2]', '[kind 3]'

overige namenbv. '[adviesbureau]', '[dochter van eiser]', '[boekhouder van gedaagde]', '[moeder van verdachte]' etc.Omschrijf de rol van de persoon.
adres'[adres]'
woonplaats'[woonplaats]'
streek'[streek]'In vreemdelingenzaken wordt een streek niet gepseudonimiseerd.
land van herkomst'[land van herkomst]'In vreemdelingenzaken wordt het land van herkomst niet gepseudonimiseerd.
vluchtroute'[vluchtroute]'In vreemdelingenzaken wordt de vluchtroute niet gepseudonimiseerd.
reisroute'[reisroute]'In vreemdelingenzaken wordt de reisroute niet gepseudonimiseerd..
vestigingsplaats'[vestigingsplaats]'
geboortedatum'[geboortedatum] geboortejaar'
burgerservicenummer'[BSN]'
aanslagnummer'[aanslagnummer]'
paspoortnummer'[paspoortnummer]'
kentekennummer'[kentekennummer]'
nummer van identiteitskaart'[nummer identiteitskaart]'
kadastrale aanduidingen'[kadastrale aanduidingen]'In geschillen betreffende de ruimtelijke ordening worden kadastrale aanduidingen niet gepseudonimiseerd.
bedragIn belastingzaken moeten bedragen worden gepseudonimiseerd indien deze herkenning van de belanghebbende in de hand werken.
wapennummer'[wapennummer]'
autokenteken'[autokenteken]'
cijfer- of alfabetreeksen waarmee een persoon kan worden geïdentificeerd'[cijferreeks]' of '[alfabetreeks]'
bestandsnamen (zoals jpg en avi)

'[bestandsnaam 1]'Bij kinderpornozaken worden een bestands- en internetsitenaam vervangen door '[bestandsnaam 1]', '[bestandsnaam 2]' resp. '[internetsite 1]', '[internetsite 2]'
Websites
‘[website 1]’
Uitzonderingen: Rechtelijke instanties, zoals www.rechtspraak.nl, www.hogeraad.nl en www.Raadvanstate.nl

 

 

Totstandkoming richtlijn

1999:

De toenmalige begeleidingscommissie van het project Elektronisch Loket Rechterlijke Organisatie (ELRO) stelt de richtlijnen vast. De richtlijnen zijn na vaststelling door de begeleidingscommissie opgestuurd naar de (toenmalige) Registratiekamer. In een schriftelijk antwoord heeft de Registratiekamer laten weten dat zij het op prijs gesteld heeft dat bij de opstelling van de anonimiseringsrichtlijnen rekening is gehouden met eerder door haar gegeven adviezen (de Registratiekamer geeft formeel geen goedkeuring aan richtlijnen die van invloed kunnen zijn op de verwerking van persoonsgegevens).

1 januari 2002:

ELRO gaat op in het Bureau Internet Systemen en Toepassingen Rechterlijke Organisatie (Bistro) en is onderdeel van de Raad voor de rechtspraak.

Mei 2006:

Drie verschillende anonimiseringsrichtlijnen worden geüniformeerd tot één richtlijn.

19 mei 2006:

De plenaire redactieraadvergadering van Rechtspraak.nl keurt de richtlijn goed en stelt deze vast.

1 juli 2006:

Ingangsdatum richtlijn.

2008:

De plenaire redactieraad Rechtspraak.nl besluit dat in zaken, waarbij sprake is van kinderporno, bestands- en internetsitenamen moet worden gepseudonimiseerd.

12 juni 2009:

De plenaire redactieraad besluit dat voortaan wapennummers en dergelijke moeten worden gepseudonimiseerd

1 januari 2011:

Bistro houdt op te bestaan. Het technisch beheer van Rechtspraak.nl komt terecht bij IVO Rechtspraak en het functioneel beheer bij het team contentmanagement van het LDCR. Dit team verzorgt ook het secretariaat van de nieuwe commissie communicatie webvoorzieningen (hierna:CCW).

26 maart 2012:

De presidentenvergadering besluit tot aanpassing richtlijn:

  • "Namen van publiekrechtelijke lichamen of instanties (gemeenten, provincies, waterschappen etc.) hebben geen privésfeer en worden niet gepseudonimiseerd, ook niet als zij zelf belanghebbende zijn."

    wordt vervangen door:

    "Openbare lichamen en andere publiekrechtelijke instanties zoals zelfstandige overheidsorganisaties (bestuursorganen) en rechtspersonen met een wettelijke taak hebben geen privésfeer. Zij worden niet gepseudonimiseerd, ook niet als ze zelf belanghebbende of verdachte zijn."
  • In wrakingszaken worden namen van gewraakte rechters niet gepseudonimiseerd..

