Onder regie van een rechter werken organisaties zoals de gemeente, de politie, het Openbaar Ministerie, advocatuur, reclassering en diverse hulpverleningsinstanties in de wijkrechtbank Oost-Brabant samen aan zaken van betrokkenen met multiproblematiek. De betrokkene moet bij wijkrechtspraak actief aan de slag met zijn problemen. Ketenpartners werken samen om de problemen van betrokkenen in diverse leefgebieden samen met hem/haar/het gezin op te lossen. Wijkrechtspraak stimuleert op die manier dat betrokkenen hun leven op orde brengen, aan herstel werken voor henzelf en de buurt, het eventuele slachtoffer onder ogen komen, een dagbesteding zoeken en iets doen aan mogelijke schulden. Er wordt gezamenlijk gezocht naar duurzame oplossingen waardoor de kans kleiner wordt dat iemand verder in de problemen raakt of nogmaals in de fout gaat. 

De officier van justitie kan besluiten een strafzaak voor te leggen aan de wijkrechtspraakrechter in plaats van aan de politierechter als duidelijk is dat een verdachte kampt met diverse problemen. Te denken valt aan schulden, een vechtscheiding, drugsgebruik, schoolverzuim, problemen binnen het gezin of huisvestingsproblemen.

Bij wijkrechtspraak staat niet een rechtszaak centraal, maar de mens met zijn of haar problemen. De verdachte moet bij wijkrechtspraak actief met die problemen aan de slag. De betrokken organisaties uit de wijk/omgeving of de mensen uit het netwerk van de verdachte komen mee naar de zitting.

Het Huis van het Recht is een initiatief van gemeente Heerlen, rechtbank Limburg en het Juridisch Loket. Ook het Openbaar Ministerie, Raad voor de Kinderbescherming, de woningcorporaties en de Heerlense sociale buurt- en expertiseteams hebben zich aangesloten. In het Huis van het Recht is ruimte om multiproblematiek met ketenpartners duurzaam aan te pakken. Het gaat om samenwerking en verbinding tussen het sociale en het juridische domein. Mensen worden geholpen om de juiste weg te vinden naar de hulpverlenende organisaties. Door hulp en advies op maat wordt verdere escalatie van de problemen voorkomen. Heerlen is voor de duur van deze pilot aangewezen als zittingslocatie van de rechtbank Limburg.

Wijkrechtspraak op Zuid is een samenwerkingsverband van de rechtbank Rotterdam, het Openbaar Ministerie, de advocatuur, de gemeente Rotterdam (wijkteam) en politie. Daarnaast is er nauw contact met veel andere instanties in Rotterdam zoals het Zorg en Veiligheidshuis Rotterdam Rijnmond, de reclassering en Veilig Thuis. Het project richtte zich op de wijken Hillesluis, Bloemhof en is uitgebreid met de wijken de Afrikaanderwijk, Feijenoord en Vreewijk. Doelgroep van het project zijn kwetsbare bewoners met problemen op meerdere leefgebieden uit die wijken bij wie een zekere bereidwilligheid is om mee te werken aan hulpverlening. Instroom vindt voornamelijk plaats via ZSM, maar ook via het wijkteam worden bewoners aangemeld. Het gaat niet altijd om strafbare feiten. Andersoortige zaken die tot nu toe zijn ingestroomd zijn onder andere een verzoek tot echtscheiding, een verzoek tot benoeming van een beschermingsbewindvoerder en een faillissementsaanvraag.Iedere zaak wordt kort voor de zitting uitvoerig besproken in een multidisciplinair overleg (MDO), waarbij betrokken hulpverleners, maar ook de advocaat en – indien het gaat om een strafzaak – de officier van justitie, hun visie op de bewoner en diens persoonlijke omstandigheden bespreken. Op het MDO wordt een plan van aanpak rondom de bewoner gemaakt en besproken wat er aan de rechter kan en moet worden voorgelegd. De rechter krijgt de zaken vervolgens op een zodanige manier voorgelegd dat de beslissingen die de rechter moet nemen, de bewoner werkelijk helpen bij het oplossen van zijn multiproblematiek. Voor de Rechtspraak betekent dit dat er wordt samengewerkt in het project, maar dat de rechter (uiteraard) niet samenwerkt met de ketenpartners op zaakniveau. Aan de onafhankelijke positie van de rechter wordt niet getornd.
Om de benadering laagdrempelig te houden vinden zittingen plaats in het Huis van de Wijk Hillevliet, dat precies tussen de wijken Bloemhof en Hillesluis ligt.