U kunt een verzoekschrift tot schadevergoeding indienen als u bent vrijgesproken van een strafbaar feit en u vanwege de verdenking van dit strafbare feit:

• voorarrest en klinische observatie heeft ondergaan
• bent vastgehouden in het buitenland vanwege een Nederlands verzoek tot uitlevering
  

De schade moet door u zelf geleden zijn. Voor de tijd dat u na uw aanhouding door de politie bent vastgehouden voor verhoor, kunt u geen schadevergoeding krijgen.

U ontvangt een brief waarin u wordt opgeroepen om op de zitting te verschijnen. Ook het Openbaar Ministerie wordt opgeroepen.

U bent niet verplicht om naar de zitting te komen. Komt u wel, dan kunt u de vragen van de rechter beantwoorden en krijgt u de gelegenheid om een mondelinge toelichting te geven.

Openbaarheid

De zitting is openbaar. Dit betekent dat iedereen van 12 jaar of ouder de zitting bij kan wonen.
Zitting bijwonen

Inhoudelijke behandeling

Tijdens de zitting bespreekt de rechter het verzoekschrift. Ook mag u zelf of, als u een advocaat heeft ingeschakeld, mag uw advocaat een toelichting geven. De officier van justitie komt daarna aan het woord. U of uw advocaat en de officier van justitie mogen hierna op elkaars standpunten reageren.

Onderzoek door de rechter

De rechter kijkt niet alleen naar wat u en de officier van justitie hebben ingebracht maar doet ook eigen onderzoek.

Laatste woord

In deze procedure heeft u geen recht op het laatste woord (zoals in een strafzaak), maar het is wel gebruikelijk dat u aan het eind van de zitting nog in de gelegenheid wordt gesteld om als laatste te spreken.

De rechter kan uw verzoek toewijzen of afwijzen.

Toewijzen

In principe heeft u recht op schadevergoeding als u heeft vastgezeten en daarna van het strafbare feit waarvan u verdacht werd, bent vrijgesproken.

(Deels) afwijzen

De rechter kan besluiten om het verzoek toch (deels) af te wijzen, bijvoorbeeld als u de verdenking zelf heeft veroorzaakt. 

Soorten schade

Dit kan gaan om:

• materiële schade, bijvoorbeeld bij het verlies van een baan.
• immateriële schade, bijvoorbeeld de impact die de gevangenhouding op u heeft gehad en eventuele psychische of lichamelijke klachten als gevolg daarvan.

Hoogte schadevergoeding

De rechtbanken en gerechtshoven hebben afspraken gemaakt over de hoogte van de schadevergoeding. Deze normbedragen zijn te vinden in de oriëntatiepunten landelijke straftoemeting. De rechter is niet gebonden aan deze oriëntatiepunten. De rechter zal elke zaak rekening houden met de bijzonderheden van het geval, zoals uw levensomstandigheden.
Oriëntatiepunten voor straftoemeting

Verrekenen

De rechter mag de schadevergoeding verrekenen met een geldboete of een ander bedrag dat u nog aan de overheid moet betalen. Het is ook mogelijk om de schadevergoeding te verrekenen met een andere opgelegde gevangenisstraf die nog ten uitvoer moet worden gebracht, 1 dag voorarrest is dan 1 dag aftrek.

Uitbetaling

Nadat de beslissing onherroepelijk is geworden, betaalt de griffie het bedrag uit.

Als u het niet eens bent met de beslissing kunt u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. U moet dit in beginsel binnen 1 maand na de beslissing doen. Ook de officier van justitie kan in hoger beroep gaan. Hij moet dit binnen 14 dagen na de beslissing doen. Als hij dat doet, krijgt u hiervan bericht. Het is niet mogelijk om tegen de beslissing van het gerechtshof in beroep of cassatie te gaan.