Aanvragen voor opvang

Twee gemeenten hebben aanvragen om opvang te verlenen terecht afgewezen. In beide gevallen ging het om aanvragen op grond van de Wmo 2015. Opvang volgens de Wmo 2015 is bedoeld voor mensen die zich niet kunnen handhaven in de maatschappij. Dat is in deze zaken niet het geval. Het ging om zaken van Nederlandse moeders met kinderen die vanuit het buitenland naar Nederland zijn teruggekeerd. Zij moeten in staat zijn om zelf voor woonruimte te zorgen. Dat hen dat niet is gelukt komt vooral omdat er schaarste op de woningmarkt is. Er is ook geen sprake van schending van internationale verdragen die de rechten van de mens of van het kind beschermen.

• Persbericht: Aanvraag opvang terecht afgewezen

Aanpassing badkamer

Een oudere dame met een minimum inkomen kan om medische redenen haar ligbad niet langer gebruiken. Zij diende daarom bij de gemeente een aanvraag in om haar ligbad te vervangen door een douche. De gemeente vond dat dit viel onder groot onderhoud van de woning en dat de woningeigenaar hier zelf voor moet zorgen. De Centrale Raad van Beroep oordeelt dat de gemeente een inwoner op grond van de Wmo 2015 de kosten moet vergoeden van de vervanging van een ligbad voor een douche ook al is de badkamer afgeschreven. Deze dame hoeft dus geen hypotheek op haar woning te nemen om een aanpassing van de badkamer te bekostigen.

• Persbericht: Gemeente moet aanpassing badkamer betalen

Rijnvarenden

De Sociale verzekeringsbank (SVB) moet nieuwe besluiten nemen in de zaken van een groot aantal zogenoemde 'Rijnvarenden'. Dat zijn mensen die op binnenvaartschepen werken die op de Rijn varen. Zij wonen in Nederland, maar hun werkgever is op Cyprus gevestigd. Op grond van Europese regelgeving hoeven zij slechts in één EU-lidstaat premies te betalen. Welke EU-lidstaat dit is, hangt af van de feitelijke situatie. Kort gezegd is de Centrale Raad van Beroep van oordeel dat de SVB een aantal EU-rechtelijke procedurevoorschriften niet in acht heeft genomen. Omdat per 1 mei 2010  de regels hierover zijn aangescherpt moet  de SVB samen met buitenlandse socialezekerheidsorganen vooraf voorkomen dat dubbele premies worden geheven  over het inkomen van deze werknemers.

• Persbericht: Sociale verzekeringsbank moet nieuwe besluiten nemen in zaken 'Rijnvarenden'

Vrijheid van godsdienst

Ook is geoordeeld over de werking van godsdienstvrijheid in twee bijstandszaken. In beide zaken ging het om de vraag of de gemeenten inbreuk hebben gemaakt op de vrijheid van godsdienst die is vastgelegd in het Europese verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden En vervolgens om de vraag of die inbreuk noodzakelijk was, want alleen dan is die inbreuk toegestaan.

• Persbericht: CRvB oordeelt over vrijheid van godsdienst in bijstandszaken

Boetes uitkeringsgerechtigden

De betrokkenen in deze zaken ontvingen een uitkering. Zij kregen van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) een boete omdat zij de inlichtingenverplichting hadden geschonden. Een aantal mensen dat een boete had opgelegd gekregen in het verleden hadden het UWV gevraagd deze boete alsnog te herzien. De regels over boetes waren aangepast, waardoor boetes sinds 2017 minder hoog konden zijn. Oude boetes waren niet herzien. Deze boetes waren erg hoog, soms zelfs hoger zijn dan de maximale geldboete die een strafrechter destijds kon opleggen. De Centrale Raad van Beroep oordeelt dat het UWV in sommige gevallen verzoeken om een vaststaande boete te herzien opnieuw inhoudelijk moet beoordelen en geeft daarvoor vuistregels.

• Persbericht: CRvB geeft vuistregels voor herziening van evident onredelijk hoge boetes

Heroverweging vaste rechtspraak inzake de zogeheten 'mislukte werkhervatting'

De Centrale Raad van Beroep heeft beslist dat niet langer wordt vastgehouden aan zijn rechtspraak dat ongeschiktheid bij indiensttreding met zich brengt dat het werk dat laatstelijk voor uitval werd verricht werk niet als maatstaf arbeid in de zin van de Ziektewet (ZW) kan gelden. De reden hiervoor is dat art. 44 van de Ziektewet is vervallen. Uit de toelichting van de wetgever bij het vervallen van dit artikel blijkt dat de opvatting over werkhervatting is veranderd. De nadruk moet volgens de wetgever meer liggen op de mogelijkheden om te werken. Daarbij mag een werknemer ervan uitgaan dat als hij ergens aan het werk gaat het risico dat de ongeschiktheid voor het werk dat hij gaat doen is verzekerd op grond van de ZW.

