Staatloos betekent dat iemand geen officiële nationaliteit heeft. Op 1 oktober 2023 is de Wet vaststellingsprocedure staatloosheid (Wvs) ingegaan. Met deze wet kan iemand zonder officiële nationaliteit aan de rechter vragen om de staatloosheid vast te stellen. Die persoon moet daar onmiddellijk belang bij hebben en in Nederland wonen. Het verzoek moet door een advocaat worden ingediend.

Een verzoek tot vaststelling van de staatloosheid is een civiele verzoekschriftprocedure. Alleen de rechtbank Den Haag mag deze verzoeken behandelen.

Als de rechter de staatloosheid van iemand vaststelt, kan deze persoon zich in de Basisregistratie Personen (BRP) als ‘staatloos’ laten registreren. Deze registratie geeft bepaalde rechten en kan helpen bij het regelen van zaken, zoals de aanvraag van een reisdocument.

• De procedure vaststelling staatloosheid is een civiele verzoekschriftprocedure.
• Alleen de rechtbank Den Haag is bevoegd om deze verzoeken te behandelen.
• Een advocaat moet het verzoek indienen bij de administratie van Team Handel van de rechtbank Den Haag.
• Kijk voor informatie over de kosten van een procedure bij de civiele rechter op de pagina's kosten rechtszaak en griffierecht civiel recht. 
  

Meer informatie over deze procedure en de bijlagen die nodig zijn bij een verzoekschrift staat op de website van de UNHCR Nederland (unhcr.org) en op de website van de Immigratie en Naturalisatiedienst (ind.nl).