Het Besluit elektronisch procederen (Bep) geeft een regelgevend kader voor vrijwillig en verplicht elektronisch procederen in het civiele recht en het bestuursrecht. Er staat onder andere in aan welke eisen een digitaal systeem voor elektronisch (digitaal) procederen moet voldoen. Het Bep vervangt daarmee het Besluit digitalisering burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht. Dat gold bijvoorbeeld voor verplicht digitaal procederen in asiel- en bewaringszaken. Inhoudelijk levert het Bep geen veranderingen op voor deze procedure.

Het Bep is vooral belangrijk om de plannen van de Rechtspraak voor digitaal procederen in het civiel recht en bestuursrecht in de praktijk te kunnen brengen. De Minister voor Rechtsbescherming heeft in oktober, naar aanleiding van het BIT-onderzoek, zijn vertrouwen uitgesproken voor die plannen. Door het Bep kan de Rechtspraak per zaakstroom starten met vrijwillig digitaal procederen. Voor civiele procedures ontbrak daarvoor namelijk een algemene maatregel van bestuur (amvb). Met het Bep wordt voorzien in die amvb. De Rechtspraak gaat de digitalisering de komende jaren stapsgewijs en beheerst invoeren.

Voor enkele zaakstromen biedt het Bep nu al voordelen. Zo worden in de familieketen digitaal stukken uitgewisseld in bijvoorbeeld zaken over de Wet verplichte ggz en de Wet zorg en dwang. Ook in de jeugdketen wisselt de Rechtspraak digitaal stukken uit met onder andere de Raad voor de Kinderbescherming en jeugdinstellingen. Bijvoorbeeld over ondertoezichtstellingen en uithuisplaatsingen. Tot nu toe moesten ketenpartners en de Rechtspraak die stukken per post nasturen als ze digitaal verzonden waren. Vanaf 1 januari 2021 hoeft dat niet meer.

Stukken die via Veilig Mailen zijn verzonden moeten nog steeds per post worden nagezonden. Veilig Mailen is namelijk geen digitaal systeem voor gegevensverwerking in de definitie van het Bep. De mogelijkheid om veilig te mailen is een van de maatregelen die de Raad voor de rechtspraak heeft genomen om zaken zoveel mogelijk te laten doorgaan tijdens de coronamaatregelen. Advocaten en andere procespartijen kunnen Veilig Mailen ook in 2021 blijven gebruiken om tijdens de coronamaatregelen makkelijk en veilig vertrouwelijke informatie sturen. Ook kunnen advocaten zich nog steeds aanmelden voor het beveiligde mailplatform van de Rechtspraak.

In oktober 2021 stoppen de telecomproviders naar alle waarschijnlijkheid met de ondersteuning van de fax. De Rechtspraak bekijkt en is met de omgeving in gesprek om te onderzoeken welke gelijkwaardige alternatieven voor de fax mogelijk zijn. Veilig Mailen is één van de oplossingen die daarbij onderzocht wordt. Mogelijke oplossingen worden aan het Presidenten-Raad-Overleg (PRO) in 2021 voorgelegd ter besluitvorming.

De Rechtspraak gebruikt ZIVVER al enige tijd als Veilig Mailen-voorziening. Het is nu nog niet mogelijk om met andere Veilig Mailen-oplossingen te mailen met de rechtspraak. Om te komen tot een norm (technisch advies) voor Veilig Mailen voert de Rechtspraak gesprekken met leveranciers en ketenpartners. De bestaande norm voor ‘Veilige e-mail in de zorg’ wordt daarbij als uitgangspunt genomen.