U (klager) kunt de klacht op grond van artikel 12 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) alleen per brief (niet via e-mail) indienen bij het gerechtshof.

Inhoud klachtenbrief

Geef in de brief met uw klacht (ook wel klaagschrift genoemd) de volgende informatie:

• het nummer dat de officier van justitie (parketnummer) of de politie (mutatienummer) aan de zaak heeft gegeven
• om welk politiebureau of arrondissementsparket (vestiging van het Openbaar Ministerie) het gaat
• om welk strafbaar feit het gaat
• wie vervolgd moet worden (de beklaagde)
• waarom u het niet eens bent met de beslissing van de officier van justitie
• het adres waarop u voor het hof bereikbaar bent

Mee te sturen documenten

Heeft u een brief van de officier van justitie ontvangen waarin staat dat hij niet tot (verdere) vervolging overgaat? Stuurt u dan hiervan een kopie mee.

Klachtenbrief versturen

Onderteken de klachtenbrief en zet de datum erbij. Stuur de brief en documenten naar het gerechtshof in het werkgebied waar de beslissing tot niet (verdere) vervolging is genomen. Vermeld op de envelop: Klacht art. 12 Sv.

Overzicht gerechtshoven

Advocaat niet verplicht

Voor het schrijven en indienen van een klachtenbrief volgens artikel 12 Sv heeft u geen advocaat nodig. Maar het mag wel.

Het gerechtshof registreert uw klacht en stuurt een kopie naar de advocaat-generaal. Een advocaat-generaal werkt bij het Openbaar Ministerie. Hij treedt op als openbaar aanklager bij het gerechtshof.

Advocaat-generaal geeft zijn standpunt in een verslag

De advocaat-generaal neemt contact op met:

• de officier van justitie die uw aangifte heeft behandeld.
• de politie om de actuele stand van die zaak op te vragen.

De advocaat-generaal kan de politie vragen om verder onderzoek te doen.

De advocaat-generaal vraagt aan de officier van justitie waarom hij besloten heeft de beklaagde niet te vervolgen. De officier van justitie verstrekt in een ambtsbericht alle informatie aan de advocaat-generaal. En hij adviseert de advocaat-generaal over de afhandeling van de klacht.

Op basis hiervan maakt de advocaat-generaal een verslag met zijn standpunt over uw klacht. Hij stuurt dit verslag, het ambtsbericht en het proces-verbaal van de politie naar het gerechtshof.

Het gerechtshof beslist over procedure

De beklagkamer van het gerechtshof beslist zelfstandig over hoe de procedure verder gaat. De beklagkamer hoeft het standpunt van de advocaat-generaal niet te volgen.

De beklagkamer bepaalt of het nodig is dat u een extra uitleg komt geven tijdens een zitting.

Er komt geen zitting als de beklagkamer op basis van de documenten in het dossier oordeelt dat uw klacht ‘kennelijk niet-ontvankelijk’ of ‘kennelijk ongegrond’ is. U ontvangt dan een beschikking van de beklagkamer met de reden waarom de kamer uw klacht heeft afgewezen. Bij deze beschikking vindt u kopieën van het ambtsbericht en het verslag van de advocaat-generaal.

Kennelijk niet-ontvankelijk

Kennelijk niet-ontvankelijk is bijvoorbeeld een klacht waarbij:

• de officier van justitie voorafgaand aan het klaagschrift niet van het strafbare feit afwist (bijvoorbeeld omdat er geen aangifte is gedaan)
• u als klager geen direct belang heeft bij vervolging
• vast staat dat de klacht niet binnen een bepaalde termijn is ingediend (bijvoorbeeld als het feit al is verjaard)
• de beklaagde al voor het betreffende feit is of wordt vervolgd
• de beklaagde inmiddels is overleden

Kennelijk ongegrond

Een klacht is kennelijk ongegrond als al meteen duidelijk is dat de klacht niet tot strafvervolging leidt.

