De meeste zittingen zijn openbaar. Vanwege de privacy van de betrokken personen en mogelijk beursgevoelige informatie zijn de volgende zittingen met gesloten deuren:

• belastingzaken,
• zaken over faillissementen en de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (Wsnp),
• familie- en jeugdrechtzaken, bijvoorbeeld over echtscheiding, alimentatie, omgangsregelingen en adoptie
  
• strafzaken waarin mensen onder de 18 jaar verdachte zijn (de uitspraak is wel openbaar),
• andere zaken waarbij de rechter besluit dat er een zwaarwegende reden is om de zitting met gesloten deuren te houden, bijvoorbeeld als medische gegevens van een persoon een rol spelen in de zaak.

De rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges (Centrale Raad van Beroep en College van Beroep voor het bedrijfsleven) publiceren perslijsten. Het zijn veelal wekelijkse overzichten van de geplande zittingen per rechtsgebied met een korte beschrijving van elke zaak.

Toegang tot de perslijst is praktisch als u regelmatig over rechtszaken publiceert. Doet u eenmalig verslag van een rechtszaak, dan kunt u informatie over die zaak opvragen bij de betreffende rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college.

Journalisten kunnen zich aanmelden om kosteloos toegang te krijgen tot een beveiligde omgeving waar de perslijsten staan. De aanvrager gaat akkoord met de volgende voorwaarden:

• De perslijsten zijn alleen bestemd voor de uitoefening van uw beroep als journalist (perslijsten zijn niet toegankelijk voor anderen).
• De perslijsten zijn onder embargo tot aan de zitting.
• U tekent een verklaring dat u bij het gebruik en publicatie van de informatie de privacy van alle betrokkenen respecteert.
• Tijdens en na de zitting geldt nog steeds dat u geen tot personen herleidbare gegevens mag publiceren.

Aanmelden voor inzage perslijsten

1. Vul het Aanvraagformulier persfaciliteiten (pdf, 580,4 KB) in (voor de perslijst van het College van Beroep voor het bedrijfsleven: neem contact op).
   
2. Maak een kopie van uw perskaart (politieperskaart of perskaart Nederlandse Vereniging van Journalisten, overige perskaarten kunnen ter beoordeling worden voorgelegd) of legitimatiebewijs met herkenbare foto.
3. Stuur het formulier en de kopie naar perslijst@rechtspraak.nl.
   

Na ontvangst van uw aanvraag is er een check van uw meegestuurde kopie. Die wordt daarna vernietigd.

Let op: na het publiceren van de perslijsten kunnen er zittingen worden toegevoegd of ingetrokken.

Agenda bekende rechtszaken

Bij de bekende rechtszaken kunt u in de agenda zien of de volgende zittingsdatum al bekend is.

Perslijst Hoge Raad

In de perslijst van de Hoge Raad ziet u het overzicht van zaken met veel belangstelling en waarvoor een cassatieberoep is ingesteld.

Tijdens een openbare zitting mag u in principe zonder vooraf aanmelden schriftelijk verslag doen en/of tekeningen maken van de professionele en de niet-professionele procesdeelnemers.

Is er drukte verwacht vanwege veel media-aandacht voor een zaak, bijvoorbeeld bij bekende rechtszaken? Dan kan het zijn dat u zich wel moet aanmelden. Kijk op de pagina van de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college waar de zitting plaatsvindt of u zich moet aanmelden.

Als u het verloop van de zitting er niet mee stoort, mag u gebruik maken van uw laptop en uw mobiele telefoon.

Op tijd toestemming vragen

U moet toestemming vragen en hebben gekregen van de persvoorlichter van de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college om camera- en/of geluidsopnamen te mogen maken. Vraag het op tijd: in principe uiterlijk om 12 uur op de werkdag vóór uw bezoek (vanwege de benodigde voorbereidingstijd). De contactgegevens vindt u op de perspagina van de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college.

Belangrijk om te weten:

• Bij een zitting/uitspraak met veel camera-aanmeldingen wordt meestal een poolregeling afgesproken. Dan maakt 1 medium de opnamen en kunnen anderen de beelden afnemen. De media die van de beelden gebruik willen maken, kunnen daar onderling afspraken over maken.
• Geef duidelijk aan bij welke zitting u opnamen wilt maken, welke opnamen dit zijn (bijvoorbeeld voor radio en/of tv) en de namen van de verslaggevers die aanwezig zijn bij de zitting.
• Toestemming is niet alleen nodig voor opnamen van de zitting zelf, ook voor opnamen van delen van het gebouw buiten de rechtszaal
• In de Persrichtlijn (pdf, 2,9 MB) ziet u per soort zaak op welke momenten u beeld- en/of geluidsopnamen kunt maken. Ook vindt u hierin andere regels voor beeld en geluid.
• In uitzonderlijke gevallen kan de rechter het maken van beeld- en geluidsopnamen van (delen van) de zitting verbieden. De rechter geeft aan waarom dit is. Hierbij weegt de rechter het belang van de openbaarheid af tegen een aantal andere belangen (zie hiervoor de Persrichtlijn (pdf, 2,9 MB). De motivering van het weigeren van opnamen is ook te zien op Pers in de rechtszaal.
• Overleg met de persvoorlichter als u apparatuur bij zich heeft, maar geen toestemming heeft om opnamen in de zittingszaal te maken.

U moet toestemming vragen en hebben gekregen van de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college om te fotograferen. Dat geldt voor de zitting zelf en voor andere gedeeltes binnen het gebouw dan de rechtszaal. Doe dit op tijd: in principe uiterlijk om 12 uur op de werkdag vóór uw bezoek (vanwege de benodigde voorbereidingstijd). De contactgegevens vindt u op de perspagina van de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college. Het kan zijn dat u de vraag krijgt het aanvraagformulier persfaciliteiten (pdf, 580,4 KB) op te sturen.

Bekijk ook de beeldbank met vrij te gebruiken beeldmateriaal van bestuurders, woordvoerders en gerechtsgebouwen.

Neem voorafgaand aan de zitting/uitspraak contact op met de afdeling communicatie van de betreffende rechtbank of gerechtshof als u een interview of toelichting wilt krijgen (vanwege de voorbereidingstijd). U kunt ook contact opnemen als u op zoek bent naar informatie voor een artikel of documentaire over de zaak.
De afdeling communicatie is samen met de persrechter verantwoordelijk voor de woordvoering over rechtszaken en uitspraken.

De persvoorlichter van de Raad voor de rechtspraak is verantwoordelijk voor de woordvoering over alle landelijke onderwerpen. Neem contact via telefoonnummer 088 362 45 55 (ook buiten kantooruren).

De meeste locaties van rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges hebben een perskamer waar u als journalist kunt werken. Kijk bij de persinformatie van de betreffende rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college. De Centrale balie en de bodes kunnen u verwijzen naar de perskamer.

Een deel van alle rechterlijke uitspraken vindt u (geanonimiseerd) in het uitsprakenregister. Soms publiceert de rechtbank, het gerechtshof of het bijzonder college ook een persbericht.

Uitspraken die niet zijn gepubliceerd, kunt u opvragen bij de persvoorlichter.

• Meer over uitspraken

Nieuws van de Rechtspraak

Volg ontwikkelingen binnen de rechtspraak via:

• de wekelijkse nieuwsbrief met het belangrijkste rechtspraaknieuws
• de wekelijkse jurisprudentienieuwsbrief bestuursrecht
  
• RSS-feeds uitspraken
  
• sociale media