29 maart 2013:

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen besluit tot toevoeging “Bedrijven die in strafzaken gepseudonimiseerd dienen te worden en die klagen ex. art. 552a WvSv dienen ook dan gepseudonimiseerd te worden.”

1 november 2013:

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen gaat akkoord met het voorstel van het LOVB om de richtlijnen als volgt te verduidelijken:

  • De volgende tekst wordt toegevoegd:

    "In bestuursrechtelijke uitspraken is voorts pseudonimisering van rechtspersonen vereist indien sprake is van punitieve sancties, zoals het opleggen van een bestuurlijke boete. Bijvoorbeeld: bij het opleggen van een boete op grond van de Wet Arbeid Vreemdelingen of op grond van de Arbeidsomstandighedenwet, dient de naam van de rechtspersoon te worden gepseudonimiseerd."
  • De volgende passage is twee punten naar voren verplaatst:

    "Gegevens omtrent samenwerkingsverbanden als een vereniging zonder rechtspersoonlijkheid, een maatschap of een vennootschap onder firma worden gepseudonimiseerd."
  • Dezelfde passage is aangevuld met de tekst:

    "Bijvoorbeeld: de naam van het samenwerkingsverband, adres, en vestigingsplaats. De namen van de afzonderlijke maten en vennoten dienen al te worden gepseudonimiseerd op grond van het zijn van natuurlijk persoon."
  • Verder is de volgende passage:

    “Alle gegevens die een natuurlijke persoon direct identificeren moeten worden bewerkt.

    Concreet betekent dit het volgende:

    “Naam, adres en woonplaats en geboorteplaats (…)”

    vervangen door:

    ”Alle gegevens die een natuurlijke of rechtspersoon of samenwerkingsverband direct identificeren moeten worden bewerkt.

    Concreet betekent dit het volgende:

    (bedrijfs)naam, adres en woonplaats/vestigingsplaats en geboorteplaats (…)"

21 januari 2015:

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen besluit om voortaan de medewerkers Bureaus Jeugdzorg te gaan pseudonimiseren.

21 januari 2015:

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen gaat akkoord met de redactionele herziening van de richtlijn en publicatie op Rechtspraak.nl. Deze herziening leidt niet tot feitelijk inhoudelijke aanpassingen.

7 december 2017:

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen gaat akkoord met een aanpassing van de richtlijn waarbij rechtspersonen of overheidsorganisaties (bestuursorganen) wel worden gepseudonimiseerd als een verzoek of eigen aangifte tot faillietverklaring of een verzoek tot surseanceverklaring van een rechtspersoon of overheidsorganisatie (bestuursorgaan) wordt afgewezen.

15 januari 2019

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen gaat akkoord met een aantal tekstuele wijzigingen in de voorbeelden.

25 mei 2020

De Commissie Communicatie Webvoorzieningen besluit om voortaan de medewerkers van de Belastingdienst te gaan pseudonimiseren.

22 juni 2021

De Regiegroep Digitaal Platform besluit om voortaan medewerkers GGZ te gaan pseudonimiseren.

1 september 2022

De Regiegroep Digitaal Platform besluit om voortaan: 

  • rechtspersonen te gaan pseudonimiseren die directe verwijzingen bevatten naar de voor- en/of achternaam van een natuurlijke persoon of waar de naam van de rechtspersoon wordt genoemd in het kader van een strafzaak;
  • eenmanszaken, niet zijnde rechtspersonen, te pseudonimiseren;
  • websites te pseudonimiseren, waarbij rechterlijke instanties worden uitgezonderd;
  • de verblijfsplaats van gedetineerden te pseudonimiseren;

en gaat akkoord met een aantal tekstuele wijzigingen in de voorbeelden.

12 februari 2024

De Regiegroep Digitaal Platform stemt in met de naamswijziging van de anonimiseringsrichtlijnen. Deze worden voortaan aangehaald als de pseudonimiseringsrichtlijn.

Zie ook:


Heeft u een vraag?

Voor meer informatie of hulp, bezoek de contactpagina. Daar vindt u antwoorden op veelgestelde vragen en informatie over hoe u ons kunt bereiken.