Oproep voor zitting

In alle andere gevallen roept de beklagkamer u op voor een zitting. Deze zitting is niet openbaar. U krijgt tijdens de zitting de gelegenheid om uw klacht mondeling uit te leggen.

Als het nodig is, roept de beklagkamer ook de beklaagde op om uitleg te geven. Dat gebeurt meestal niet tijdens dezelfde zitting. Tijdens die zitting krijgt de beklaagde de gelegenheid om opmerkingen te maken over uw klacht. De beklaagde is niet verplicht om op vragen te antwoorden.

Bijstand door een advocaat

Krijgt u als klager of beklaagde een oproep voor een zitting? U mag dan een advocaat meenemen. Mogelijk heeft u recht op gesubsidieerde rechtsbijstand (“toevoeging”). Voor informatie hierover moet u zich te wenden tot een advocaat of de Raad voor rechtsbijstand. Het inschakelen van een advocaat hoeft niet. Op de zitting mag u zich ook door iemand anders laten bijstaan. U moet deze persoon dan wel machtigen.

Uitstel zitting aanvragen

Kunt u niet aanwezig zijn op de zitting? Dan kunt u of uw advocaat via een brief om uitstel vragen bij de voorzitter van de beklagkamer van het gerechtshof. Dit heet een aanhoudingsverzoek. U moet wel een goede reden voor uitstel hebben, bijvoorbeeld ziekte. Als de beklagkamer erom vraagt, moet u de reden voor uw verzoek tot uitstel kunnen onderbouwen. Dit kan bijvoorbeeld met een brief van een dokter of ziekenhuis. Vraag het uitstel zo snel mogelijk aan.

Aanhoudingenprotocol

De rechtbanken en gerechtshoven hebben met elkaar een aanhoudingenprotocol ontwikkeld. Hierin staat waarmee het hof rekening houdt als u verzoekt om uitstel van de zitting. De beklagkamer van het hof is niet verplicht de zitting uit te stellen. Houd daar rekening mee. De beklagkamer kan de zaak ook behandelen zonder u.

• Landelijk aanhoudingenprotocol

Bericht over wel/geen uitstel

Heeft u het verzoek op tijd ingediend? Meestal krijgt u of uw advocaat een paar dagen voor de zitting bericht over wel of geen uitstel. Soms beslist de beklagkamer pas op de zitting over het wel of niet geven van uitstel. Wilt u weten hoe op uw verzoek tot uitstel is beslist? U kunt daarover ook zelf contact opnemen met het gerechtshof.

• Adressen gerechtshoven

Tolk

Beheerst u de Nederlandse taal niet of onvoldoende? Als u dit uiterlijk 14 dagen voor de zitting aan het gerechtshof laat weten, kan het hof een tolk voor u oproepen. U mag ook op eigen kosten zelf een tolk meebrengen.

Uw dossier inzien voorafgaand aan de zitting

U kunt voor de zitting het dossier inzien. Hiervoor neemt u telefonisch contact op met de griffie. Doe dit binnen 14 dagen na de datum op de brief met de oproep voor de zitting. Als u het dossier komt inzien, moet u uw identiteitsbewijs tonen.

De voorzitter van de beklagkamer kan besluiten dat u bepaalde stukken niet mag bekijken. Bijvoorbeeld om de persoonlijke levenssfeer te beschermen. Of vanwege de opsporing/vervolging van strafbare feiten. Kopieën van stukken worden alleen aan een advocaat verstrekt, op zijn/haar verzoek.

• Zie ook: In de rechtszaal

Behandeling door de beklagkamer

De beklagkamer (1 of 3 raadsheren) van het gerechtshof behandelt uw klacht tijdens de zitting en stelt vragen. Een rechter bij het gerechtshof heet een raadsheer.

