Laden...

Direct naar inhoud Direct naar zoekformulier

Wet verplichte ggz

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) regelt het verlenen van verplichte zorg aan mensen met een psychische aandoening. Verplichte zorg is nodig als er door de psychische aandoening gevaar (ernstig nadeel) is of dreigt voor de persoon zelf of anderen.

De officier van justitie kan de rechter vragen een zorgmachtiging te verlenen of een crisismaatregel te verlengen. De verzoeken worden behandeld door de civiele rechter.
De betrokkene krijgt altijd een advocaat toegewezen.

Wet verplichte ggz

 Zorgmachtiging aanvragen
>Alles uitklappen

  • Het is niet mogelijk om deze procedure zelf (voor uzelf of voor iemand in uw omgeving) bij de rechtbank te beginnen. Alleen de officier van justitie kan het verzoek indienen bij de rechtbank.

  • Maakt u zich zorgen over iemand met een psychische aandoening? Denkt u dat er ernstig nadeel dreigt? Ernstig nadeel is bijvoorbeeld:

    • aanzienlijk risico op levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige financiële schade voor of van cliënt of een ander.
    • de situatie dat cliënt met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept.
    • de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.

    Meld de zorgelijke situatie zo snel mogelijk bij:

    • De zorgaanbieder.
    • De gemeente (als er nog geen zorgaanbieder is of deze geen melding wil doen bij de officier van justitie). De gemeente is verplicht om een verkennend onderzoek te doen. Een medische verklaring is in dit stadium nog niet nodig. De gemeente moet binnen 14 dagen beslissen of ze de officier van justitie zal verzoeken om een zorgmachtiging aan te vragen bij de rechter.
    • De politie.

    Rechtstreeks bij de officier van justitie melden kan alleen door professionals, zoals het college van burgemeester en wethouders, een geneesheer-directeur, een zorgaanbieder en de politie.

  • De officier van justitie beslist of de aanvraagprocedure zorgmachtiging moet worden gestart.

    Wat doet de officier van justitie onder andere in de voorbereidende fase?

    • Hij wijst een geneesheer-directeur aan.
    • Hij geeft de geneesheer-directeur informatie over de betrokkene.
    • Hij geeft de persoonsgegevens van de betrokkene aan de rechter, zodat die een advocaat kan toevoegen.

    Wat doet de geneesheer-directeur?

    • Hij informeert de betrokkene over de procedure (schriftelijk).
    • Hij informeert de betrokkene dat hij (met hulp van een naaste) een zelfbindingsverklaring (dwangindezorg.nl) en een eigen plan van aanpak (dwangindezorg.nl) kan opstellen waarmee verplichte zorg mogelijk kan worden voorkomen.
    • Hij wijst een onafhankelijk psychiater aan die een medische verklaring opstelt.
    • Hij wijst een zorgverantwoordelijke aan, die samen met de betrokkene (en de vertegenwoordiger) een zorgplan opstelt.
    • Hij beslist (in overleg met de officier van justitie) of de betrokkene een eigen plan van aanpak mag opstellen om een zorgmachtiging te voorkomen.
    • Hij stuurt het volledige dossier naar de officier van justitie.

  • De procedure bij de rechtbank start op het moment dat de officier van justitie een verzoekschrift indient. Hij moet dit zo snel mogelijk doen, maar in ieder geval binnen vier weken nadat de voorbereiding is gestart. Die termijn wordt zes weken als de betrokkene een eigen plan van aanpak maakt.

    Wat staat er onder andere in het verzoekschrift?

    • Welke vormen van verplichte zorg volgens de officier van justitie nodig zijn.
    • Bij een verplichte opname: in welke zorginstelling de betrokkene wordt opgenomen.
    • Waarom de zorgmachtiging nodig is, waarom er geen minder ingrijpende maatregelen zijn en waarom het gevaar alleen met verplichte zorg afgewend kan worden.
    • De bevindingen van de geneesheer-directeur.

    Wat als de officier van justitie besluit om géén verzoek in te dienen?

    Dan kan de melder binnen 14 dagen schriftelijk aan de officier van justitie vragen om het verzoek alsnog in te dienen bij de rechter. Als uit de medische verklaring blijkt dat verplichte zorg noodzakelijk is en de aanvraag voldoende is gemotiveerd, moet de officier van justitie het verzoek alsnog indienen.

  • De zitting wordt gehouden op de plaats waar de betrokken persoon verblijft (thuis of in een instelling) of op de rechtbank.

    De rechter moet de betrokkene, zijn vertegenwoordiger en de advocaat horen. Hij kan ook andere getuigen en deskundigen oproepen, zoals de zorgverantwoordelijke, de opsteller van de medische verklaring of de wijkagent.

    De officier van justitie kan ook bij de zitting aanwezig zijn.

  • De rechter bepaalt binnen 3 weken na het indienen van het verzoekschrift of een zorgmachtiging wordt verleend.

    De rechter kan mondeling of schriftelijk uitspraak doen. De uitspraak wordt op schrift gezet, dit heet een beschikking. De beschikking wordt onder andere naar de advocaat, de betrokkene (of de zorginstelling waar de betrokkene verblijft) en de officier van justitie gestuurd.

    Hoe lang duurt de zorgmachtiging?

