Gezamenlijk verzoekschrift

Als u en uw partner het met elkaar eens zijn, dient uw advocaat het gezamenlijk verzoek tot echtscheiding in bij de rechtbank, voorzien van de volgende bijlagen (gedateerd en gewaarmerkt):

• afschrift van de huwelijksakte
• BRP-uittreksel van u en uw partner
• afschrift van de geboorteakte van ieder minderjarig kind
• echtscheidingsovereenkomst (niet verplicht)
• ouderschapsplan (verplicht als u minderjarige kinderen heeft) of afspraken over de verdeling van onderhoud en studie (verplicht als u kinderen van 18 tot 21 jaar heeft)

Eenzijdig verzoekschrift 

Is uw partner het niet eens met de echtscheiding of de financiële of praktische gevolgen ervan? U kunt toch een echtscheiding aanvragen door een eenzijdig verzoek tot echtscheiding in te dienen bij de rechtbank. Dat moet een advocaat voor u doen. Uw partner ontvangt een kopie van het eenzijdig verzoekschrift en kan een verweerschrift indienen. Daar heeft uw partner ook een advocaat voor nodig.

Voor het indienen van het verzoekschrift is het inschakelen van een advocaat verplicht.

U laat schriftelijk weten dat u afziet van verweer en de beslissing aan de rechter overlaat. Dit heet een referteverklaring. U verklaart dan dat u de kopie van het verzoek heeft ontvangen, dat u geen verweerschrift indient en behandeling op een rechtszitting niet nodig vindt. De verweertermijn hoeft nu niet meer afgewacht te worden. U heeft een advocaat nodig om deze verklaring op te stellen en in te dienen.

Heeft uw partner een echtscheidingsverzoek ingediend?

U heeft 2 mogelijkheden:

1. U bent het niet eens met het echtscheidingsverzoek

Bent u het niet eens met het echtscheidingsverzoek of daarmee samenhangende verzoeken (nevenverzoeken), zoals alimentatie of een omgangsregeling? U heeft vanaf het moment van ontvangst van het verzoekschrift 6 weken de tijd om een verweerschrift in te dienen. Daarvoor moet u een advocaat inschakelen.

Heeft u meer tijd nodig dan 6 weken? Uw advocaat kan bij de rechter om uitstel vragen.

Woont u in het buitenland of heeft u een onbekende woon- of verblijfplaats? Dan krijgt u 3 maanden de tijd om een verweerschrift in te dienen.

2. U reageert niet

Reageert u helemaal niet? Dan beslist de rechter over het scheidingsverzoek en alle bijgaande verzoeken, zoals alimentatie of omgang. U krijgt dan na een aantal weken de beslissing van de rechter over de echtscheiding toegestuurd.

Bij de echtscheiding hoort vaak ook de verdeling van uw spullen en geld. Wat u moet verdelen of verrekenen hangt af van de vraag of u in (algehele of beperkte) gemeenschap van goederen bent getrouwd of onder huwelijkse voorwaarden.

Huwelijkse voorwaarden kunt u zijn overeengekomen op het moment dat u trouwde of tijdens het huwelijk. U heeft de huwelijkse voorwaarden laten vastleggen bij een notaris in een akte.

Bij een echtscheiding waarop geen huwelijkse voorwaarden van toepassing zijn, kan een boedelbeschrijving (omschrijving inboedelzaken en wat is de dagwaarde van deze zaken?) een goed middel zijn om zaken onderling te verdelen en te verrekenen. Een notaris kan een boedelbeschrijving voor u opstellen.

Rechter beslist over verdeling

U probeert samen afspraken te maken over de verdeling en/of verrekening, eventueel met hulp van uw advocaat of een notaris (boedelbeschrijving). Komt u er niet uit, dan kunt u ook de rechtbank vragen om te beslissen over de verdeling en/of verrekening. De rechter behandelt de verdeling en/of verrekening dan tegelijk met het verzoek om echtscheiding.

De verdeling wordt later afgewikkeld

Wilt u pas in een later stadium procederen over de verdeling en/of verrekening, bijvoorbeeld over een bijzondere collectie die u samen heeft opgebouwd? Dan is het mogelijk een aparte procedure te starten. Let op: hier moet u apart voor betalen.