Uw aanwezigheid op de zitting

U bent als klager of beklaagde, niet verplicht naar de zitting te komen. U heeft de volgende keuzes:

U komt wel naar de zitting, u komt:

• alleen naar de zitting

• samen met een advocaat

• samen met iemand anders om u in de procedure bij te staan. Dit kan bijvoorbeeld een vriend, familielid of jurist van een verzekeringsmaatschappij zijn. U moet deze persoon schriftelijk machtigen om u bij te staan.

U komt niet naar de zitting, u:

• negeert de oproep voor de zitting en komt niet

• machtigt iemand anders om namens u het woord te voeren op de zitting. Dit doet u via een schriftelijke machtiging.

• machtigt een advocaat om namens u het woord te voeren op de zitting. Een mondelinge machtiging is hiervoor voldoende. Voor de zitting zegt uw advocaat tegen de beklagkamer dat u hem heeft gemachtigd.

Iemand schriftelijk machtigen

In een schriftelijke en ondertekende verklaring geeft u iemand toestemming om u bij te staan en namens u het woord te voeren. U kunt de machtiging aan het begin van de zitting aan de beklagkamer geven. Komt u niet naar de zitting? Dan levert de persoon die namens u het woord voert de machtiging in bij de beklagkamer.

Identificatie

De beklagkamer kan aan elke klager, beklaagde en gemachtigde vragen een identiteitsbewijs te tonen. Komt u namens een organisatie (een publieke of private rechtspersoon) naar de zitting? De beklagkamer kan u dan vragen om te bewijzen dat u bevoegd bent om die organisatie te vertegenwoordigen. Een bewijsstuk is bijvoorbeeld een uittreksel van de Kamer van Koophandel.

Zitting is niet openbaar

De zitting is niet openbaar. Alleen u en/of uw gemachtigde/advocaat hebben toegang tot de zitting. Voor toelating van anderen is bijzondere toestemming van de beklagkamer nodig. Dat geldt ook als u iemand wilt meenemen om u psychisch te steunen.

Mediation

Worden klager en beklaagde op dezelfde zitting gehoord? Dan kan de beklagkamer kijken of uw zaak zich leent voor mediation. Hierbij wordt de zitting opgeschort. Klager en beklaagde gaan met elkaar in gesprek om samen tot een oplossing te komen.

In de meeste gevallen neemt de beklagkamer na afloop van uw zitting een beslissing. De beklagkamer doet binnen 6 weken na de zitting een uitspraak. Als klager of beklaagde krijgt u de uitspraak (beschikking) thuisgestuurd. Als u een advocaat heeft ingeschakeld ontvangt deze de uitspraak.

Het komt voor dat de beklagkamer de uitspraak uitstelt (aanhoudt) en later een beslissing neemt. Het gerechtshof laat het u tijdig weten als er meer tijd nodig is. Dat is bijvoorbeeld het geval als de politie nader onderzoek moet verrichten. Of als de beklagkamer de beklaagde oproept om uitleg te geven. U wordt als klager meestal niet voor een tweede keer opgeroepen voor een zitting.

Mogelijke uitspraken

De beklagkamer kan verschillende uitspraken doen:

• Afwijzing klacht
  De beklaagde hoeft dan niet vervolgd te worden.
• Toewijzing klacht
  De officier van justitie krijgt dan de opdracht om de strafzaak verder te onderzoeken of het strafbare feit te vervolgen. Dit betekent dat de officier van justitie de zaak aan de rechtbank moet voorleggen.

De beklagkamer oordeelt alleen over de vraag of de beklaagde alsnog vervolgd moet worden. De eventuele vaststelling van schuld is in de beklagprocedure niet aan de orde. Ook op een eventueel verzoek tot schadevergoeding wordt in de beklagprocedure niet beslist. Dat komt pas aan de orde nadat de beklagkamer heeft beslist tot vervolging en de zaak voor de rechtbank komt.

Tegen de beslissing van de beklagkamer is geen hoger beroep of cassatie mogelijk.