Het is voor de eerste keer dat alle kosten en baten op een rij zijn gezet voor alle sectoren. Dat kon niet eerder, omdat de totale reikwijdte van het programma tot nu niet bekend was. Voor de modernisering is voor een deel nieuwe wetgeving nodig. Eind oktober 2014 ging de kern van de wetgeving - de verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid en Justitie - naar de Tweede Kamer. Op basis hiervan maakte de Rechtspraak nu deze inventarisatie. Een belangrijke reden hiervoor is om later in het traject niet voor verrassingen te komen staan.

Behalve de investeringen in systemen, moeten er digitale zittingszalen worden ingericht en personeel opgeleid en getraind. Rechters gaan straks actiever sturen op termijnen, een rechtszaak zal volgens het meest efficiënte proces worden afgehandeld en de inhoudelijke behandeling start zo snel mogelijk. De digitalisering zal ondersteunen om de taken binnen dat proces zo efficiënt mogelijk uit te voeren.

Diverse onderzoeken toonden aan dat efficiënte en betrouwbare rechtspraak een land maatschappelijke baten oplevert. Het is gunstig voor de economie. Bedrijven willen zich graag vestigen in landen waar de rechtspraak op orde is. Ook advocaten en andere partijen zijn gebaat bij soepele rechtspraak. De totale baten worden vanaf 2020 op 226 miljoen euro becijferd.

De benodigde investering van 200 miljoen euro is voor een deel al opgenomen in de begrotingen van de Raad voor de rechtspraak en de gerechten. Wel is het zo dat vooral in de jaren 2015, 2016 en 2017 nog flink extra geld nodig is. Daarover gaat de Raad voor de rechtspraak in overleg met de minister.

Zie ook: business case van het programma Kwaliteit en Innovatie.