Arnoldus en Van Dijk beschrijven wat de afgelopen jaren is ondernomen om te voorkomen dat een sterke en plotselinge groei van het aantal vreemdelingenzaken niet opnieuw, zoals in de jaren negentig van de vorige eeuw het geval was, tot grote achterstanden leidt. Ook wordt stilgestaan bij een vorig jaar gehouden interne 'stresstest'. Hierin is onderzocht wat nog meer kan worden gedaan om grote fluctuaties goed op te vangen. Aan die test werkten rechters, medewerkers en leidinggevenden, werkzaam in de vreemdelingenrechtspraak, mee. De resultaten zijn het bewijs dat doorlooptijden ook in andere rechtsgebieden korter kunnen door werkwijzen aan te passen. Dit geldt helemaal nu werkwijzen kunnen worden veranderd in het kader van het moderniserings- en digitaliseringsprogramma Kwaliteit en Innovatie.  

In de vreemdelingenrechtspraak is vaak sprake van een plotselinge toename van het aantal rechtszaken. Oorlog of natuurgeweld zorgt snel voor vluchtelingenstromen. Dit was ook in de jaren negentig zo. Het aantal asielzoekers in Nederland steeg explosief, onder meer door oorlogen in voormalig Joegoslavië. Het procesrecht (regels over de gang van zaken tijdens rechtszaken), werkprocedures en het aantal vreemdelingenrechters waren daar niet op afgestemd. Het gevolg: grote achterstanden en lange doorlooptijden.

Arnoldus en Van Dijk laten zien dat de achterstanden zijn weggewerkt en dat procedures nu snel verlopen, onder meer door werkwijzen te veranderen. Een van de maatregelen die gerechten troffen om nieuwe achterstanden te voorkomen, is het aanhouden van een zogenoemde buffercapaciteit. Zo kunnen ze snel inspelen op een plotselinge toename van vreemdelingenzaken.

Arnoldus en Van Dijk wijzen er in hun artikel op dat in de vreemdelingenrechtspraak niet veel meer tijdwinst is te boeken. Vrijwel alles wat mogelijk is, is wel gedaan. De verbeteringen die nog denkbaar zijn, zijn complex. Tolken zijn bijvoorbeeld maar beperkt beschikbaar; en meer tolken zijn niet van vandaag op morgen beschikbaar. Clusteren van vluchtelingen per land zou de doelmatigheid kunnen bevorderen, maar dat is logistiek ingewikkeld.