Oproep zitting

Als u minderjarige kinderen heeft en als uit het ouderschapsplan of het kindgesprek blijkt dat er een zitting nodig is, ontvangen u en uw partner een oproep. In die oproep staat wanneer (datum) en waar (locatie) de zitting plaatsvindt. Tijdens de zitting krijgen u en uw partner allebei de gelegenheid om een mondelinge toelichting te geven. Als daar aanleiding toe is, bespreekt de rechter ook het ouderschapsplan met u.

Het Uniforme Hulpaanbod (UHA) bij een meningsverschil over uw kind

Heeft u een meningsverschil met uw ex-partner over uw kind(eren)? Dan heeft u wellicht baat bij hulpverlening. Tijdens de zitting bij de rechtbank kan de rechter het Uniforme Hulpaanbod (UHA) met u bespreken.

Het Uniforme Hulpaanbod omvat een aantal basistrajecten voor hulp, waar de rechter naar kan verwijzen. Deelname aan de hulp is vrijwillig.

• Meer informatie over het Uniforme Hulpaanbod

Mediation naast rechtspraak

Een gerechtelijke procedure richt zich op de juridische aspecten van een conflict. Met echtscheidingsmediation zoekt u samen met de andere partij naar een oplossing voor alle aspecten van het conflict. Daarom kijkt de rechter of uw zaak zich leent voor mediation. U kunt ook zelf aangeven dat u uw echtscheiding via mediation wilt oplossen.

Geen publiek

Tijdens de zitting mag er geen publiek aanwezig zijn. Echtscheidingszaken zijn niet openbaar. De rechter bepaalt of professionele partijen zoals medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming of een gezinsvoogd de zitting mogen bijwonen.

Geen uitspraak

Een rechtszaak eindigt zonder uitspraak als u en uw partner de procedure intrekken.

Uitspraak

De rechter doet een aantal weken na de zitting uitspraak. Na hoeveel weken de uitspraak volgt, hangt af van het verloop van de zaak. De rechter laat aan het eind van de zitting weten op hoeveel weken u ongeveer kunt rekenen.

Echtscheidingsbeschikking

Via uw advocaat ontvangt u de beslissing van de rechtbank. Dit is de echtscheidingsbeschikking.

Hoger beroep

Is een van u het niet eens met de uitspraak van de rechter? U of uw (ex-)partner kan tegen de uitspraak in hoger beroep bij het gerechtshof. Dat moet binnen 3 maanden nadat u de uitspraak (beschikking) heeft ontvangen. In de beschikking staat wanneer die 3 maanden ingaan. De advocaat moet het hoger beroep instellen.

Cassatie

Is een van u het niet eens met de uitspraak van het gerechtshof? U of uw (ex-)partner kan tegen de uitspraak van het gerechtshof in cassatie bij de Hoge Raad. De Hoge Raad behandelt de zaak niet inhoudelijk. De Hoge Raad beoordeelt alleen of het gerechtshof de juiste juridische afwegingen heeft gemaakt. Een advocaat moet het cassatieberoep instellen.

Als de rechter uitspraak heeft gedaan in uw zaak, krijgen u en uw (ex-)partner een echtscheidingsbeschikking toegestuurd. Die beschikking moet u binnen 6 maanden laten inschrijven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar het huwelijk is gesloten. Pas dan bent u voor de wet uit elkaar. Heeft u een beschikking over een scheiding van tafel en bed? Stuur deze niet naar de gemeente, want u blijft officieel getrouwd.

De datum van inschrijving van de echtscheidingsbeschikking is van belang voor bijvoorbeeld partneralimentatie, pensioen of een ander huwelijk.

Echtscheiding inschrijven vóór het verlopen van de hoger beroepstermijn

U heeft een akte van berusting nodig. Dit is een schriftelijke afspraak tussen u en uw ex-partner, waarin u beide verklaart dat u niet in hoger beroep zult gaan (en dus ‘berust’ in de uitspraak van de rechter). U schrijft en ondertekent de verklaring zelf. Of regelt een akte via uw advocaat.

Echtscheiding inschrijven ná het verlopen van de hoger beroepstermijn

Hebben u en uw ex-partner geen akte van berusting ondertekend? En bent u niet in hoger beroep gegaan? Dan heeft u een akte non-appèl nodig om uw echtscheiding in te schrijven. Dit is een verklaring van de rechtbank dat partijen geen hoger beroep hebben ingesteld. De bij de rechtbank, die uitspraak heeft gedaan in de echtscheidingsprocedure.