In een dagvaardingsprocedure vraagt u het oordeel van de rechter over een conflict. De procedure begint met een dagvaarding. In de dagvaarding legt u uit wat het conflict is en wat u wilt. De tegenpartij (gedaagde) kan reageren.

Bij een verzoekschriftprocedure vraagt u in een brief de rechter om iets te doen. Bijvoorbeeld om een echtscheiding uit te spreken. De andere partij, of een belanghebbende, kan hierop reageren (in verweer gaan).

De kantonrechter behandelt civiele zaken tot en met een bedrag van € 25.000, arbeidszaken, huurzaken, consumentenkoopzaken en consumentenkredietzaken. Ook bewind, curatele, mentorschap en het verwerpen of (beneficiair) aanvaarden van een erfenis zijn onderwerpen waar de kantonrechter over gaat.

De civiele rechter behandelt civiele zaken van meer dan € 25.000 of van onbepaalde waarde. Van onbepaalde waarde is sprake als in een zaak partijen twisten of er tussen hen een overeenkomst bestaat. Of een zaak waarbij een partij wil dat de tegenpartij iets doet of ergens mee stopt. Verder gaat de civiele rechter over onderwerpen als echtscheiding, alimentatie, voogdij en adoptie.