Laden...

Direct naar inhoud Direct naar zoekformulier

Veelgestelde vragen rechters

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksRechtspraak in Nederland > Rechters > Veelgestelde vragen rechters

Veelgestelde vragen rechters

Rechters hebben het laatste woord bij conflicten, overtreding van regels of een misdaad. Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf. In hun vonnis leggen ze een passende maatregel of straf op. Het oordeel van de rechter is bindend.

 Soorten rechters
>Alles uitklappen

  • Er zijn strafrechters, familierechters, handelsrechters, bestuursrechters en vreemdelingenrechters. Een bijzondere categorie rechters vormen de kantonrechters: dat zijn ervaren rechters die verschillende categorieën zaken behandelen.

  • Er zijn verschillende soorten rechters die strafbare feiten behandelen. Voor volwassenen zijn dat vooral de kantonrechter, politierechter, economische politierechter of economische kamer en meervoudige strafkamer. Voor welke rechter de verdachte moet verschijnen, hangt af van de aard van de overtreding of het misdrijf.

    Wanneer welke strafrechter

  • De kantonrechter is een ervaren rechter die verschillende soorten zaken behandelt:
    • huurzaken (zoals huurschuld of achterstallig onderhoud);
    • arbeidsovereenkomsten (zoals ontslagzaken en het toekennen van ontslagvergoedingen);
    • zaken waarin burgers tegenover elkaar staan (civiele zaken) en waarbij het gaat om een bedrag tot € 25.000;
    • eenvoudigste strafzaken, zoals verkeersovertredingen.

    Zie: kantonrechter

  • In het strafrecht is de rechter-commissaris degene die beoordeelt of de politie een verdachte langer in voorarrest mag houden terwijl het opsporingsonderzoek nog bezig is. Hij moet ook goedkeuring geven als de politie en de officier van justitie bijzondere opsporingsmethoden willen gebruiken, zoals het afluisteren van een telefoon.

    Om ervoor te zorgen dat de zittingsrechter alle informatie heeft om tot een vonnis te kunnen komen, kan een rechter-commissaris onderzoek (laten) verrichten; bijvoorbeeld door het zelf horen van getuigen, dit kunnen ook slachtoffers of deskundigen zijn. Dit hoeft de rechter dan tijdens de zitting niet meer te doen. In het belang van de waarheidsvinding vindt het onderzoek achter gesloten deuren plaats. Op deze manier kan er geen sprake zijn van beïnvloeding.

    De rechter-commissaris heeft ook een aantal taken in faillissementszaken. De belangrijkste is het toezicht op de curator (de advocaat die bij een faillissement van een bedrijf is belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel).

 Rechter in de rechtszaal
>Alles uitklappen

  • Rechters, officieren van justitie en advocaten dragen tijdens de rechtszitting een zwarte toga en een witte bef. De toga heeft een symbolische betekenis. De deelnemers in het proces worden er als het ware minder persoonlijk door en de nadruk komt te liggen op hun ambt van officier, rechter of advocaat.

    Dat rechters en (buiten)griffiers in de zittingszaal een toga dragen, moet volgens de wet. Zo wordt hun onpartijdigheid en onafhankelijkheid zichtbaar. Door het dragen van een toga geven ze geen uiting van hun persoonlijke opvattingen of levensovertuigingen. De toga kan daarom niet met bijvoorbeeld een hoofddoek, keppeltje of kruisteken worden gecombineerd. Het zou mensen kunnen doen twijfelen aan de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van de rechter of griffier die zij tegenover hen zien. Het zichtbaar dragen van religieuze symbolen in combinatie met een toga is voor rechters en griffiers dan ook niet toegestaan.

    Overigens mag iedereen binnen de Rechtspraak, die niet in functie is als rechter of (buiten)griffier in de zittingszaal, gewoon zijn of haar overtuiging uitdragen. Dat geldt voor iedereen, ook voor rechters en (buiten)griffiers als zij niet in de zittingszaal aanwezig zijn.

  • Om tot een beslissing te komen, hanteert de rechter om te beginnen de wet. Hierin staan de afspraken die in Nederland gelden voor alle denkbare situaties, zoals wanneer iemand mag worden ontslagen en welke straf een verdachte verdient voor welk strafbaar feit. Ook gemeenten en provincies hebben regels die dezelfde kracht hebben als een wet. Als het nodig is, kijkt de rechter ook naar internationale verdragen en naar uitspraken van andere rechters in vergelijkbare gevallen.
    En de rechter kijkt natuurlijk naar wat er in een zaak precies aan de hand is. Hij bestudeert de stukken, kan de partijen vragen stellen en als het nodig is ook deskundigen horen.

    Meer over: hoe komt rechter tot uitspraak?

  • Wie betrokken is in een rechtszaak en goede redenen heeft om te denken dat de rechter een zaak niet onpartijdig kan beoordelen, kan erom vragen deze rechter te vervangen. Zo’n verzoek wordt een verzoek tot wraking genoemd.

    Meer over wraken

 Functie van rechter
>Alles uitklappen

  • Je kunt rechter worden als je de juiste vooropleiding hebt gehaald, van onberispelijk gedrag bent en na een strenge selectie en pittige opleiding. Aankomend rechters moeten na hun afstuderen bovendien minimaal 2 jaar buiten de rechterlijke organisatie werkervaring hebben opgedaan en in bezit zijn van het Civiel Effect.

    Meer over hoe je rechter wordt (werkenbijderechtspraak.nl)

  • Alleen in heel uitzonderlijke gevallen. Rechters worden voor het leven benoemd. De enige instantie die een rechter kan ontslaan, is de Hoge Raad der Nederlanden.

  • De hoogte van het salaris van een rechter hangt af van zijn precieze functie, bijvoorbeeld (senior) rechter of (senior) raadsheer. De hoogte van het salaris varieert van €4.000 tot €10.000 bruto per maand, gebaseerd op een 36-urige werkweek.

  • Ja, net als ieder ander kan een rechter ook nevenfuncties hebben, bijvoorbeeld het lidmaatschap van een bestuur. Welke nevenfuncties rechters hebben, is te vinden in het register van nevenfuncties.
    Rechters mogen geen zaken behandelen waarbij ze zelf zijn betrokken doordat ze een bepaalde nevenfunctie hebben. Een rechter die in het bestuur zit van een voetbalclub, mag bijvoorbeeld geen zaak behandelen waarin die club een van de partijen is. Zijn onpartijdigheid zou dan ter discussie komen te staan.

Zie ook:

 

Staat uw vraag er niet bij?

Telefoon

088 361 61 61

Bereikbaar maandag t/m donderdag van 8:00 uur tot 20:00 uur en op vrijdag van 8:00 uur tot 17:30 uur.