    De eerste zorgmachtiging duurt maximaal zes maanden. Daarna kan de officier van justitie weer een zorgmachtiging vragen. De rechter kan dan aansluitend een zorgmachtiging afgeven voor maximaal een jaar. Dat kan ieder jaar herhaald worden, zo lang aan alle voorwaarden voor een zorgmachtiging is voldaan.

    Heeft iemand al vijf aaneengesloten jaren verplichte zorg gekregen? Dan kan de rechter besluiten de zorgmachtiging steeds te verlengen met maximaal twee jaar.

  • Tegen de uitspraak is geen hoger beroep mogelijk. In cassatie gaan bij de Hoge Raad is wel mogelijk.

 Zorgmachtiging wijzigen of beëindigen

>Alles uitklappen

  • Als er sprake is van een noodsituatie mag de betrokkene direct maximaal 3 dagen andere verplichte zorg krijgen dan in de zorgmachtiging staat vermeld.

    Als dit langer dan 3 dagen noodzakelijk is, moet de officier van justitie de rechter verzoeken om de zorgmachtiging te wijzigen.

    De rechter beslist binnen 3 dagen.

  • De zorgmachtiging eindigt als de geldigheidsduur is verstreken, tenzij de officier van justitie op tijd een nieuw verzoekschrift heeft ingediend bij de rechter.

    Verder kan de betrokkene op elk moment aan de geneesheer-directeur vragen om de verplichte zorg te stoppen, bijvoorbeeld als er geen sprake meer is van gevaar voor zichzelf of zijn omgeving. Ook zijn vertegenwoordiger, advocaat en zorgverantwoordelijke kunnen een verzoek tot beëindiging indienen.

    Wijst de geneesheer-directeur het verzoek tot beëindiging af? Dan kan de verzoeker de officier van justitie vragen om bij de rechter een verzoekschrift beëindiging verplichte zorg in te dienen. De rechter beslist zo spoedig mogelijk.

 Verlenging crisismaatregel
>Alles uitklappen

  • De officier van justitie krijgt een kopie van de crisismaatregel van de burgemeester. De officier kan binnen een werkdag aan de rechter vragen om de crisismaatregel te verlengen met een machtiging tot voortzetting van een crisismaatregel.

    Voorwaarden crisismaatregel

    De rechter beoordeelt onder andere:

    • of er sprake is van een direct gevaar (ernstig nadeel) door een vermoedelijke psychische stoornis.
    • of het gevaar door de voortzetting van de crisismaatregel kan worden weggenomen.

  • De betrokkene moet worden gehoord door de rechter. Verder stelt de rechter de vertegenwoordiger en de advocaat in de gelegenheid om te worden gehoord. Ook kan de rechter een aantal andere mensen oproepen, zoals de zorgverantwoordelijke, de opsteller van de medische verklaring of de wijkagent.

    De officier van justitie kan bij de zitting aanwezig zijn.

  • De rechter beslist binnen drie dagen na de dag waarop het verzoek van de officier van justitie is binnengekomen op de griffie.

    Geen verlenging van de crisismaatregel

    Wordt er volgens de rechter niet meer voldaan aan de voorwaarden voor een crisismaatregel? Dan wijst hij het verzoek van de officier af. De verplichte zorg wordt dan gestopt.

    Wel verlenging van de crisismaatregel

    Oordeelt de rechter dat een crisismaatregel nog noodzakelijk is? Dan kan hij de crisismaatregel maximaal 3 weken voortzetten. Daarna stopt de maatregel, tenzij de officier voor het einde ervan een verzoek bij de rechter indient voor een zorgmachtiging die aansluit op de machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel.

    De crisismaatregel vervalt ook als:

    • de rechter het verzoek om een zorgmachtiging afwijst
    • de geneesheer-directeur alle vormen van verplichte zorg onvoorwaardelijk beëindigt

  • Tegen de beslissing van de burgemeester tot het nemen van een crisismaatregel kan beroep bij de rechtbank worden ingesteld (binnen 3 weken na de dag waarop de burgemeester de crisismaatregel heeft genomen). Het beroept stopt de uitvoering van de maatregel niet.

    Binnen 4 weken na indiening van het beroep doet de rechter uitspraak.

    Daarna is geen hoger beroep meer mogelijk. In cassatie gaan bij de Hoge Raad is wel mogelijk.

Kosten

Iedereen die te maken krijgt met het opleggen van verplichte zorg, krijgt een advocaat toegewezen. De Raad voor Rechtsbijstand regelt de advocaat. De hulp van de advocaat is gratis.

Doorlooptijd

De rechter beslist binnen drie weken na ontvangst van het verzoekschrift of een zorgmachtiging wordt verleend.

De rechter beslist binnen drie dagen na ontvangst van het verzoekschrift of de crisismaatregel wordt verlengd.

 

Zie ook:

Meer weten:

Juridisch advies

Een advocaat of andere juridisch adviseur kan u adviseren over uw situatie, documenten voor u maken en het woord doen tijdens een zitting bijvoorbeeld.

Rechters en anderen bij de Rechtspraak zijn onpartijdig en onafhankelijk. Zij kunnen u informeren, maar niet adviseren.

 

Heeft u een vraag?

Voor meer informatie of hulp, bezoek de contactpagina. Daar vindt u antwoorden op veelgestelde vragen en informatie over hoe u ons kunt bereiken.