Waar het ‘vroeger’ al lastig was om 1,5 miljoen zaken per jaar te plannen met alle betrokken medewerkers en partijen, is dit door de coronacrisis nog ingewikkelder geworden. Als het niet lukt om deze logistieke puzzel goed te leggen heeft iedereen daar last van: rechtzoekenden moeten lang wachten en weten niet wat ze kunnen verwachten en medewerkers ervaren werkdruk (bijvoorbeeld door hoge piekbelasting). Deze logistieke problemen zijn niet uniek. Andere sectoren, bijvoorbeeld ziekenhuizen, hebben te maken met vergelijkbare vraagstukken. Het kan ook voor de Rechtspraak heel waardevol zijn deze al beschikbare kennis te benutten.
Hulp van technologie
Het met elkaar ‘laten praten’ van de aanwezige systemen kan al veel winst opleveren. Maar er is meer mogelijk. De Rechtspraak gaat een samenwerking aan met hoogleraren Erwin Hans en Richard Boucherie van de Universiteit Twente. Zij zijn gespecialiseerd in Toegepaste Wiskunde en Capaciteitsmanagement, oftewel het slim organiseren van processen. Met wiskundige planningsmodellen helpen zij o.a. ziekenhuizen bij het slimmer plannen van zorgprocessen, zodat patiënten minder wachten, de zorgprofessionals minder ‘hollen en stilstaan’ en de tijd hebben voor het werk dat zij moeten doen, en de dure capaciteit beter wordt benut.
Planktijd
Er worden 2 promovendi op het gebied van Operations Management en Operations Research geworven die hiermee voor de Rechtspraak aan de slag gaan. Bergmans: ‘Onze organisatie heeft best unieke eigenschappen. Maar laten we wel wezen: zittingen plannen en alle andere stappen die er zijn rond het afhandelen van zaken is een logistiek proces dat zeker overeenkomsten heeft met een ziekenhuis. Net zoals een patiënt in een ziekenhuis een route moet afleggen met steeds opnieuw wachttijd, is dat ook zo bij een rechtszaak. Er zit veel ‘planktijd’ in ons proces, want de route is niet aaneengesloten. Daar kun je wat aan doen met een planningsmodel.’
Afstudeeronderzoek
Hoogleraar Erwin Hans vertelt over de samenwerking: ‘Een van onze wiskundestudenten maakte voor haar afstudeeronderzoek een planningsmethode voor 2 rechtbanken die rekening houdt met voorbereidingstijd, zittingstijd en afschrijftijd, met specialisaties, en met gewenste koppelingen tussen rechter en juridisch medewerker. Het resultaat was een geoptimaliseerde planning waarin meer zaken werden gedaan en beter rekening werd gehouden met alle wensen, zoals een evenredige werklastverdeling en na de zitting het vonnis kunnen uitwerken.’
Meer rust en regelmaat
Rutten: ‘Een goede roostermethodiek zal leiden tot meer rust en regelmaat, zowel voor de roosteraar als voor degene die wordt ingeroosterd. En als de roosteraar goed ondersteund wordt door het systeem, hou je meer ruimte over voor het maatwerk waar dat nodig is. Daar kan toch niemand tegen zijn?’