U kunt om een bijzondere curator vragen als er al een procedure loopt over het conflict. Maar ook als er (nog) geen procedure is.

De procedure start met een verzoek om een bijzondere curator te benoemen. In het verzoek moet duidelijk staan dat er een belangenconflict is tussen de ouder/voogd en het kind.

Wie kan een verzoek doen?

Het kind

Ben jij het kind en wil je de rechter vragen om voor jou een bijzondere curator te benoemen? Dat kan op twee manieren:

• met hulp van een advocaat via een verzoekschrift (formeel), of
• via een brief of e-mail (informele rechtsingang). Vermeld in de brief:
• naam
• adres
• e-mail
• telefoonnummer
• waarom je een bijzondere curator wilt.

Stuur de brief of e-mail naar de rechtbank die jouw woonplaats in het werkgebied heeft.

Kijk voor meer informatie op Ik heb een vraag aan de rechter (rechtvoorjou.nl).

Bent u de ouder? Als uw kind een verzoek doet, ontvangt u bericht van de rechtbank. U kunt dan reageren.

Belanghebbende

De verzoeker kan ook een belanghebbende zijn, zoals een:

• ouder
• pleegouder
• (gezins)voogd
• voogdijinstelling

Wilt u de rechter vragen om een bijzondere curator te benoemen?

In het verzoek moet staan voor welk kind of welke kinderen u een bijzondere curator wilt en waarom. Of u een advocaat nodig heeft, hangt af van het conflict:

• Gaat het conflict over de opvoeding of verzorging? Dan heeft u een advocaat nodig. Uw advocaat stuurt het verzoekschrift naar de rechtbank, afdeling familie- en jeugdrecht.
• Gaat het conflict over het vermogen van het kind? Een advocaat is niet verplicht. Stuur het verzoekschrift naar de rechtbank, sector kanton, die de woonplaats van het kind in het werkgebied heeft. Zet in het verzoekschrift:

• uw naam, adres en woonplaats
• de naam van het kind/de kinderen
• datum en uw handtekening

Wilt u meer weten over de procedure bij de kantonrechter? Kijk dan op de pagina verzoekschrift indienen kantonrechter.

Benoeming bijzondere curator zonder verzoek

De rechter kan ook zélf, tijdens een procedure (bijvoorbeeld een echtscheiding), beslissen dat een bijzondere curator nodig is. U krijgt dan als ouder de gelegenheid om te reageren.

De rechter nodigt het kind meestal uit voor een gesprek als:

• het kind zelf een verzoek doet, of
• het kind acht jaar of ouder is.

De rechter bepaalt wie belanghebbende in de procedure is. Bent u belanghebbende? Dan kunt u reageren. Dit kan schriftelijk of mondeling als er een zitting komt. In de brief van de rechtbank leest u hoe u kunt reageren. 

Geen zitting

Er is meestal geen zitting als:

• aan alle voorwaarden in de wet voor benoeming van een bijzondere curator is voldaan,
• als alle belanghebbenden schriftelijk aan de rechter hebben laten weten zij het eens zijn met benoeming van de bijzondere curator, én
• de rechter geen vragen meer heeft.

Dan kan de rechter uitspraak doen.

Wel een zitting

Er komt meestal een zitting bij de rechtbank als:

• een belanghebbende het niet eens is, of
• een belanghebbende heeft aangegeven dat die een zitting wenst, of
• als de rechter nog vragen heeft.

Tijdens de zitting kunnen de belanghebbenden vertellen wat ze vinden van het verzoek tot het benoemen van een bijzondere curator. Ook stelt de rechter vragen en onderzoekt hij of er afspraken mogelijk zijn.

Niet openbaar

De zitting is niet openbaar. Dat betekent dat de rechtbank bepaalt wie aanwezig mogen zijn. Belanghebbenden en de bijzondere curator krijgen een oproep voor de zitting. Vaak nodigt de rechter de Raad voor de Kinderbescherming uit om advies te geven. Soms nodigt de rechter ook een informant uit, zoals een jeugdbeschermer of hulpverlener. 

De rechter doet meestal binnen vier weken na de zitting uitspraak. De uitspraak (beschikking) ontvangt u bij een brief via uw advocaat, of thuis als u geen advocaat heeft.

Mogelijke uitkomsten:

1. Toewijzing verzoek bijzondere curator

Als de rechter de benoeming van de bijzondere curator noodzakelijk vindt, wijst hij het verzoek toe. De rechter benoemt dan in een tussenbeschikking een advocaat of gedragsdeskundige (of beide) als bijzondere curator. De rechter beoordeelt wie hij het meest geschikt vindt. In de tussenbeschikking staat:

• waarom de rechter vindt dat er een bijzondere curator moet komen voor uw kind
• wie hij tot bijzondere curator benoemt
• wat de taken van de bijzondere curator zijn
• hoe lang de bijzondere curator heeft om een verslag op te sturen naar de rechtbank.

De tussenuitspraak (tussenbeschikking) ontvangt u schriftelijk via uw advocaat, of thuis als u geen advocaat heeft. De rechtbank stuurt de tussenuitspraak met alle documenten van de rechtszaak (zoals het verzoekschrift en verweerschrift) ook naar de bijzondere curator.

2. Afwijzing verzoek bijzondere curator

Als de rechter het verzoek tot het benoemen van een bijzondere curator afwijst, leest u in de uitspraak wat daarvoor de reden is. U ontvangt de uitspraak schriftelijk via uw advocaat, of thuis als u geen advocaat heeft.

De bijzondere curator praat met het kind en andere betrokkenen en schrijft een verslag met daarin een advies. Meestal krijgt de bijzondere curator hier vier tot acht weken de tijd voor. U krijgt als ouder of andere belanghebbende de mogelijkheid om (samen met uw advocaat) op het verslag en advies te reageren. U kunt aangeven of u een zitting wenst om het advies te bespreken. 

Als u of andere belanghebbenden of de rechter dit wenst, volgt er een zitting om het verzoek over het conflict en het verslag van de bijzondere curator te bespreken. De bijzondere curator zal dan op deze zitting aanwezig te zijn, om het kind te vertegenwoordigen.

Wel een zitting

De rechter doet meestal binnen vier weken na de zitting schriftelijk uitspraak.

Geen zitting

Hebben de belanghebbenden aan de rechter laten weten geen zitting te willen? Dan doet de rechter vier weken later uitspraak.

De uitspraak

De uitspraak (beschikking) over het conflict ontvangt u schriftelijk via uw advocaat, of thuis als u geen advocaat heeft.  

De rechter kan ook een tussenuitspraak doen. Dit is een uitspraak waarbij de rechter nog geen eindbeslissing geeft, maar bijvoorbeeld eerst bepaalt dat de ouders samen een hulpverleningstraject gaan volgen. In de tussenuitspraak staat hoe de procedure verdergaat.

Bent u het niet eens met de einduitspraak van de rechter? Dan kunt u naar een hogere rechter gaan die de zaak opnieuw behandelt (hoger beroep). U heeft daar drie maanden de tijd voor. Ook de andere partij(en) kunnen in hoger beroep gaan. Dezelfde bijzondere curator wordt betrokken bij het hoger beroep.

• Meer informatie over hoger beroep in familiezaken