Om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan is een noodverordening ingesteld. In deze noodverordening staat een aantal maatregelen waar iedereen zich aan moet houden. Belangrijke regels zijn: het houden van 1,5 meter afstand en het niet bijeenkomen in grote groepen.

In de afgelopen maanden zijn meerdere keren boetes opgelegd voor het niet naleven van deze regels. Vandaag werd uitspraak gedaan in 21 zaken waarin verzet tegen de boete was ingesteld.

In de zaken waarin de kantonrechter vond dat de boete terecht was opgelegd heeft de kantonrechter deze verlaagd tot 95 euro. Daarbij weegt zij mee dat in de politiek een Kamermeerderheid van mening is dat de hoogte van de boete bij het overtreden van de anderhalfmeterregel maximaal dit bedrag zou moeten zijn. Dit blijkt uit een op 2 oktober 2020 ingediend amendement. Ook de kantonrechter vindt deze boete in de voorgelegde zaken - waar het gaat om het overtreden van de anderhalve-meter-maatregel - passend.
 
De gevoerde verweren van de overtreders hebben verder betrekking op het begrip samenkomst, de geldigheid van de noodverordening, de waarschuwingsplicht en willekeur.

Met een samenkomst is in de noodverordening volgens de kantonrechter bedoeld een bijeenkomst in min of meer georganiseerd verband met een groep van enige omvang. Een ontmoeting van een groepje vrienden op straat valt hier volgens de kantonrechter uitdrukkelijk niet onder, ook niet als deze ontmoeting van tevoren is afgesproken. Daarvoor is de andere regel in de noodverordening, namelijk de anderhalfmeternorm, geschreven.
 
Doordat de kantonrechter het begrip ‘samenkomst’ anders uitlegt dan de officier van justitie, volgt in een aantal zaken vrijspraak.

Waar het gaat om de geldigheid van de noodverordening vindt de kantonrechter dat er sprake is van een juiste balans tussen enerzijds de bescherming van de gezondheid van de burgers en anderzijds de inbreuk die met de maatregel wordt gemaakt op het privéleven.

Er is discussie ontstaan over de vraag of voorafgaand aan een boete eerst gewaarschuwd moet worden. De kantonrechter overweegt dat nergens in het beleid die verplichting is opgenomen, dus dat ook zonder waarschuwing een boete mag worden opgelegd. Uitspraken die de Minister op 2 september 2020 in de Tweede Kamer deed over dit beleid, kunnen geen invloed hebben op het handelen van de opsporingsambtenaren in april van dit jaar. Ook hebben deze uitspraken volgens de kantonrechter niet tot gevolg dat het OM niet gerechtigd was de vervolging in deze zaken voort te zetten.

De verweren dat sprake is van willekeur slagen evenmin. Het is aan de opsporingsambtenaren om in individuele situaties de afweging te maken welke interventie op dat moment het meest passend en effectief is. Alleen in exact gelijke gevallen, moet gelijk worden gehandeld. Dat is bijna nooit zo.

Omdat de kantonrechter mondeling uitspraak heeft gedaan, kan je haar uitgebreide motivering en haar beslissingen via dit voorleesvonnis (pdf, 414,2 KB) teruglezen.