Door de zaken over internationale misdrijven te behandelen heeft de rechtbank Den Haag op verschillende vlakken expertise ontwikkeld, waaronder het horen van getuigen die bijzondere aandacht nodig hebben en de beoordeling van de betrouwbaarheid van de getuigenverklaringen. Hiertoe is een kenniscentrum opgericht, het Kenniscentrum Getuigen, als onderdeel van het Bureau Internationale Misdrijven. 

Het Kenniscentrum Getuigen is eveneens voor de gehele rechtspraak beschikbaar en biedt expertise die de rechter helpt alle werkzaamheden inzake getuigenverhoren conform de nieuwste stand van de jurisprudentie en wetenschap te kunnen uitvoeren. Daarbij gaat het om alle fasen van het getuigenverhoor: de beslissing welke personen als getuige worden gehoord, de kwaliteit van het afnemen van het verhoor en van de vastlegging daarvan in een proces-verbaal, en tenslotte de beoordeling van de betrouwbaarheid van de verklaring in het kader van bewijs.

Het Kenniscentrum Getuigen streeft er naar 'best practices' te ontwikkelen voor het verhoor en het proces-verbaal daarvan. Een volgens de normen uitgevoerd en vastgelegd verhoor geeft aan de rechter die de betrouwbaarheidsbeoordeling moet doen handvatten voor een afgewogen en gemotiveerd oordeel. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de stand van de wetenschap in de psychologie over de werking van het geheugen en over ondervragingstechnieken. Hiertoe werkt het Kenniscentrum Getuigen samen met één of meer psychologen die hun kennis op dat gebied up-to-date houden. Op basis van de opgedane expertise heeft het Kenniscentrum twee getuigenprotocollen ontwikkeld, een Getuigenprotocol voor getraumatiseerde getuigen en een Getuigenprotocol voor bijzondere aandacht behoevende getuigen. 

Drie NGO's hebben, gefinancierd door de Europese Unie, gezamenlijk onderzoek gedaan naar de implementatie van de EU Slachtofferrichtlijn (Richtlijn 2012/29/EU (eur-lex.europa.eu)) in de context van strafzaken inzake internationale misdrijven. Er zijn vijf landen onderzocht, waaronder Nederland. Het onderzoek heeft geresulteerd in het rapport ‘Breaking down barriers - Access to justice in Europe for victims of international crimes’ (ecchr.eu) dat op 26 oktober 2020 aan het Europees Parlement is gepresenteerd. In het rapport wordt het getuigenprotocol dat ontwikkeld is door het Kenniscentrum Getuigen bij de rechtbank Den Haag, genoemd als 'best practice'. De conclusie van het rapport is dat Nederland de nodige maatregelen heeft geïmplementeerd om het risico op secundaire victimisatie in de rechtbank te minimaliseren.

Contact

kenniscentrum.getuigen.rb-dh@rechtspraak.nl