Vroeg stadium

Elkaar met respect en aandacht zien en horen is van groot belang om een conflict te kunnen oplossen. Dit wordt lastiger als emoties zoals boosheid, verdriet of angst toenemen, wat vaak gebeurt naarmate een conflict langer duurt. Daarom is het van belang in een vroeg stadium van een conflict te kijken of mediation kan helpen om een oplossing te vinden.

Intentie om er samen uit te komen

Een belangrijke voorwaarde is dat alle partijen oprecht de intentie hebben om samen overeenstemming te bereiken. Lukt dit met mediation, dan hoeft u niet naar de rechter om te vragen of hij een knoop doorhakt in het conflict.

Loopt er een rechtszaak over een conflict en heeft de rechter de indruk dat het juridisch beëindigen niet de uiteindelijke oplossing biedt voor de partijen, dan kan hij mediation voorstellen. Hiervoor is het wel belangrijk dat de partijen de wil hebben er samen uit te komen. Een mediator helpt de partijen om een oplossing te vinden waar zij ook in de toekomst goed mee overweg kunnen. Dat kan van belang zijn voor verbetering of behoud van de onderlinge relatie. 

Als de partijen instemmen met het voorstel van de rechter om met mediation te beginnen, legt de rechter de rechtszaak daar tijdelijk voor stil. Komt er via mediation een oplossing, dan kan de rechtszaak stoppen. Komt er geen oplossing, dan beslist de rechter.

Snelle oplossing

Een belangrijk voordeel van mediation in een conflict is dat de partijen vaak snel een oplossing vinden. Een mediationtraject duurt vaak 1 tot 3 maanden, soms is het conflict zelfs binnen een week opgelost.

Daarnaast zijn er verschillende andere redenen voor mensen om voor mediation te kiezen:

• relatie: partijen krijgen de ruimte om alles uit te spreken en een oplossing te vinden. Hierdoor is er een kans dat de relatie goed blijft, beter wordt of goed kan worden afgerond (denk aan echtscheiding of beëindiging van een arbeidsrelatie);
  
• informele sfeer: in een gesprek met een mediator is de omgang informeler dan bij een rechter. Partijen kunnen zelf een mediator kiezen waar zij zich prettig bij voelen;
  
• eigen regie: partijen bespreken samen wat zij afspreken en beslissen;
  
• totaaloplossing: het doel is het vinden van een toekomstgerichte oplossing voor het hele conflict (een rechtszaak richt zich alleen op de juridische aspecten van een conflict en vaak alleen op het verleden);
  
• brede aanpak: bij mediation is het mogelijk meer zaken te bespreken (in een echtscheiding bijvoorbeeld de verdeling van de spullen en ook de alimentatie);
• mogelijk lagere kosten: mediation kan voordeliger zijn dan het beginnen van een rechtszaak. En soms kunnen een of meer lopende rechtszaken eerder beëindigd worden.

Mediation kost tijd en geld. Daarom is het belangrijk goed te bekijken of mediation een redelijke kans van slagen heeft. Mediation werkt niet goed in de volgende situaties.

• U heeft al eerder geprobeerd om het conflict via mediation op te lossen en dat is niet gelukt.
  
• U of een andere partij wil een principiële en openbare uitspraak over een juridisch punt.
  
• De partijen willen niet oprecht naar elkaar luisteren, zich in elkaar inleven en met elkaar onderhandelen.
  
• Een van de partijen heeft alleen met mediation in een rechtszaak ingestemd om bij de rechter een goede indruk te wekken (maar wil de rechter eigenlijk overtuigen van zijn gelijk).
  

In deze situaties kan het verstandig zijn een rechtszaak te beginnen of de rechtszaak weer te vervolgen.