• De volledige uitspraak: ECLI:NL:CRVB:2019:2785

Privacy

Een gemeente doet vaak onderzoek als zij een uitkering verleent. Over deze  onderzoeksbevoegdheid van het college en de privacy is een aantal uitspraken gedaan. Die gingen bijvoorbeeld over een sociaal rechercheur die een ongepast en onprofessioneel gesprek heeft gevoerd en de gevolgen die dat heeft voor de verklaringen van de uitkeringsgerechtigde, het opvragen van gegevens bij Marktplaats.nl. over mensen met een uitkering die daar dingen verkopen en het verlenen van toestemming voor een huisbezoek. 

Voorbeelden hiervan:

• ECLI:NL:CRVB:2019:1426
• ECLI:NL:CRVB:2019:2999
• ECLI:NL:CRVB:2019:3513

Verjaring

De Gemeente Rotterdam had in 2004 bijstand teruggevorderd omdat de betrokkene had bijverdiend. De gemeente heeft dit geld nooit feitelijk geïnd. De betrokkene heeft in 2015 om kwijtschelding gevraagd omdat hij vond dat de vordering verjaard was. De Centrale Raad van Beroep is dit met hem eens: de vordering van ruim 35.000 euro van de gemeente is verjaard. Dat betekent dat de betrokkene in deze zaak dat bedrag niet meer hoeft terug te betalen aan de gemeente. De uitspraak is in lijn met vaste rechtspraak van de CRvB over de invordering van schulden.

• Persbericht: Gemeente kan ten onrechte verleende bijstand niet meer terugvorderen

Alsnog vergoeding voor oud-militair

Een oud-militair heeft meer dan een jaar als schoonmaker gewerkt in loodsen waar materialen met chroom-6 houdende stoffen werden geschuurd en geverfd. Na afloop van de schuur- en verfwerkzaamheden moest hij de loodsen uitvegen en allerlei soorten (rest)afval opruimen.

Hij lijdt aan longaandoeningen en heeft een financiële vergoeding aangevraagd op grond van de zogenoemde Coulanceregeling defensie. Deze regeling is bestemd voor (oud) medewerkers van defensie met een aandoening, waarvan kan worden aangenomen dat die verband houdt met het werken met stoffen met chroom-6. De Centrale Raad van Beroep oordeelt dat hij alsnog recht heeft op een financiële vergoeding, omdat hij tijdens zijn werk is blootgesteld aan stoffen met chroom-6.

• Persbericht: Alsnog vergoeding voor oud-militair vanwege blootstelling aan chroom-6

Zorgplicht van de korpschef

Na grootscheepse rellen heeft een politiemedewerker PTSS gekregen. De korpschef heeft geweigerd aansprakelijkheid te erkennen voor de schade die deze politiemedewerker heeft geleden. Ten onrechte volgens de Centrale Raad van Beroep. De korpschef heeft niet aannemelijk kunnen maken dat hij daadwerkelijk nazorg heeft geboden. Er is onvoldoende gedaan en gereageerd op de hulpvraag van de medewerker.

• De volledige uitspraak: ECLI:NL:CRVB:2019:4040

Vertrouwensbeginsel

De Centrale Raad van Beroep heeft met een uitspraak over het vertrouwensbeginsel aansluiting gezocht bij uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin een stappenplan uiteen is gezet. In de zaak slaagt het beroep op het vertrouwensbeginsel omdat appellante in dit geval mocht afgaan op de mededeling van de medewerker van het klantcontactcentrum over de verblijfsduur in het buitenland. Er zijn geen zwaarwegende belangen op grond waarvan het college niet gehouden zou zijn aan de gerechtvaardigde verwachting van appellante.

• Uitspraak: ECLI:NL:CRVB:2019:4351

Exceptieve toetsing

De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid moet nieuwe besluiten nemen over de bijstandsbudgetten over het jaar 2015 voor vier gemeenten. Het model dat gebruikt wordt voor de verdeling van de budgetten is weliswaar op zichzelf geschikt bevonden, maar bevat voor 2015 tekortkomingen die de betrokken gemeenten raken. De CRvB heeft in deze uitspraken voor het eerst uitgesproken dat de bestuursrechter een algemeen verbindend voorschrift buiten toepassing kan laten (en het besluit waar de procedure over gaat vernietigen) als het voorschrift niet zorgvuldig is voorbereid of gebrekkig is gemotiveerd en de rechter om die reden dat voorschrift niet goed kan toetsen aan hogere regelgeving, de algemene rechtsbeginselen of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. In het kader van deze zaak is aan de staatsraad advocaat-generaal Widdershoven een conclusie gevraagd over exceptieve toetsing van regelgeving.   

• Nieuwsbericht: Nieuwe besluiten over bijstandsbudgetten 2015 van 4 gemeenten

Belanghebbendenbegrip

Uitspraak is gedaan in twee zaken waarin de vraag speelt hoe het belanghebbende-begrip van artikel 1:2 van de Algemene wet bestuursrecht moet worden uitgelegd in zaken binnen het sociaal domein. In overeenstemming met de conclusie van staatsraad advocaat-generaal Widdershoven komt de grote kamer van de Centrale Raad van Beroep tot het oordeel dat de appellanten in de voorliggende zaken moeten worden beschouwd als belanghebbenden en dat zij de besluiten in hun zaken bij de bestuursrechter kunnen aanvechten.

• Nieuwsbericht: Ook derden met afgeleid belang kunnen belanghebbenden zijn in bestuursrechtelijke procedure