Laden...

Rechtszaak: mogen asielzoekers langer werken?

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksJaardocumenten > Jaarverslag Rechtspraak 2023 > Rechtszaak: mogen asielzoekers langer werken?
Een spraakmakende zaak in 2023 ging over een Nigeriaanse asielzoeker die naar de rechter ging, omdat hij geen nieuwe werkvergunning kreeg van het UWV.


Waar gaat de zaak over?

Een Nigeriaanse asielzoeker stapt naar de rechter omdat hij van het UWV geen nieuwe werkvergunning krijgt. De Wet arbeid vreemdelingen bepaalt namelijk dat asielzoekers niet meer dan 24 weken per jaar mogen werken, en dat wil de man.

 

Standpunt partijen

>Alles uitklappen
  • De Europese Opvangrichtlijn verplicht lidstaten van de Europese Unie dat asielzoekers effectieve toegang krijgen tot de arbeidsmarkt. De bepaling dat asielzoekers in Nederland maximaal 24 weken in het jaar mogen werken (de 24-wekeneis) maakt het onmogelijk voor een vreemdeling om meer dan die 24 weken in een jaar te werken. Europees vreemdelingenrecht bepaalt dat de voorwaarden die door de EU-lidstaten worden vastgesteld de uitoefening van de door de Unie verleende rechten in de praktijk niet onmogelijk of uiterst moeilijk mogen maken. De eventuele voorwaarden die lidstaten mogen stellen volgens artikel 15, tweede lid, van de Europese Opvangrichtlijn mogen er niet toe leiden dat de vreemdeling daadwerkelijke toegang tot de arbeidsmarkt wordt ontnomen. De 24 wekeneis is evident en regelrecht in strijd met de Europese Opvangrichtlijn en zou daarom onverbindend dienen te worden verklaard. Bovendien is er rechtsongelijkheid, want sinds 31 maart 2022 hebben werkgevers geen tewerkstellingsvergunning nodig om Oekraïners te laten werken. 

  • Het UWV dient de wet uit te voeren en daarvan kan niet op basis van enige aan het UWV toekomende discretionaire bevoegdheid worden afgeweken. Op grond van de Wet arbeid vreemdelingen mag een vreemdeling binnen een tijdsbestek van 52 weken vanaf de aanvang van de werkzaamheden een arbeidsperiode van in totaal 24 weken niet overschrijden. Met afgifte van de aangevraagde tewerkstellingsvergunningen zou binnen een tijdsbestek van 52 weken vanaf de werkzaamheden een arbeidsperiode van in totaal 24 weken worden overschreden. Dat is niet toegestaan. Verdere uitbreiding van de mogelijkheden tot werken zou een publiek signaal kunnen zijn dat permanent verblijf voor asielzoekers in Nederland mogelijk is. Het zou daarmee aanzuigend kunnen werken. Ook zou de terugkeer van asielzoekers worden bemoeilijkt op het moment dat zij tijdens hun asielprocedure een (langdurige) arbeidsrelatie hebben opgebouwd. Door 24 weken als maximum aan te houden, kan tijdens die arbeidsrelatie dan ook nog geen recht op een WW-uitkering ontstaan.

 

De rechtbank Den Haag (zittingsplaats Arnhem)

De rechtbank leidt uit de Europese regelgeving af dat de voorwaarden die lidstaten stellen aan toegang van asielzoekers tot de arbeidsmarkt de daadwerkelijke toegang tot arbeidsmarkt moeten garanderen. De rechtbank legt daadwerkelijke toegang daarbij uit als effectieve toegang. Dat betekent dat de voorwaarden van de lidstaten er niet toe mogen leiden dat deze effectieve toegang onnodig wordt beperkt. En dat gebeurt nu wel met de 24-wekeneis in Nederland. De voorwaarde dat asielzoekers in een jaar niet meer dan 24 weken mogen werken, komt erop neer dat hen de toegang tot de arbeidsmarkt gedurende de overige 28 weken van het jaar onmogelijk wordt gemaakt. Zo’n volledige beperking van de toegang tot de arbeidsmarkt is in strijd met het doeltreffendheidsbeginsel van de Europese Unie. Omdat ze ook in strijd zijn met de Opvangrichtlijn en de Algemene wet bestuursrecht, vernietigt de rechtbank daarom de bestreden besluiten van het UWV over de Nigeriaanse asielzoeker.

Om ‘helderheid’ te krijgen, gaat het UWV in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Die oordeelt eind november 2023 ook dat de 24-wekeneis in strijd is met het Europees recht. Hierop past het kabinet de regels voor asielzoekers aan. Zij mogen nu meer dan 24 weken per jaar werken als hun asielaanvraag minstens zes maanden in behandeling is.